การประยุกต์ใช้หลักไตรสิกขาในการพัฒนาความมั่นคงครอบครัวไทย ในสังคมดิจิทัล

บทคัดย่อ

การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) ศึกษาแนวคิดเกี่ยวกับการพัฒนาความมั่นคงครอบครัวไทยในสังคมดิจิทัล 2) ศึกษาหลักไตรสิกขาที่ปรากฏในคัมภีร์พระพุทธศาสนา 3) ประยุกต์ใช้หลักไตรสิกขาในการพัฒนาความมั่นคงครอบครัวไทยในสังคมดิจิทัล  เป็นการวิจัยเชิงคุณภาพ ด้วยวิธีการวิจัยเชิงเอกสาร  ภายใต้กระบวนการศึกษาเชิงวิเคราะห์ วิจักษ์ และวิธาน เพื่อนำไปสู่การสร้างองค์ความรู้ทางปรัชญาและพระพุทธศาสนา ผลการวิจัยพบว่า 1) ครอบครัวไทยในสังคมดิจิทัลกำลังอยู่ภายใต้การตกเป็นเหยื่อที่ไหลบ่ามากับกระแสโลกาภิวัตน์ จนนำไปสู่สังคมแห่งบริโภคนิยม มีความเครียดจากสภาพเศรษฐกิจเชิงดิจิทัลที่ทุกอย่างล้วนต้องมีการจับจ่าย ต้องซื้อ และเงินเป็นตัวชี้วัดของสังคม ทุกคนจึงต้องขวนขวายแสวงหาจนไม่มีเวลาให้ความอบอุ่นกับครอบครัว และยังคงหาแนวทางการแก้ไขปัญหาด้วยวิธีการนอกศีลธรรม 2) หลักไตรสิกขาคือ สิ่งที่ต้องศึกษาเรียนรู้ ฝึกปฏิบัติให้เกิดขึ้นมีขึ้นในตนอย่างมั่นคงแข็งแรงจนกลายเป็นอุปนิสัยแห่งตน เริ่มจากฝึกฝนพัฒนาตนที่เริ่มต้นจากศีลก่อน คือ บุคคลต้องมีศีล ต้องรักษาศีลก่อนแล้วจึงจะเจริญสมาธิได้อย่างแน่วแน่  ต่อจากนั้นจึงเจริญปัญญาเพื่อให้การรู้แจ้งจะเกิดขึ้นในจิตใจของตนเอง 3) ครอบครัวไทยสามารถนำหลักไตรสิกขาตามแนวทางพระพุทธศาสนามาประยุกต์ใช้เพื่อให้สามารถก้าวข้ามสิ่งที่เป็นปัญหานั้น และสามารถนำมาใช้ในการปลูกฝังปัญญาแก่สมาชิกในครอบครัวถึงการใช้เทคโนโลยีดิจิทัลทั้งหลายอย่างมีความระมัดระวัง มีสติสัมปชัญญะ อย่าเพลิดเพลินจนเกินไป และประพฤติปฏิบัติตนตามครรลองศีลธรรมด้วยการนำมาพัฒนาคุณภาพชีวิต หลักไตรสิกขาอันประกอบศีล สมาธิและปัญญานั้นสามารถนำมาประยุกต์ใช้ในการพัฒนาความมั่นคงครอบครัวไทยในสังคมดิจิทัลนั้นได้