การเรียนรู้ตลอดชีวิต : บทบาทของกรมส่งเสริมการเรียนรู้ ในการแปลงนโยบายสู่การปฏิบัติ

Main Article Content

วิมล เล็กสูงเนิน
สาธร ทรัพย์รวงทอง

บทคัดย่อ

การเรียนรู้ตลอดชีวิตเป็นทั้งนโยบายและวิธีการปฏิบัติที่หลายประเทศทั่วโลกรวมทั้งประเทศไทยนำมาใช้ในการพัฒนาพลเมืองให้มีคุณภาพและศักยภาพอย่างเหมาะสมนำไปสู่สังคมแห่งการเรียนรู้ตลอดชีวิต โดยนำเสนอแนวคิดเกี่ยวกับการเรียนรู้ตลอดชีวิต องค์ประกอบ นโยบายที่เกี่ยวข้องกับการเรียนรู้ตลอดชีวิตในประเทศไทย ตั้งแต่รัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย ยุทธศาสตร์ชาติ แผนพัฒนาเศรฐกิจและสังคมแห่งชาติ แผนการศึกษาชาติ พระราชบัญญัติการศึกษาแห่งชาติ พระราชบัญญัติส่งเสริมการเรียนรู้ นโยบายรัฐบาล นโยบายกระทรวงศึกษาธิการ เพื่อให้เห็นถึงความสัมพันธ์เชื่อมโยงกัน และบทบาทของกรมส่งเสริมการเรียนรู้ในการแปลงนโยบายสู่การปฏิบัติด้วยการจัด ส่งเสริม และสนับสนุน เพื่อให้เกิดการผสมผสานการเรียนรู้ใน 3 รูปแบบคือ การเรียนรู้ตลอดชีวิต การเรียนรู้เพื่อการพัฒนาตนเอง การเรียนรู้เพื่อคุณวุฒิตามระดับ โดยมีการเชื่อมโยงประสานความร่วมมือกับภาคีเครือข่ายทั้งภาครัฐ เอกชน และชุมชน อย่างมีประสิทธิภาพ และมีแผนการส่งเสริมการเรียนรู้ที่สอดคล้องกับแผนการศึกษาชาติ จุดเน้นการดำเนินงานประจำปีที่สอดคล้องกับนโยบายในระดับต่าง ๆ เพื่อให้หน่วยงานและสถานศึกษาในสังกัดได้นำไปขับเคลื่อนอย่างเป็นรูปธรรมและเป็นกลไกหลักสำคัญในการขับเคลื่อนการสร้างสังคมแห่งการเรียนรู้ตลอดชีวิตอย่างยั่งยืน

Article Details

รูปแบบการอ้างอิง
เล็กสูงเนิน ว., & ทรัพย์รวงทอง ส. (2025). การเรียนรู้ตลอดชีวิต : บทบาทของกรมส่งเสริมการเรียนรู้ ในการแปลงนโยบายสู่การปฏิบัติ. วารสารการบริหารการศึกษาและนวัตกรรมการศึกษา, 5(3), 69–82. https://doi.org/10.2822.EAI202531956
ประเภทบทความ
บทความวิชาการ

เอกสารอ้างอิง

กรมส่งเสริมการเรียนรู้. (2568). แผนส่งเสริมการเรียนรู้ พ.ศ. 2568 – 2570. กรุงเทพฯ: ผู้แต่ง.

ชนันภรณ์ อารีกุล. (2563). การศึกษาและการเรียนรู้ตลอดชีวิต แนวคิด หลักการ และสาระสำคัญ. กรุงเทพฯ: จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.

ประกาศกระทรวงศึกษาธิการ. (2567). เรื่องนโยบายการศึกษาของกระทรวงศึกษาธิการ ประจำปีงบประมาณ พ.ศ. 2568-2569. (2567, 13 พฤศจิกายน). ราชกิจจานุเบกษา. เล่มที่ 141 ตอนพิเศษ 309 ง.

พร้อมพิไล บัวสุวรรณ. (2567). ทักษะที่จำเป็นต่อชีวิตสำหรับผู้เรียนในโลกยุคใหม่ รวมพลังสร้างกรอบทักษะ ระบบนิเวศการเรียนรู้ และแนวทางการขับเคลื่อน. กรุงเทพฯ: วิช กรุ๊ป (ไทยแลนด์).

พระราชบัญญัติการศึกษาแห่งชาติ พ.ศ. 2542. (2542, 19 สิงหาคม). ราชกิจจานุเบกษา. เล่มที่ 116 ตอนที่ 74 ก. น. 1 - 23.

พระราชบัญญัติส่งเสริมการเรียนรู้ พ.ศ. 2566. (2566ก, 19 มีนาคม). ราชกิจจานุเบกษา. เล่มที่ 140 ตอนที่ 20 ก. น. 60 - 72.

เมธชนนท์ ประจวบลาภ (2565, มกราคม-มิถุนายน). นโยบายที่เกี่ยวข้องกับการเรียนรู้ตลอดชีวิตในประเทศไทย. วารสารการจัดการและพัฒนาท้องถิ่น มหาวิทยาลัยราชภัฏพิบูลสงคราม. 2(1), 68-82.

สำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษา. (2560). แผนการศึกษาแห่งชาติ พ.ศ. 2560-2579. กรุงเทพฯ: พริกหวานกราฟิค.

สำนักงานเลขานุการของคณะกรรมการยุทธศาสตร์ชาติ.. (2563).. ยุทธศาสตร์ชาติ พ.ศ. 2561-2580 (ฉบับย่อ).

สืบค้น มกราคม 25, 2568, จาก https://www.nesdc.go.th/main.php?filename=index.

สำนักงานสภาพัฒนาการเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ. (2566). แผนพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติฉบับที่สิบสาม. กรุงเทพฯ: สำนักงานสภาพัฒนาการเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ.

สำนักเลขาธิการคณะรัฐมนตรี. (2560). รัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พ.ศ. 2560. กรุงเทพฯ: คณะรัฐมนตรีและราชกิจจานุเบกษา.

สำนักเลขาธิการคณะรัฐมนตรี. (2567). คำแถลงนโยบายของคณะรัฐมนตรี. กรุงเทพฯ: คณะรัฐมนตรีและราชกิจจานุเบกษา.

สุมาลี สังข์ศรี. (2557). การวิเคราะห์แนวทางการจัดการศึกษาตลอดชีวิตในบริบทประเทศไทย, การศึกษาและการเรียนรู้ตลอดชีวิต. กรุงเทพฯ: จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.

สุวิธิดา จรุงเกียรติกุล. (2565). หนังสือรวมบทความวิชาการการศึกษานอกระบบโรงเรียนเพื่อส่งเสริมการเรียนรู้ตลอดชีวิต. กรุงเทพฯ: จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.

Delors, J. (Ed.). (1996). Learning: The treasure within – Report to UNESCO of the International Commission on Education for the Twenty-first Century. UNESCO Publishing. https://unesdoc.unesco.org/ark:/48223/pf0000109590.

Harari, Y.N. (2018). 21 lessons for the 21st century. Spiegel & Grau.

Henschke, J. A. (2011). Considerations Regarding the Future of Andragogy. IACE Hall of Fame repository.

International Commission on Education for the Twenty-first Century. (1996). Learning: the treasure within. Retrieved January 25, 2025, From https://unesco.org/ark:/48223/pf0000109590.

Knowles, M. S. (1980). The Modern Practice of Adult Education. New York: Cambridge, The Adult Education Company.

OECD. (1996). Lifelong Learning for All. Retrieved January 20, 2025, From https://OECD.

UNESCO. (1972). Learning to Be: The World of Education Today and Tomorrow. Retrieved January 25, 2025, From https://unesdoc.unesco.org/ark:/48223/pf0000117768.

United Nations. (2025). Quality Education. Retrieved January 25, 2025,

From https://thailand.un.org/en/sdgs/4.