การวิเคราะห์พุทธจริยศาสตร์ว่าด้วยความสุขแท้ตามแนวพุทธทาสภิกขุ

บทคัดย่อ

การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) ศึกษาแนวคิดเกี่ยวหลักจริยศาสตร์ว่าด้วยความสุขแท้ 2) ศึกษาหลักพุทธจริยศาสตร์ว่าด้วยความสุขแท้ตามแนวพุทธทาสภิกขุ 3) วิเคราะห์พุทธจริยศาสตร์ว่าด้วยความสุขแท้ตามแนวพุทธทาสภิกขุ เป็นการวิจัยเชิงคุณภาพ ด้วยวิธีการวิจัยเชิงเอกสาร  ภายใต้กระบวนการศึกษาเชิงวิเคราะห์ วิจักษ์ และวิธาน เพื่อนำไปสู่การวิเคราะห์องค์ความรู้ทางปรัชญาและพระพุทธศาสนา ผลการวิจัยพบว่า 1) สุขนิยมมองว่า การกระทำทุกอย่างของมนุษย์มีจุดหมายอยู่ที่ความสุขสบาย ส่วนอสุขนิยมก็ให้ความสำคัญกับปัญญาความรู้และความสงบของจิต ฝ่ายมนุษยนิยมมองว่า ธรรมชาติของมนุษย์มีทั้งกายและจิตจึงรวมทั้งสุขนิยมและอสุขนิยม เพราะสุขนิยมให้ความสำคัญกับร่างกายมากเกินไป ส่วนอสุขนิยมก็ให้ความสำคัญกับจิตวิญญาณมากเกินไป 2) การเกิดแห่งทุกข์มาจากการยึดติดในอัตตาจากการหลอมของอวิชชา ตัณหาและอุปาทาน ส่วนความดับไปแห่งอัตตานั้นด้วยความรู้สึกที่ทำให้ภาวะแห่งความที่จิตปราศจากความรู้สึกว่าเป็น “ตัวเรา – ของเรา” ดับไป นั่นคือ ภาวะของจิตเดิมแท้ 3) หลักพุทธจริยศาสตร์มุ่งเป้าอยู่ที่การพัฒนาคุณภาพชีวิตของคนแต่ละคน และทุกคนในสังคมให้มีระดับคุณภาพชีวิตที่ดีและมีความสุข อีกทั้งทำให้ผู้อื่นได้มีความสุขโดยไม่หวังสิ่งใดตอบแทน ความปรารถนาให้ผู้อื่นมีความสุขโดยไม่หวังสิ่งใดตอบแทนนี้คือ เมตตา พุทธทาสภิกขุมองว่า ปมเดียวที่ควรแก้คือ อัตตา ด้วยการปฏิบัติในปฏิจจสมุปบาทฝ่ายดับตลอดทั้งสายและเป็นอริยมรรคมีองค์ 8 อย่างครบถ้วน