ระบบประกันคุณภาพการศึกษาของสถานศึกษาขนาดเล็ก พหุกรณีศึกษาสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาอุดรธานี
Article Sidebar
Main Article Content
บทคัดย่อ
บทความวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) ศึกษาผลการปฏิบัติงานของระบบประกันคุณภาพการศึกษาของสถานศึกษาขนาดเล็ก พหุกรณีศึกษา 2) ศึกษากระบวนการ ปัญหา อุปสรรค และข้อเสนอแนะในการดำเนินงาน และ 3) นำเสนอแนวทางการดำเนินงานระบบประกันคุณภาพการศึกษาของสถานศึกษาขนาดเล็ก โดยแบ่งการวิจัยเป็น 3 ระยะ ได้แก่ 1) ศึกษากระบวนการและผลการปฏิบัติงานของโรงเรียนที่ได้รับรางวัล IQA AWARD จำนวน 4 โรงเรียน ในสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาอุดรธานี 2) ศึกษากระบวนการ ปัญหา อุปสรรค และข้อเสนอแนะ โดยกลุ่มเป้าหมายประกอบด้วยผู้บริหาร ครูผู้รับผิดชอบงานประกันคุณภาพ ผู้ปกครอง และประธานคณะกรรมการสถานศึกษารวม 16 คน เก็บข้อมูลด้วยการสัมภาษณ์กึ่งโครงสร้าง การสังเกตแบบมีส่วนร่วม และการวิเคราะห์เอกสาร 3) นำเสนอแนวทางการดำเนินงานผ่านการอภิปรายกลุ่มกับผู้ให้ข้อมูล 7 คน
ผลการวิจัยพบว่า
1) ผลการประเมินมาตรฐานการศึกษาของทั้ง 4 โรงเรียนมีระดับที่แตกต่างกัน โดยมาตรฐานที่ 1 ด้านคุณภาพผู้เรียน อยู่ในระดับดีเลิศทุกโรงเรียน มาตรฐานที่ 2 ด้านการบริหารจัดการ อยู่ในระดับยอดเยี่ยมสำหรับโรงเรียนบ้านดงวังพัง และระดับดีเลิศสำหรับโรงเรียนบ้านพรานเหมือน โรงเรียนบ้านปะโค และโรงเรียนบ้านนาอ่าง ส่วนมาตรฐานที่ 3 ด้านการจัดการเรียนการสอนที่เน้นผู้เรียนเป็นสำคัญ อยู่ในระดับดีเลิศทุกโรงเรียน 2) กระบวนการดำเนินงานใช้กระบวนการ PDCA ควบคู่กับนโยบายจากต้นสังกัด ปัญหาหลักคือบริบทที่แตกต่างกัน งบประมาณจำกัด ครูไม่ครบชั้น และสอนไม่ตรงตามวิชาเอก ข้อเสนอแนะคือพัฒนานวัตกรรมทางการศึกษา และ 3) แนวทางการดำเนินงานระบบประกันคุณภาพประกอบด้วย 5 องค์ประกอบหลัก ได้แก่ การกำหนดเป้าหมาย ขับเคลื่อนคุณภาพ ประเมินผล นำการเปลี่ยนแปลงสู่สถานศึกษา และสร้างวัฒนธรรมคุณภาพ โดยมีแนวทางดำเนินงาน 4 แนวทางในแต่ละองค์ประกอบ ยึดหลักกระบวนการ PDCA เป็นสำคัญ
Article Details
เอกสารอ้างอิง
กระทรวงศึกษาธิการ. (2561). กฎกระทรวงการประกันคุณภาพการศึกษา พ.ศ. 2561. กรุงเทพมหานคร: กระทรวงศึกษาธิการ.
จันทร์สุดา บุตรชาติ และคณะ. (2555). การพัฒนารูปแบบการประกันคุณภาพภายในสถานศึกษาขั้นพื้นฐาน สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาสกลนคร เขต 1. วิทยานิพนธ์ปริญญาปรัชญาดุษฎีบัณฑิต สาขาวิชาการบริหารการศึกษา: มหาวิทยาลัยเวสเทิร์น.
ชนิศา สีแสด. (2562). การมีส่วนร่วมในการดำเนินงานประกันคุณภาพภายในของสถานศึกษาขนาดเล็ก สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาศรีสะเกษ เขต 1. วิทยานิพนธ์ปริญญาครุศาสตรมหาบัณฑิต สาขาวิชาการบริหารการศึกษา: บัณฑิตวิทยาลัย: มหาวิทยาลัยราชภัฏอุบลราชธานี.
ชุมศักดิ์ อินทร์รักษ์. (2545). การบริหารงานวิชาการ. ปัตตานี: คณะศึกษาศาสตร์: มหาวิทยาลัยสงขลา นครินทร์ ปัตตานี.
ดิเรก แสสนธิ์ และคณะ. (2565). การบริหารสถานศึกษาเพื่อการประกันคุณภาพการศึกษาภายใต้สถานการณ์โควิด-19 (COVID-19). วาสารวิทยาลัยนครราชสีมา (สาขามนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์). 16(2), 450-461.
ธัญมัย ปรัชญาวุฒิรัตน์. (2563). การสร้างทฤษฎีฐานรากภาวะผู้นำผู้บริหารสถานศึกษา: พหุกรณีศึกษา. ดุษฎีนิพนธ์ปรัชญาดุษฎีบัณฑิต สาขาการบริหารการศึกษา. มหาวิทยาลัยนเรศวร.
บุษบา ศรีมี. (2560). การศึกษาสภาพการดำเนินงานและแนวทางการพัฒนาคุณภาพการศึกษาตามมาตรฐานการศึกษาขั้นพื้นฐานเพื่อประกันคุณภาพภายในสถานศึกษา สังกัดองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น. วิทยานิพนธ์ครุศาสตรมหาบัณฑิต สาขาวิชาการบริหารการศึกษา. บัณฑิตวิทยาลัย: มหาวิทยาลัยราชภัฏมหาสารคาม.
พระเมธีปริยัติธาดา (บุญพรม จารุปญฺโญ) และคณะ. (2564). การประกันคุณภาพการศึกษา. วารสารครุศาสตร์ปริทรรศน์ คณะครุศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย. 8(1), 375-389.
พิมพ์ชญา ปรีชาธนเกียรติ. (2559). ปัญหาการดำเนินงานการประกันคุณภาพภายในสถานศึกษากลุ่มศรีราชา 1 สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาชลบุรี เขต 3. วิทยานิพนธ์ปริญญาศึกษาศาสตรมหาบัณฑิต สาชาการบริหารการศึกษา: คณะศึกษาศาสตร์: มหาวิทยาลัยบูรพา.
มาหามะตอเฮ สาแม. (2557). กระบวนการบริหารการประกันคุณภาพภายในสถานศึกษาของผู้บริหารโรงเรียนเอกชนสอนศาสนาอิสลาม จังหวัดปัตตานี. วิทยานิพนธ์ปริญญาครุศาสตรมหาบัณฑิต สาขาวิชาการบริหารการศึกษา. บัณฑิตวิทยาลัย: มหาวิทยาลัยราชภัฎยะลา.
มุสลาม เละสัน. (2557). การดำเนินงานการประกันคุณภาพภายในสถานศึกษาของโรงเรียนเอกชนสอนศาสนาอิสลามในจังหวัดสตูล. วิทยานิพนธ์ปริญญาศึกษาศาสตรมหาบัณฑิต สาขาวิชาการบริหารการศึกษา. บัณฑิตวิทยาลัย: มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์.
ลักคณา สังฆธรรม. (2560). ปัญหาและแนวทางการพัฒนาการประกันคุณภาพการศึกษาโรงเรียนเทศบาล 1 บ้านหนองซากแง้ว สู่การรองรับการประกันคุณภาพภายนอกรอบสี่ สังกัดเทศบาลตำบลห้วยใหญ่. วิทยานิพนธ์ปริญญาครุศาสตรมหาบัณฑิต สาขาการบริหารการศึกษา. คณะศึกษาศาสตร์: มหาวิทยาลัยบูรพา.
วิลัยพร พิทักษา. (2561). รูปแบบการบริหารจัดการการใช้เทคโนโลยีสารสนเทศในสถานศึกษา สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษา เขต 6. วิทยานิพนธ์ปริญญาปรัชญาดุษฎีบัณฑิต สาขาวิชาการบริหารการศึกษา. มหาวิทยาลัยนอร์ทกรุงเทพ.
สำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษา. (2552). ข้อเสนอการปฏิรูปการศึกษาในทศวรรษที่สอง (พ.ศ. 2552-2561). กรุงเทพมหานคร: พริกหวานกราฟฟิก.
สุภาพรรณ บุญพันธ์ (2559). การประกันคุณภาพการศึกษาปฐมวัย สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษานครศรีธรรมราช เขต 3. การประชุมวิชาการและเสนอผลงานวิจัยระดับชาติครั้งที่ 3 “ก้าวสู่ทศวรรษที่ 2: บูรณาการงานวิจัย ใช้องค์ความรู้สู่ความยั่งยืน”, 17 มิถุนายน 2559 ณ วิทยาลัยนครราชสีมา อําเภอเมือง จังหวัดนครราชสีมา, (หน้า 982-989).
อุทัยวรรณ นรินรัตน์. (2559). บทบาทของผู้บริหารสถานศึกษาในการดำเนินงานประกันคุณภาพภายในสถานศึกษา สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษานครศรีธรรมราช เขต 4. วิทยานิพนธ์ปริญญาครุศาสตรมหาบัณฑิต สาขาวิชาการบริหารการศึกษา. มหาวิทยาลัยนครศรีธรรมราช.
