ภาวะผู้นำทางการศึกษายุคดิจิทัล: การประยุกต์ใช้แนวทางพระพุทธศาสนา

Main Article Content

อนุวัชช์ สอนสนาม
นันทกร อุ่นวัง
สนุก สิงห์มาตร

บทคัดย่อ

         บทความนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อการศึกษาภาวะผู้นำทางการศึกษายุคดิจิทัลตามแนวทางพระพุทธศาสนา ซึ่งในยุคดิจิทัลที่เทคโนโลยีสารสนเทศและการสื่อสารมีบทบาทสำคัญในทุกมิติของสังคม ผู้นำทางการศึกษาจำเป็นต้องปรับตัวเพื่อตอบสนองต่อความเปลี่ยนแปลงที่รวดเร็วและซับซ้อน การบริหารในยุคนี้ต้องใช้ทั้งทักษะด้านเทคโนโลยีควบคู่ไปกับหลักธรรมในพระพุทธศาสนาเพื่อสร้างสมดุลระหว่างความก้าวหน้าทางดิจิทัลและคุณธรรม บทความนี้เน้นการศึกษาแนวคิดภาวะผู้นาทางการศึกษายุคดิจิทัล: การประยุกต์ใช้แนวทางพระพุทธศาสนา เช่น ทศพิธราชธรรม พรหมวิหาร 4 และอิทธิบาท 4 ซึ่งช่วยเสริมสร้างคุณสมบัติของผู้นำที่สามารถสร้างแรงจูงใจ วางแผนการเปลี่ยนแปลง และพัฒนาบุคลากรในองค์กรการศึกษาอย่างยั่งยืน หลักธรรมดังกล่าวแสดงให้เห็นถึงความสำคัญ เพื่อให้บรรลุเป้าหมายขององค์กรในยุคดิจิทัล

Article Details

รูปแบบการอ้างอิง
สอนสนาม อ., อุ่นวัง น., & สิงห์มาตร ส. (2025). ภาวะผู้นำทางการศึกษายุคดิจิทัล: การประยุกต์ใช้แนวทางพระพุทธศาสนา. เสฏฐวิทย์ปริทัศน์, 5(1), 31–39. สืบค้น จาก https://so12.tci-thaijo.org/index.php/stw/article/view/1723
ประเภทบทความ
บทความวิชาการ

เอกสารอ้างอิง

จิรพล สังข์โพธิ์ และคณะ. (2560). ภาวะผู้นำในการบริหารยุคดิจิทัล: องค์การไอทีและองค์การที่เกี่ยวข้องกับไอทีในเขตกรุงเทพมหานครและปริมณฑล. กรุงเทพมหานคร: วิทยาลัยนวัตกรรม มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์.

ณัฐวุฒิ พงศ์สิริ. (2560). ผู้นำในยุคดิจิทัล Economy. เรียกใช้เมื่อ 22 ธันวาคม 2567 จาก https://www. dharmniti.co.th/%E0%B8%9C%E0%B8%B9%E0%B9%89%E0%B8%99%E0%B8%B3%E0%B9%83%E0%B8%99%E0%B8%A2%E0%B8%B8%E0%B8%84-digital-economy/.

ทวีสันต์ วิชัยวงษ์ และยุภาพร ยุภาศ. (2562). ภาวะผู้นำยุคใหม่และทักษะในการบริหารงานในองค์กร.วารสารวิชาการแสงอีสาน. 16(2), 667-680.

ทัชชกร แสงทองดี. (2561). คุณลักษณะภาวะผู้นำเชิงพุทธ. วารสารวิจัยวิชาการ. 1(3), 137-149.

. (2562). องค์ประกอบของภาวะผู้นำในองค์กรเชิงพุทธ. วารสารวิจยวิชาการ. 2(1), 135-148.

พระครูวิจิตรปัญญาภรณ์. (2564). ภาวะผู้นำเชิงพุทธในองค์การทางการศึกษาในยุคดิจิทัล. วารสารบัณฑิตสาเกตปริทรรศน์. 7(1), 38-43.

พระพรหมคุณาภรณ์ (ป.อ. ปยุตฺโต). (2540). ภาวะผู้นำ. กรุงเทพมหานคร: สำนักพิมพ์ธรรมสภา.

. (2556). ธรรมะกับการบริหาร. กรุงเทพมหานคร: ธรรมสภา.

มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย. (2539). พระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย. กรุงเทพมหานคร: โรงพิมพ์มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.

สัมมา รธนิธย์. (2556). หลักทฤษฎีและปฏิบัติการบริหารการศึกษา. พิมพ์ครั้งที่ 4. กรุงเทพมหานคร: พิมพ์ดี

จำกัด.

เสริมศักดิ์ วิศาลาภรณ์. (2552). ภาวะผู้นำประมวลสาระชุดวิชาทฤษฎีและแนวปฏิบัติในการบริหารการศึกษา

หน่วยที่ 5-8. พิมพ์ครั้งที่ 9. มหาวิทยาลัยสุโขทัยธรรมาธิราช.

Bass, B. M. (1985). Leadership and Performance Beyond Expectations. Free Press

Bass, B. M., & Riggio, R. E. (2006). Transformational Leadership. 2nd Edition. Mahwah, NJ: Lawrence Erlbaum Associates.

Daft, R. L. (2008). The Leadership Experience. 4th Edition. Thomson Corporation.

Deloitte Insights. (2022). The Leadership in Digital Age: Building Adaptive Organizations. Deloitte.

Goleman, D. (2002). Primal Leadership. Harvard Business Review Press.

Greenleaf, R. K. (2002). Servant Leadership: A Journey into the Nature of Legitimate Power and Greatness. 25th Anniversary Edition. Paulist Press.

Heifetz, R., et al. (2009). The Practice of Adaptive Leadership: Tools and Tactics for Changing Your Organization and the World. Boston, MA: Harvard Business Press.

House, R. J. (1996). Path-Goal Theory of Leadership: Lessons, Legacy, and a Reformulated Theory. Leadership Quarterly.

Kane, G. C., Palmer, D., Phillips, A. N., & Kiron, D. (2019). The Technology Fallacy: How People Are the Real Key to Digital Transformation. MIT Press.

Kotter, J. P. (1990). A Force for Change: How Leadership Differs from Management. Free Press.

Lunenburg, F. & Ornstein, A. (1996). Educational Administration: Concepts and Practices. Wadsworth Publishing.

Northouse, P. G. (2016). Leadership: Theory and Practice. 7th Edition. SAGE Publications.

______. (2021). Leadership: Theory and Practice (9th ed.). Sage Publications.

Owens, R. G. (2001). Organizational Behavior in Education. Allyn and Bacon.

Robbins, S. P., & Judge, T. A. (2019). Organizational Behavior. 18th ed. Pearson.Burns,

Stogdill, R. M. (1974). Handbook of Leadership. New York: Free Press.

Westerman, G., et al. (2019). Leading Digital: Turning Technology into Business Transformation. Harvard Business Review Press.