การวิเคราะห์องค์ประกอบภาวะผู้นำเชิงจิตวิญญาณของ ผู้บริหารสถานศึกษา สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษาพิจิตร

Main Article Content

ดวงพร พุ่มจำปา
สถิรพร เชาวน์ชัย

บทคัดย่อ

               การวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อวิเคราะห์องค์ประกอบของภาวะผู้นำเชิงจิตวิญญาณของผู้บริหารสถานศึกษา สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษาพิจิตร โดยการวิเคราะห์องค์ประกอบ จากกลุ่มตัวอย่าง จำนวน 345 คน ได้แก่ ผู้บริหารสถานศึกษาและครูในโรงเรียนสังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษา ปีการศึกษา 2567 ได้มาโดยการเลือกแบบเจาะจงเป็นผู้บริหารสถานศึกษา จำนวน 69 คน และวิธีการสุ่มแบบแบ่งชั้นตามสัดส่วนของครูแต่ละสหวิทยาเขตในสังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษาพิจิตร จำนวน 276 คน เครื่องมือที่ใช้ในการเก็บรวบรวมข้อมูลเป็นแบบสอบถาม วิเคราะห์ข้อมูลด้วยการวิเคราะห์องค์ประกอบเชิงสำรวจ โดยใช้การวิเคราะห์ด้วยวิธีสกัดองค์ประกอบหลักหลังหมุนแกนแบบมุมฉากด้วยวิธีแวริแมกซ์


               ผลการวิจัยพบว่า องค์ประกอบภาวะผู้นำเชิงจิตวิญญาณของผู้บริหารสถานศึกษา สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษาพิจิตร พบว่า ประกอบด้วย 6 องค์ประกอบ ได้แก่ 1) ด้านการสนับสนุนและพัฒนาผู้ร่วมงาน มีค่าน้ำหนักองค์ประกอบระหว่าง 0.731 - 0.876 2) ด้านการตระหนักรู้และพัฒนาตนเอง มีค่าน้ำหนักองค์ประกอบ 0.717 - 0.801 3) ด้านความศรัทธาและความไว้วางใจ มีค่าน้ำหนักองค์ประกอบระหว่าง 0.509 - 0.690 4) ด้านการสร้างการมีส่วนร่วมในการทำงาน มีค่าน้ำหนักองค์ประกอบระหว่าง 0.820 - 0.834 5) ด้านความมุ่งมั่นตั้งใจในการทำงาน มีค่าน้ำหนักองค์ประกอบระหว่าง 0.527 - 0.616 6) ด้านการมีวิสัยทัศน์ที่ชัดเจนในการบริหารงาน มีค่าน้ำหนักองค์ประกอบระหว่าง 0.609 - 0.638 สามารถอธิบายองค์ประกอบภาวะผู้นำเชิงจิตวิญญาณของผู้บริหารสถานศึกษา สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษาพิจิตรได้ร้อยละ 73.30

Article Details

รูปแบบการอ้างอิง
พุ่มจำปา ด., & เชาวน์ชัย ส. (2025). การวิเคราะห์องค์ประกอบภาวะผู้นำเชิงจิตวิญญาณของ ผู้บริหารสถานศึกษา สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษาพิจิตร. วารสารการบริหารการศึกษาและนวัตกรรมการศึกษา, 5(1), 182–193. https://doi.org/10.2822.EAI202511771
ประเภทบทความ
บทความวิจัย

เอกสารอ้างอิง

กมลวรรณ ทิพยเนตร. (2556). โมเดลสมการโครงสร้างภาวะผู้นำเชิงจิตวิญญาณสาหรับผู้บริหารสถานศึกษาขั้นพื้นฐาน. ขอนแก่น: มหาวิทยาลัยขอนแก่น.

กัลยา วานิชย์บัญชา. (2564). การวิเคราะห์สถิติขั้นสูงด้วย SPSS for Windows. กรุงเทพฯ:สำนักพิมพ์แห่งจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.

ขันธ์ชัย โชติตันติทรสกุล, ปณิธาน วรรณวัลย์, เกษกนก วรรณวัลย์, เพียงแข ภูผายาง และเพ็ญนภา สุขเสริม. (2566). ภาวะผู้นำทางจิตวิญญาณของผู้บริหารสถานศึกษาในยุคดิจิทัล. Dhammathas Academic Journal. 23(4), 297-308.

จิตรจรูญ ทรงวิทยา. (2560). ทักษะการบริหารของผู้บริหารสถานศึกษา. Journal of Roi Kaensarn Academi. 3(1), 41-57.

ณัฐณิชา หงส์ชัย. (2560). การพัฒนาภาวะผู้นำเชิงจิตวิญญาณของผู้บริหารโรงเรียนเอกชนระดับ ประถมศึกษาในกรุงเทพมหานคร. (วิทยานิพนธ์ปริญญามหาบัณฑิต). กรุงเทพฯ: จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.

ตวงทิพย์ ขุนโนนเขา และคณะ. (2562). ภาวะผู้นำเชิงจิตวิญญาณของผู้บริหารมหาวิทยาลัยราชภัฏในภาคตะวันออกเฉียงเหนือ:การวิจัยแบบผสมผสานวิธี. วิทยานิพนธ์ปริญญามหาบัณฑิต. ขอนแก่น: มหาวิทยาลัยขอนแก่น.

พิสีพ์ เกียรติชัย. (2557). การพัฒนาเครื่องมือที่ใช้ในการประเมินคุณลักษณะของภาวะผู้นำเชิงจิตวิญญาณในศูนย์การประเมิน. วิทยานิพนธ์ปริญญามหาบัณฑิต. กรุงเทพฯ: มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์.

นิยอ บาฮา. (2559). อิทธิพลของคุณลักษณะศึกษานิเทศก์ บรรยากาศองค์กรผ่านภาวะผู้นำเชิงจิตวิญญาณที่ส่งผล ต่อผลการปฏิบัติงานของศึกษานิเทศก์ สังกัดสำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน. วิทยานิพนธ์ปริญญามหาบัณฑิต. กรุงเทพฯ: มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์.

นพรินทร์ สุบินรัตน์, และพิมพ์อร สดเอี่ยม. (2561). ความสัมพันธ์ระหว่างภาวะผู้นำเชิงวิสัยทัศน์ของผู้บริหารสถานศึกษากับประสิทธิผลของโรงเรียนสังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษาเขต 19. วารสารอินทนิลทักษิณสาร, 13(ฉบับพิเศษ), 67–81.

พลวัต แสงสีงาม. (2564). แนวทางการพัฒนาภาวะผู้นำเชิงจิตวิญญาณของผู้บริหารโรงเรียนในเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาบุรีรัมย์ เขต 3. วิทยานิพนธ์ปริญญามหาบัณฑิต. ปทุมธานี: มหาวิทยาลัยรังสิต.

รัตติกรณ์ จงวิศาล. (2566). ภาวะผู้นำ ทฤษฎี การวิจัย และแนวทางสู่การพัฒนา (พิมพ์ครั้งที่ 5). กรุงเทพฯ: สำนักพิมพ์แห่งจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.

รัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พุทธศักราช 2560. (2560). ราชกิจจานุเบกษา, เล่ม 134 ตอนที่ 40 ก, น. 13, 14, 77, 79, 81.

ลัดดา จุลวงศ์, และศักดิ์ชัย นิรัญทวี. (2563). การบริหารสถานศึกษาด้วยภาวะผู้นําเชิงจิตวิญญาณ. วารสารวิชาการและวิจัย สังคมศาสตร์, 15(1), 17-30.

สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษาพิจิตร. (2567). แผนปฏิบัติการประจำปีงบประมาณ พ.ศ. 2567. กระทรวงศึกษาธิการ

อนันต์ ฉิมยงค์ และคณะ. (2566). ภาวะผู้นำเชิงจิตวิญญาณและอุดมการณ์ของผู้บริหารสถานศึกษาที่ส่งผลต่อประสิทธิผลของสถานศึกษาในยุคเน็กซ์นอร์มัล สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษาสระแก้ว. วิทยานิพนธ์ปริญญามหาบัณฑิต. จันทบุรี: มหาวิทยาลัยราชภัฏรำไพพรรณี.

Field, A. (2013). Discovering Statistics Using IBM SPSS Statistics (4th ed.). SAGE Publications.

Fry, L.W. (2003). Toward a theory of ethical and spiritual leadership. The leadership Quarterly, 1(3), 12.

Fry, L. W. (2016). Spiritual leadership: A model for health care. Palgrave Macmillan.

McGregor, D. (1960). The human side of enterprise. McGraw-Hill.

Reave, L. (2020). Spiritual values and practices related to leadership effectiveness. Journal of Management, Spirituality & Religion, 17(3), 215–234.

Rezeach & Karen Rezach. (2002). Spiritual Leadership As a Model of Effective Leadership in Independent Schools, Ed.D. Dissertation. Seton Hall University.

Saeidinia, M., Hejazi, S. R., & Rahnama, M. (2011). Affects of Similarity Model on Organizational Commitment Thesis. International Journal of Business and Social Science, 2(24), 189-197.

Yukl, G. (2002). Leadership in Organizations. 5th ed. New York: Prentice-Hall.

Uyar, S. (2019). Spiritual Leadership. Journal of Healthcare Management and Leadership: 22-26.

Zohar, D. (2005). Spiritually intelligent leadership. Leader to Leader, 2005(38), 45-51.