“วิธีลืมอดีตที่ดีที่สุด คือ พยายามทําปัจจุบันให้น่าจดจำ”

- ดังตฤณ –

วารสารปราชญ์ประชาคม ฉบับที่ 6  ปีที่ 2 ของเดือนพฤศจิกายน-ธันวาคม จากลาปีเก่า 2567 สู่ศกใหม่ 2568 การณ์ปัจจุบันของวันนี้ โศกนาฏกรรมเครื่องบินโดยสารของประเทศอาเซอร์ไบจานและเกาหลีใต้ ประสบอุบัติภัยที่ไร้ลางสังหรณ์ ทำให้มีผู้เสียชีวิตหลายร้อยคนไม่จำกัดเพศ วัย อายุ สถานะ และอาชีพ “น หิ โน สงฺครนฺเตน มหาเสเนน มจฺจุนา: การผลัดเพี้ยนต่อความตายที่มีสมุนมากมาย ย่อมเป็นไปไม่ได้เลย” กาลเวลาได้เดินไปพร้อมกับอายุขัยของมนุษย์ที่สั้นลง ความทุกข์โศกเศร้าคละเคล้าความสนุกสุขสันต์หรรษาในโลกมายาสะท้อนกฎสังขารแห่งการเกิด แก่ เจ็บป่วย และม้วยมรณ์ ละครชีวิตเรื่องสั้นเกินกว่าจะใช้เวลากับสิ่งที่ไร้ความหมาย เพราะชีวิตมิใช่แค่เกิดมาแล้วตาย แต่ยังมีเรื่องราวอีกมากมายระหว่างทางให้ได้ใช้ชีวิตอย่างมีความหมายตราบสิ้นลมหายใจ สรรพสิ่งในปีก่อนต่างเป็นบทเรียนและความทรงจำ และในทุกปีที่ผ่านมาจึงมีคนแปลกหน้าจะกลายมาเป็นคนรู้จักกัน และคนที่เคยรู้จักกันจะกลับกลายเปลี่ยนเป็นคนแปลกหน้าได้เช่นกัน นี่ล่ะหนอ! วิถีมนุษย์นั้นไซร้ ยากแท้หยั่งถึง?

 มหาเศรษฐีมีทรัพย์นับอนันต์ วันหนึ่งสมบัติพลันสูญหายเพราะอบายกรรม ข้าราชการฐานันดรสูงล้น วันหนึ่งหลุดหล่นเข้าทัณฑสถานเพราะกังฉิน ดาราเด่นดังดั่งดาวจรัสฟ้ากลางหาว วันหนึ่งคราวอับแสงร่ำไห้เพราะไร้งาน บ่าวสาวคู่รักสุดสวาทเคยสัญญามั่น วันหนึ่งตัดสัมพันธ์เพราะหมดใจไม่เหลือเยื่อใยให้โหยหา พระสงฆ์อวดองค์ทรงฤทธิเดช วันหนึ่งอาเพศหมดศักดิ์เพราะสิ้นศีล ข้อคิดสัจธรรม “ความสำเร็จในอดีต มิใช่จะเป็นหลักประกันในอนาคต” กฎแห่งสรรพสิ่ง คือ เกิดขึ้น ตั้งอยู่ และดับไปตามโลกธรรม ดังนั้น ความสุขทุกข์จึงผูกอยู่กับปัจจุบัน ทั้งเหตุพฤติกรรมของวันนี้จะนำไปสู่ผลลัพธ์ที่พึงได้ในอนาคต การเปลี่ยนแปลงที่ดีที่สุด คือการเปลี่ยนแปลงตนเอง ครั้นเมื่อปัจเจกชนระดับตนได้เปลี่ยนแปลง ย่อมทำให้หน่วยครอบครัว ชุมชน สังคม จวบที่สุดโลกมนุษย์จำต้องเปลี่ยนแปลงไปในรูปแบบที่คาดหวังจักให้เป็นได้ในทุกวัน และวันที่ดีที่สุดของชีวิต คือวันเวลาที่ได้ใช้สร้างคุณงามความดี

สูงกว่าเรา จงเคารพ

เสมอเรา จงให้เกียรติ

ต่ำกว่าเรา จงเมตตาเอื้ออาทร

วารสารปราชญ์ประชาคม เรียนรู้ว่า ความเห็นแก่ตัวเป็นสิ่งที่เลวร้ายที่สุดของมนุษยชาติและเป็นภัยที่คุกคามมนุษย์ทุกยุคสมัย ความเมตตาเอื้ออาทรต่อกันต่างหากที่จะสร้างโลกนี้ให้สงบสุขและฉ่ำเย็น คุณค่าที่เป็นจริงของมนุษย์สามารถประเมินกันได้ที่การปฏิบัติต่อบุคคลๆ หนึ่ง และบุคคลๆ นั้น ไม่สามารถตอบแทนคืนอะไรได้เลย หรือการเสียสละ มีจิตสาธารณะ กระทำในสิ่งที่ผู้อื่นนั้นยากที่จะกระทำได้ จึงชื่อว่าเป็นผู้สร้างสิ่งที่ยิ่งใหญ่ของความเป็นมนุษย์ เพราะชื่อว่าความสุขนั้นจะสอนให้นึกถึงผู้อื่น แต่ความทุกข์จะสอนให้รักแค่เพียงตนเอง หรือว่าการนึกถึงผู้อื่นให้มากขึ้น แล้วเห็นแก่ตัวให้น้อยลง  เรียกชื่อว่า “บุญ” “บุณย์” แปลว่า “อิ่มเอมเปรมปรีดิ์” โดยสังเกตว่าผู้สร้างบุญหรือความดีงามจะมีความสุขทุกครั้งเมื่อยามเวลาได้นึกถึงสิ่งที่ตนเองได้กระทำ

วโรกาสวันขึ้นปีใหม่ เถลิงพุทธศก 2568 วารสารปราชญ์ประชาคมขออนุโมทนาในกุศลจิตของทุกท่านที่ได้มาเป็นส่วนหนึ่งของวารสารสำหรับสร้างฐานองค์ความรู้คู่สังคมให้มั่นคงและยั่งยืนเพื่อบ้านเมืองไทย  พร้อมนี้ ด้วยอำนาจแห่งความตั้งใจดีและมีความปรารถนาดีต่อผู้อื่นของทุกท่านผู้สรรค์สร้างงานวิชาการและผู้ทรงคุณวุฒิที่เติมเต็มบทความให้มีความสมบูรณ์ ตลอดถึงผู้เสพสาระจากบทความตามวิสัยของปราชญ์เมธี ขอให้ทุกท่านมีความสุข ความเจริญ ความสมหวัง และมีพลังฤทธิ์ที่ดีงามทั้งกายจิต ชีวิตสังคม และอุดมปัญญา สืบกาล

                                                                                                                                                 บรรณาธิการ