วิเคราะห์คุณค่าจริยธรรมในสัมมาอาชีวะของมรรคมีองค์ 8

บทคัดย่อ

สัมมาอาชีวะถือเป็นทางสายกลางในการดำเนินชีวิตโดยเริ่มที่การพัฒนาจิตใจ พัฒนาตนเองก่อนเป็นอันดับแรก ที่มีความสำคัญยิ่งในทางพระพุทธศาสนา เพราะเป็นกระบวนการหรือวิธีการปฏิบัติที่ผู้ปฏิบัติตามแล้วทำให้เกิดปัญญา ทำให้คลายความยึดมั่นถือมั่นก่อให้เกิดความสงบกายสงบใจทำให้รู้ยิ่ง และสามารถกระทำให้ถึงที่สุดแห่งทุกข์ และคุณค่าจริยธรรมของมรรค 8 ได้แก่ คุณค่าทางจริยธรรมต่อบุคคล คือ มีคุณค่าแก่ตนเองทำให้เป็นปัจจัยเกื้อหนุนเกิดกายสุจริต วจีสุริตและมโนสุจริต และมีคุณค่าทางระบบทางสังคม เนื่องจากมรรค์ 8 คือ การมีสัมมาอาชีวะ เป็นจริยธรรมที่ส่งเสริมให้มนุษย์รู้จักการไม่ละเมิดบุคคลอื่น หรือทำให้บุคคลอื่นเดือดร้อน จึงทำให้มนุษย์มีการเคารพระเบียบ กฎ กกติกาในการอยู่ในสังคม หลักสัมมาอาชีวะเป็นหลักธรรมหมวดหนึ่งซึ่งอยู่ในมรรคมีองค์ 8 ที่มีความสัมพันธ์กันตั้งแต่ความเห็นที่ถูกต้องชอบธรรมไปจนถึงการเชื่อมั่นตั้งใจมั่นในการประกอบเลี้ยงชีพหน้าที่นั้นคุณค่าทางจริยธรรมของสัมมาอาชีวะ ยังเป็นฐานในการพัฒนาจริยธรรมในระดับต่าง ๆ ทั้งด้านการพัฒนาสังคม การเมือง ระบบการปกครอง เศรษฐกิจ และการพัฒนาระบบจริยธรรมให้สูงขึ้นไป เป็นการพัฒนาจากตนเองด้วยการรักษากาย วาจา ใจ ให้ถูกต้องชอบธรรมเป็นการสั่งสมคุณลักษณะของการพัฒนาตนตามหลักคุณธรรมจริยธรรมอย่างสมบูรณ์