การพัฒนาความสามารถในการคิดสร้างสรรค์ ในรายวิชาวิทยาศาสตร์ โดยใช้การจัดการเรียนรู้เชิงรุก สำหรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1

Main Article Content

อัณฉรี ศิลางัด
ศิริวรรณ วณิชวัฒนวรชัย

บทคัดย่อ

การศึกษาครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) เพื่อศึกษาความสามารถในการคิดสร้างสรรค์รายวิชาวิทยาศาสตร์ของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 หลังเรียนโดยใช้การจัดการเรียนรู้เชิงรุก 2) เพื่อเปรียบเทียบผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนรายวิชาวิทยาศาสตร์ ของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 โดยใช้การจัดการเรียนรู้เชิงรุก ก่อนเรียนและหลังเรียน 3) เพื่อศึกษาความคิดเห็นของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 ที่มีต่อรายวิชาวิทยาศาสตร์ โดยใช้การจัดการเรียนรู้เชิงรุก กลุ่มตัวอย่างที่ใช้ในการวิจัยคือนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่1/3 ที่กําลังศึกษาในภาคเรียนที่ 2 ปีการศึกษา2564 โรงเรียนสุวรรณพลับพลาพิทยาคมจํานวน 27 คน โดยเครื่องมือที่ใช้ในการวิจัยประกอบด้วย 1. แผนการจัดการเรียนรู้เชิงรุก 2. แบบวัดความสามารถในการคิดสร้างสรรค์ 3. แบบทดสอบวัดผลสัมฤทธิ์ทางการเรียน 4.แบบสอบถามความคิดเห็นที่มีต่อการจัดการเรียนรู้เชิงรุก สถิติที่ใช้ในการวิเคราะห์ข้อมูล ได้แก่สถิติที่ใช้ในการวิเคราะห์ข้อมูลได้แก่ค่าเฉลี่ย ( ) ค่าเบี่ยงเบนมาตรฐาน (S.D.) การทดสอบค่าทีแบบไม่เป็นอิสระต่อกัน    (t-test dependent) และการวิเคราะห์เนื้อหา (Content Analysis) ผลการวิจัยสรุปได้ว่า การพัฒนาความสามารถในการคิดสร้างสรรค์ ในรายวิชาวิทยาศาสตร์ โดยใช้การจัดการเรียนรู้เชิงรุก สำหรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่1  เมื่อวิเคราะห์และจัดอันดับพบว่า 1) ความสามารถในการคิดสร้างสรรค์โดยใช้การจัดการเรียนรู้เชิงรุก ของนักเรียนระดับชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1/3 จํานวน 27 คน ภาพรวมอยู่ในระดับดี โดยมีค่าเฉลี่ยเท่ากับ 3.18 และส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐานเท่ากับ 0.57 เมื่อพิจารณาเป็นองค์ประกอบของความคิดสร้างสรรค์ เมื่อพิจารณารายข้อ พบว่า ลำดับที่ 1 ความคิดคล่องแคล่ว (Fluency) (= 3.75, S.D. = 0.43) รองลงมาคือความคิดยืดหยุ่น (Flexibility) (=3.15, S.D.= 0.60) ความคิดละเอียดลออ (Elaboration) (= 2.99, S.D.=0.63) และความคิดริเริ่ม (Originality) (=2.82,S.D.=0.62)  2) ผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนหลังใช้การจัดการเรียนรู้เชิงรุก หลังเรียนสูงกว่าก่อนเรียนโดยคะแนนค่าเฉลี่ยหลังเรียน (= 18.37,S.D.= 3.212) สูงกว่าคะแนนเฉลี่ยก่อนเรียน (=7.15, S.D.= 5.127) อย่างมีนัยยสำคัญทางสถิติที่ระดับ.05  3) ความคิดเห็นของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่1/3 ที่มีต่อการจัดการเรียนรู้เชิงรุก เพื่อส่งเสริมความสามารถในการคิดสร้างสรรค์ ความคิดเห็นโดยภาพรวมอยู่ในระดับมาก ภาพรวมมีค่าเฉลี่ยอยู่ในระดับมาก ( =4.49, S.D. = 0.48) เมื่อพิจารณารายข้อ พบว่า ลำดับที่ 1 คือ ด้านประโยชน์ที่ได้รับ นักเรียนมีความคิดเห็นอยู่ในระดับมากที่สุด (=4.52,S.D.=0.48) ลำดับรองลงมาคือ ด้านบรรยากาศการเรียนรู้ นักเรียนมีความคิดเห็นอยู่ในระดับ มาก (=4.47,S.D.=0.48) และด้านการจัดการเรียนรู้ นักเรียนมีความคิดเห็นอยู่ในระดับมาก (=4.49,S.D.=0.48)

Article Details

รูปแบบการอ้างอิง
ศิลางัด อ. ., & วณิชวัฒนวรชัย ศ. . (2022). การพัฒนาความสามารถในการคิดสร้างสรรค์ ในรายวิชาวิทยาศาสตร์ โดยใช้การจัดการเรียนรู้เชิงรุก สำหรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1. วารสารพุทธศาสตร์ มจร.อุบลราชธานี, 4(2), 187–202. สืบค้น จาก https://so12.tci-thaijo.org/index.php/JOBU2025/article/view/4099
ประเภทบทความ
บทความวิจัย

เอกสารอ้างอิง

กรรณิการณ์ ปัญญาดี (2558:26).ผลการจัดการเรียนรู้เชิงรุกออนไลน์เพื่อพัฒนาผลสัมฤทธิ์ทางการเรียน วิชาคอมพิวเตอร์ 3 ของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 2. บัณฑิตวิทยาลัย : มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลธัญบุรี.

เกรียงศักดิ์ เจริญวงศ์ศักดิ์ (2556).การคิดเชิงสรรค์สรรค์.พิมพ์ครั้งที่ 10. กรุงเทพฯ : ซัคเซสมีเดีย.

เชิดศักดิ์ ภักดีวิโรจน์ (2556). ผลการจัดการเรียนรู้ เรื่อง ทักษะกระบวนการทางคณิตศาสตร์ มีต่อ ความสามารถในการแก้ปัญหาทางคณิตศาสตร์ การคิดอย่างมีวิจารณญาณ และความเชื่อมั่นในตนเองของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 3, บัณฑิตวิทยาลัย :มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ.

ทวีวัฒน์ วัฒนกุลเจริญ (2558). การเรียนเชิงรุก. สืบค้นจากhttp://www4.eduzones.com. เมื่อ 25 มีนาคม 2558.

มาเรียม นิลพันธ์ (2549:188).วิธีวิจัยทางทางพฤติกรรมศาสตร์และสังคม. พิมพ์ครั้งที่ 2. นครปฐม: โครงการส่งเสริมผลิตตำราและเอกสารการสอน คณะศึกษาศาสตร์

มหาวิทยาลัยศิลปากร.

มาเรียม นิลพันธ์ (2553:144). วิธีวิจัยทางการศึกษา. พิมพ์ครั้งที่ 5. นครปฐม: โรงพิมพ์มหาวิทยาลัยศิลปากร.

เมธี จันทร์ทอง (2558:92).การพัฒนาผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนและความคิดสร้างสรรค์ของนักเรียน ระดับชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 3 ด้วยการจัดการเรียนรู้โดยการสัมมนาร่วมกับ

กิจกรรมการคิดสร้างสรรค์.บัณฑิตวิทยาลัย :มหาวิทยาลัยศิลปากร.

มงคล จันทร์ภิบาล (2557). การจัดการเรียนการสอนทีเน้นผู้เรียนเป็นสําคัญด้วยกระบวนการเรียนรู้ แบบใฝ่เรียน (Active Learning). http:// du.nsru.ac.th/2011/files/ knowlage/15-24-02_12-07-2013_activeLearning.pdf สืบค้นวันที่ 23 กันยายน 2563

ราชบัณฑิตสถาน (2556). พจนานุกรมฉบับราชบัณฑิตยสถาน พ.ศ.2554.กรุงเทพฯ:นานมีบุ๊คส์พับลิเคชั่นส์.

สุชาดา นทีตานนท์ (2550:5). ผลการจัดประสบการณ์แบบปฏิบัติจริงที่มีต่อความคิดสร้างสรรค์. บัณฑิตวิทยาลัย :มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ.

สำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษา.(2560). แผนการศึกษาแห่งชาติพ.ศ.2560-2579.กรุงเทพฯ :บริษัท พริกหวานกราฟฟิก จำกัด.

อารี รังสินันท์ (2527). ความคิดสร้างสรรค์. กรุงเทพฯ : ธนกิจการพิมพ์.

Anderson (1970). Creative and its cultivation. New York: Harper.Baldwin J, and Williams H (1988:187). Active Learning: A Trainer’s Guide.

England: Blackwell education.

Bonwell (1991:1-47). Active Learning Creating Excitement in The Classroom.ASHEERIC Education Report No.1, The George Washington University,Washington DC.

De Bono,Edward (1986:103).Teaching thinking.6th ed. Harmondsworth,Middlesex:Penguin.

Fisher (2005). Teaching Children to think. United Kingdom: Nelson Thornes.

Guilford, J. P. (1976:101-118). The structure of intellect Model. New York: Wiley.

Hurlock,E.D (1987).Child Development.6th Ed. New York: McGraw-Hill.

Jersild, Arthur T. (1972). Child Psychology. 6th ed. Englewood Cliffs, New Jersey : Prentice-Hall.

Johnson, D. W.; et al (1991). Active Learning: Cooperation in the College Classroom. Edina, Mn: Interraction Book Company.

Moore, B, N. (1994). Critical Thinking Evaluating Claims and Arquments in Everyday Life. California: Mayfield

Shenker, J.I.;Goss, S. A.; & Bernstein, D. A. (1996). Instructor’s Resource Manual for Psychology : Implementing Active Learning in the

Classroom. Retrieved July5, 2008, from http://s.psych/uiuc,edu/~jskenker/active.html

Torrance, E. P. (1963). Education and the creative potential. Minneapolis: The Lund Press.