“โลกนี้เป็นเพียงศาลาพักร้อนชั่วคราวของชีวิตที่เดินทางไกล ไยมาคิดยึดครองโลกกันเสียเล่า”

คติธรรมของพุทธทาสภิกขุสื่อประกาศในวารสารปราชญ์ประชาคมฉบับนี้ เป็นปีที่ 1 ฉบับที่ 5 ของเดือนกันยายน-ตุลาคม 2566 ห้วงเวลาที่สังคมโลกต่างวิตกกังวลกับความขัดแย้งระหว่างประเทศ คือ สงครามรัสเซีย-ยูเครน ได้เริ่มต้นขึ้นในเดือนกุมภาพันธ์ พ.ศ.2557 และความขัดแย้งนี้ขยายออกไปอย่างมีนัยสำคัญ เมื่อรัสเซียเปิดฉากรุกรานยูเครนอย่างเต็มรูปแบบในวันที่ 24 กุมภาพันธ์ พ.ศ.2565 จวบถึงทุกวันนี้สงครามยังคงมีอยู่  และสงครามระหว่างอิสราเอลกับกองกำลังติดอาวุธปาเลสไตน์ ในนาม “กลุ่มฮามาส” อิสราเอลได้ถล่มฉนวนกาซาอย่างหนัก หลังถูกกลุ่มฮามาสบุกโจมตีแบบสายฟ้าแลบ พร้อมจับตัวประกันไปกว่า 200 คน ตั้งแต่วันที่ 7 ตุลาคม ที่ผ่านมา  ซึ่งการสู้รบระหว่างอิสราเอลกับฮามาส ทำให้ยอดผู้เสียชีวิตมีมากกว่า 8,400 ศพ ส่วนใหญ่เป็นชาวปาเลสไตน์ในฉนวนกาซาที่ถูกสังหารจากการโจมตีทางอากาศของกองทัพอิสราเอลเพิ่มขึ้นเป็น 7,000 ศพ บาดเจ็บกว่า 18,000 ราย ส่วนในอิสราเอล มีผู้เสียชีวิตกว่า 1,400 ศพ (ที่มา: ไทยรัฐออนไลน์, 27 ต.ค. 66)

สงครามในนิยามของ Paul Valéry คือ “สถานที่ที่คนหนุ่มสาวที่ไม่รู้จักกันและไม่เกลียดกัน ต้องมาฆ่ากัน... จากการตัดสินใจของคนแก่ที่รู้จักกัน แต่ไม่ฆ่ากัน...” สงครามจึงได้ชื่อว่าเป็นความขัดแย้งด้วยอาวุธระหว่างองค์การทางการเมืองที่ดำรงอยู่เป็นรัฐชาติ มีลักษณะเป็นการรุกรานที่ใช้ความรุนแรง การทำลายล้างและมีอัตราเสียชีวิตในระดับสูง โดยใช้กองกำลังทหารทั้งแบบที่เป็นทางการและไม่เป็นทางการ มีผลกระทบทำให้โครงสร้างพื้นฐานและระบบนิเวศพินาศพังเสียหาย รายจ่ายสังคมลดลง ทุพภิกขภัย การอพยพออกขนานใหญ่จากพื้นที่สงคราม และมากด้วยการทารุณกรรมต่อพลเรือนที่ถือว่าเป็นการละเมิดสิทธิมนุษยชนและศักดิ์ศรีของความเป็นมนุษย์

ในทางกลับกัน สันติภาพหรือความสงบสุขนั้นแท้ คือจุดมุ่งหมายของมนุษยชาติ มิใช่สงครามที่เป็นความขัดแย้งด้วยอัตตานิยมจากอุดมการณ์ความกระหายอยากและความเห็นแก่ตัวของคนใดคนหนึ่งบนพื้นฐานของชาติพันธุ์ ศาสนา และรัฐประเทศที่แตกต่าง การเคารพในความแตกต่างของกันและกันนั่นเอง จึงนับว่าเป็นจุดเริ่มต้นของเมตตาธรรมที่จะนำไปสู่ความเป็นเจ้าของโลกนี้ร่วมกัน มีความรักความปรารถนาดีต่อกัน ดังเพลงสากลชื่อ Imagine ของ John Lennon ที่ได้รับการยกย่องว่าเป็นเพลงที่ทรงอิทธิพลต่อพลเมืองโลกมากที่สุดเพลงหนึ่งและถือเป็นเพลงที่ดีที่สุดตลอดกาล ความว่า

“ลองจินตนาการถึงโลกที่ไม่มีสวรรค์ดูสิ มันง่ายนะ ถ้าคุณลองพยายามดู ใต้พื้นดินไม่มีนรก เหนือศรีษะเราก็เป็นเพียงฟ้าสีคราม ลองจินตนาการดูสิ หากผู้คนมีชีวิตอยู่เพียงเพื่อวันนี้

ลองจินตนาการถึงโลกที่ไม่มีประเทศดูสิ มันไม่ยากเลย ถ้าคุณลองดู ไม่มีสิ่งใดให้เราจำเป็นต้องอุทิศชีวิตให้ และไม่ต้องมีศาสนาด้วย

ลองจินตนาการดูสิ หากผู้คนได้มีชีวิตอยู่ในสันติภาพ คุณอาจจะบอกว่าผมเป็นนักฝันเฟื่อง แต่ไม่ได้มีแค่ผมคนเดียวหรอกนะ ผมหวังว่าสักวันพวกคุณจะมาร่วมกับเรา แล้วโลกจะหลอมรวมเป็นหนึ่งได้

ลองจินตนาการถึงโลกที่ไม่มีการครอบครองดูสิ ผมจะแปลกใจมากหากคุณทำได้ ไม่ต้องมีความโลภ ไม่ต้องมีความหิวโหย มีแค่ความเป็นพี่เป็นน้องของมนุษย์

ลองจินตนาการดูสิ หากผู้คนแบ่งปันโลกแก่กันและกัน คุณอาจจะบอกว่าผมเป็นนักฝันเฟื่อง แต่ไม่ได้มีแค่ผมคนเดียวหรอกนะ ผมหวังว่าสักวันพวกคุณจะมาร่วมกับเรา แล้วโลกจะอยู่รวมเป็นหนึ่งได้

ลองจินตนาการถึงโลกที่ไม่มีสวรรค์ดูสิ มันง่ายนะถ้าคุณลองพยายามดู

ลองจินตนาการถึงโลกที่ไม่มีประเทศดูสิ มันไม่ยากเลยถ้าคุณลองดู

ลองจินตนาการถึงโลกที่ไม่มีการครอบครองดูสิ ผมจะแปลกใจมาก หากคุณทำได้”

แก่นสาระทั้งปวงนี้จากเสียงเพลงที่เป็นมนตราปลุกเร้าเขย่ามนุษย์ให้ต่อต้านป้องกันสงครามและสร้างการมีสามัญสำนึกที่ดีต่อการอยู่ร่วมโลกเดียวกัน

วารสารปราชญ์ประชาคม ขอเป็นขวัญกำลังใจให้กับสังคมที่ต้องรับภัยพิบัติหายนะจากสงครามที่ตนเองมิได้ก่อให้เกิดมี พร้อมนี้ขอมอบความรู้สึกเป็นอักษรสาส์นจากวารสารฉบับนี้สู่สาธารณะเพื่อให้สังคมโลกได้เรียนรู้ เข้าใจ เคารพ เป็นมิตร และคิดดีปรารถนาดีต่อกัน ร่วมแบ่งปันสร้างสรรค์ให้เป็นไปเพื่อความสุขสงบสมานฉันท์ของมนุษยชาติสืบกาล