การวิเคราะห์ปริมาณโลหะหนักในยาแผนโบราณ กรณีศึกษาในเขตเทศบาลนครยะลา

บทคัดย่อ

การใช้ยาแผนโบราณมีความแพร่หลายในการเข้าถึงระบบสุขภาพของประชาชน หากไม่ได้รับการตรวจสอบคุณภาพที่ดีอาจมีการปนเปื้อนของสิ่งแปลกปลอมและโลหะหนักบางชนิด ซึ่งก่อให้เกิดอันตรายต่อผู้บริโภคได้การศึกษาครั้งนี้จึงมีวัตถุประสงค์เพื่อหาปริมาณการปนเปื้อนโลหะหนักในยาแผนโบราณ ทั้งหมด จำนวน 3 ชนิด ได้แก่ ยาประสะไพล ยาจันทน์ลีลา และยาปราบชมพูทวีป โดยสุ่มเก็บตัวอย่างจากร้านขายยาที่มีใบอนุญาตประกอบธุรกิจเกี่ยวกับการขายยาแผนโบราณในเขตเทศบาลนครยะลา จังหวัดยะลา จำนวน 3 ร้านทำการวิเคราะห์โลหะหนักจำนวน 2 ชนิด คือ ตะกั่ว (Pb) และแคดเมียม (Cd) ด้วยเทคนิคอินดักทีฟลี่ คับเปิ้ล พลาสมา-ออฟติคอล อิมิสชั่น สเปกโตรเมทรี (ICP-OES) ผลการวิจัยพบว่า ในยาประสะไพล และยาจันทน์ลีลา ไม่พบปริมาณโลหะหนักเกินค่ามาตรฐาน ส่วนยาปราบชมพูทวีป ไม่พบปริมาณตะกั่วเกินค่ามาตรฐาน แต่พบปริมาณแคดเมียม เท่ากับ 12.66 ± 0.14 มก./กก. ซึ่งเกินค่ามาตรฐาน จากผลการทดสอบนำไปเปรียบเทียบกับมาตรฐานยาแผนโบราณที่มีสารปนเปื้อนตามประกาศกระทรวงสาธารณสุขและมาตรฐานขององค์การอนามัยโลก พบว่า ปริมาณโลหะหนักแคดเมียมในยาแผนโบราณบางชนิดสูงเกินค่ามาตรฐาน ทั้งนี้ควรมีการเฝ้าระวังการปนเปื้อนของโลหะหนักในยาแผนโบราณต่อไป