การประยุกต์หลักภาวนา 4 เพื่อการพัฒนาคุณภาพชีวิต
Article Sidebar
Main Article Content
บทคัดย่อ
บทความนี้เสนอ การประยุกต์หลักภาวนา 4 เพื่อการพัฒนาคุณภาพชีวิต โดยมีความหมายอย่างเดียวกับการพัฒนาที่ใช้กับการทำชีวิตให้มีความเจริญงอกงาม โดยใช้หลักภาวนา 4 ประเภท คือ 1) กายภาวนากับการพัฒนาคุณภาพชีวิต เป็นการพัฒนาฝึกฝนอบรมกาย ด้วยอินทรีย์ได้แก่ ตา หู จมูก ลิ้น กาย ให้มีอินทรีย์สังวรความสำรวมรู้จักระมัดระวังรักษาตนให้เป็นประโยชน์ทางกาย และต้องรู้จักปรับตนเองให้เข้ากับสิ่งแวดล้อมทางกายภาพที่เหมาะสมในสังคมปัจจุบัน 2) ศีลภาวนากับการพัฒนาคุณภาพชีวิต เป็นการประพฤติตนด้วยความเรียบร้อยดีงาม มีระเบียบวินัย มีกติกา ทางสังคมร่วมกัน เพื่อสร้างความมั่นคงในหน้าที่การงานและการดำเนินชีวิตในสังคม 3) จิตตภาวนากับการพัฒนาคุณภาพชีวิต เป็นการฝึกฝนอบรมจิตใจ ให้มีความมั่นคง เข้มแข็ง มีความเจริญไพบูลย์ ด้วยคุณธรรม จริยธรรม ความรับผิดชอบทางสังคม ฝึกฝนตนให้มีความรักความเมตตาต่อสรรพสิ่งทั้งหลาย พัฒนาจิตของตนให้มีความช่วยเหลือ เอื้อเฟื้อเผื่อแผ่เพื่อนมนุษย์ที่กำลังประสบความทุกข์นานาประการอยู่ในสังคมปัจจุบัน และฝึกฝนจิตของตนให้มีความผ่องใสเบิกบาน ดำเนินชีวิตด้วยความสุขใจ และ 4)ปัญญาภาวนากับการพัฒนาคุณภาพชีวิต เป็นการพัฒนาฝึกฝนอบรมตนจากการได้ศึกษาเล่าเรียน การสดับรับฟังหลักธรรมคำสอนของพระพุทธเจ้าเป็นประจำ และการลงมือปฏิบัติตามทฤษฎีที่ศึกษามา คือความเห็นที่ถูกต้องให้เกิดประโยชน์ต่อตนเองและคนอื่นในสังคมอย่างมีความสุข ซึ่งการพัฒนาทั้ง 4 ด้านเมื่อมีการเรียนรู้มีความเข้าใจก็จะพัฒนาคุณภาพชีวิตทั้งภายในและภายนอกได้อย่างมีความสุข
Article Details
เอกสารอ้างอิง
พระธรรมธีรราชมหามุนีโชดก ญาณสิทฺธิ์. (2546). วิปัสสนาญาณโสภณ. พิมพ์ครั้งที่ 3. กรุงเทพฯ: ศรีอนันต์การพิมพ์.
พระธรรมปิฎก (ป.อ. ปยุตฺโต). (2538). การพัฒนาจริยธรรม. กรุงเทพมหานคร: สหธรรมมิก.
พระธรรมปิฎก (ป.อ. ปยุตฺโต). (2540). ความสำคัญของพระพุทธศาสนาในฐานะศาสนาประจำชาติ. พิมพ์ครั้งที่ 9. กรุงเทพฯ: มูลนิธิพุทธธรรม.
พระธรรมปิฎก (ป.อ. ปยุตฺโต). (2543). ความสุขที่แท้จริง. พิมพ์ครั้งที่ 2. กรุงเทพมหานคร: ธรรมสภา.
พระธรรมปิฎก (ป.อ. ปยุตฺโต). (2543). พจนานุกรมพุทธศาสน์ ฉบับประมวลศัพท์. พิมพ์ครั้งที่ 9. กรุงเทพฯ: มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.
พระธรรมปิฎก (ป.อ. ปยุตฺโต). (2545). ศีล สมาธิ ปัญญา: หลักการและการปฏิบัติในพระพุทธศาสนา. กรุงเทพฯ: โรงพิมพ์มหามกุฏราชวิทยาลัย.
พระธรรมปิฎก (ป.อ. ปยุตฺโต). (2547). ปัญญาและการปฏิบัติธรรม: การเจริญวิปัสสนาเพื่อการรู้แจ้ง. กรุงเทพฯ: โรงพิมพ์มหามกุฏราชวิทยาลัย.
พระธรรมปิฎก (ป.อ. ปยุตฺโต). (2548). สติปัฏฐานกับการปฏิบัติธรรม. กรุงเทพฯ: โรงพิมพ์มหามกุฏราชวิทยาลัย.
พระพรหมคุณาภรณ์ (ป.อ.ปยุตฺโต). (2552). พุทธธรรม. พิมพ์ครั้งที่ 11. กรุงเทพฯ:โรงพิมพ์มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.
พระราชวรมุนี ประยุทธ ปยุตฺโต. (2529). การศึกษาของคณะสงฆ์ปัญหาที่รอทางออก.กรุงเทพฯ: มูลนิธิโกมล คีมทอง.
พัชรินทร์ แจ้งอิ่ม. (2556). การพัฒนาคุณภาพชีวิตการทำงานของข้าราชการครู้ในเขต ตามหลักสูตรปริญญาพุทธศาสตรมหาบัณฑิตตามหลักภาวนา ในเขตอำเภอท่าตะโก
จังหวัดนครสวรรค์. บัณฑิตวิทยาลัย: มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.
พิพัฒน จันทรา. (2542). คุณภาพชีวิตการทำงานของข้าราชการครูในสังกัดสำนักงานการ ประถมศึกษา จังหวัดสระแก่ว. บัณฑิตวิทยาลัย: มหาวิทยาลัยบูรพา.
พุทธทาสภิกขุ. (2540). การฝึกสมาธิและจิตตภาวนาในชีวิตประจำวัน. กรุงเทพฯ:ธรรมสภา.
พุทธทาสภิกขุ. (2542). บางแง่มุมของกามในทัศนะพุทธทาสภิกขุ. กรุงเทพฯ:สำนักพิมพ์สุขภาพใจ.มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย. (2500). พระไตรปิฎกภาษาบาลี ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย. กรุงเทพฯ: โรงพิมพ์มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.
มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย. (2539). พระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย. กรุงเทพฯ: โรงพิมพ์มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.
สมยศ นาวีการ. (2547). การบริหาร: การพัฒนาองค์การและการจูงใจ. กรุงเทพฯ:บริษัทโรงพิมพ์กรุงธน พัฒนาจำกัด.
สรณัฐ ประเสริฐสุนทร. (2562). "การพัฒนาคุณภาพชีวิตตามหลักพุทธศาสนา: กรณีศึกษาวัดป่าในภาคตะวันออกเฉียงเหนือ." วารสารพุทธศาสนา. ปีที่ 8 ฉบับที่ 2 : 123-139.
Fradier,G (1976). Quality-of-work life UNESCO Lausanne. Lausanne: Prefected by ImprimeriesReunites de Lausanne.
UNESCO.,I. (1978). Ndicator of environmental quality of life. Research and Papers in Social Science, 38 (12), 99.
World Health Organization. (2006). Constitution of the World Health. Organization: Basic Documents (45th ed.). World Health Organization.
