การประยุกต์ใช้หลักสัปปายะ 4 ในการพัฒนาวัดเพื่อการท่องเที่ยว เชิงพระพุทธศาสนา

Main Article Content

พระอธิการณัฐวรรธน์ ปุญญกาโม (ทวีวรเกียรติ)
สมบูรณ์ บุญโท
สวัสดิ์ อโณทัย

บทคัดย่อ

การวิจัยครั้งนี้ มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) ศึกษาแนวคิดเกี่ยวกับการพัฒนาวัดเพื่อการท่องเที่ยวเชิงพระพุทธศาสนา 2) ศึกษาหลักสัปปายะ 4 ที่ปรากฏในคัมภีร์พระพุทธศาสนา 3) ประยุกต์ใช้หลักสัปปายะ 4 ในการพัฒนาวัดเพื่อการท่องเที่ยวเชิงพระพุทธศาสนา เป็นการวิจัยเชิงคุณภาพ เน้นการศึกษาเอกสาร นำเสนองานวิจัยแบบพรรณนาวิเคราะห์ ผลการวิจัยพบว่า แนวคิดเกี่ยวกับการพัฒนาวัดเพื่อการท่องเที่ยวเชิงพระพุทธศาสนา การพัฒนาวัดเพื่อการท่องเที่ยวเชิงพระพุทธศาสนา เป็นกระบวนการพัฒนาพื้นที่และสิ่งต่างภายในวัดให้มีความสวยงามเพื่อรองรับนักท่องเที่ยว ภายในต้กรอบ 4 ด้าน ได้แก่ 1) ด้านสถานที่ 2) ด้านอาหาร 3) ด้านบุคคล และ 4) ด้านธรรมะ หลักสัปปายะ 4 ที่ปรากฏในคัมภีร์พระพุทธศาสนา เป็นหลักธรรมที่เกี่ยวกับการจัดการพื้นที่ให้เกิดความเหมาะสมสำหรับการฝึกปฏิบัติตนและสามารถนำมาประยุกต์ในการพัฒนาพื้นที่ให้เหมาะสมเพื่อการท่องเที่ยวเชิงพระพุทธศาสนา ประกอบด้วย 1) อาวาสสัปปายะ 2) อาหารสัปปายะ 3) ปุคคลสัปปายะ และ 4) ธรรมะสัปปายะ การประยุกต์ใช้หลักสัปปายะ 4 ในการพัฒนาวัดเพื่อการท่องเที่ยวพระพุทธศาสนา สามารถประยุกต์ใช้ได้ใน 4 ด้าน ได้แก่ 1) ด้านสถานที่ 2) ด้านอาหาร 3) ด้านบุคคล และ 4) ด้านธรรมะ เพื่อนำไปสู่การเป็นแหล่งท่องเที่ยวเชิงพระพุทธศาสนาที่เหมาะสมอย่างยั่งยืน

Article Details

รูปแบบการอ้างอิง
ปุญญกาโม (ทวีวรเกียรติ) พ. ., บุญโท ส. . ., & อโณทัย ส. (2025). การประยุกต์ใช้หลักสัปปายะ 4 ในการพัฒนาวัดเพื่อการท่องเที่ยว เชิงพระพุทธศาสนา. วารสารพุทธศาสตร์ มจร.อุบลราชธานี, 7(1), 185–196. สืบค้น จาก https://so12.tci-thaijo.org/index.php/JOBU2025/article/view/3598
ประเภทบทความ
บทความวิจัย

เอกสารอ้างอิง

กรมการศาสนา. (2557). แนวทางการดำเนินงานโครงการส่งเสริมการท่องเที่ยวทางแสวงบุญในมิติทางศาสนา. กรุงเทพฯ: กรมการศาสนา กระทรวงวัฒนธรรม.

ประวิทย์ เฮงพระธานี. (2561). “การจัดการท่องเที่ยวเชิงพุทธของวัดในจังหวัดขอนแก่น”, บัณฑิตวิทยาลัย: มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.

พระครูศรีกิตยาธร (นนทชัย เจริญยุทธ). (2564). “การประยุกต์ใช้หลักสัปปายะ 4 เพื่อเสริมสร้างการท่องเที่ยวเชิงพระพุทธศาสนาของวัดไชยธาราราม (วัดฉลอง) อำเภอเมือง จังหวัดภูเก็ต”, บัณฑิตวิทยาลัย: มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.

พระอธิการจรัล อภินนฺโท (สิงห์น้อย). (2561). “การบริหารจัดการวัดเพื่อส่งเสริมการท่องเที่ยวเชิงพุทธในจังหวัดลำพูน”, บัณฑิตวิทยาลัย: มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.

มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย. (2539). ปกรณวิเสสภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาปกรณวิเสโส. กรุงเทพฯ: โรงพิมพ์วิญญาณ.

แม่ชีกฤษณา รักษาโฉม และคณะ. (2556). “รูปแบบและกระบวนการจัดการท่องเที่ยวทางพระพุทธศาสนาในภาคตะวันออกเฉียงเหนือ กระบวนเปลี่ยนแปลง “เส้นทางบุญ” สู่ “เส้นทางธรรม”. รายงานการวิจัย. พระนครศรีอยุธยา: มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.