รูปแบบการสอนศีลธรรมในโรงเรียนโดยใช้ Active Learning เป็นฐาน
Article Sidebar
Main Article Content
บทคัดย่อ
บทความวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) เพื่อศึกษาสภาพการเรียนการสอนศีลธรรมในโรงเรียนในปัจจุบัน 2) เพื่อศึกษากระบวนการจัดการเรียนการสอนแบบ Active Learning 3) เพื่อนำเสนอรูปแบบการสอนศีลธรรมในโรงเรียนโดยใช้ Active Learning เป็นฐาน เป็นการวิจัยเชิงคุณภาพ (Qualitative Research) โดยศึกษาข้อมูลจากเอกสารและภาคสนาม นำมาเสนองานวิจัยในลักษณะพรรณนาวิเคราะห์ (Descriptive Analysis)
ผลการวิจัยพบว่า
การสอนศีลธรรมในโรงเรียนที่เป็นอยู่ในปัจจุบัน พระสอนศีลธรรมได้ทำการสอนแบบบรรยาย และยกตัวอย่างประกอบบ้าง การสอนศีลธรรมในโรงเรียนมีรูปแบบการรวมชั้นเรียนทุกชั้นมาไว้ในชั่วโมงสุดท้ายของสัปดาห์ (Home Room) แล้วทำการสอนแบบใช้กิจกรรมสวดมนต์นั่งสมาธิและบรรยายธรรม กระบวนการจัดการเรียนการสอนแบบ Active Learning คือ กระบวนการที่เน้นผู้เรียนเป็นหลัก ไม่บังคับ หรือยัดเยียดความรู้ ไม่เน้นการบรรยาย แต่เป็นการจัดกระบวนการ หรือทำกิจกรรมการเรียนรู้ ที่ทำให้ผู้เรียนได้ตระหนักรู้จากภายในสู่ภายนอก เพื่อให้เกิดคุณค่าการเรียนรู้อย่างแท้จริง รูปแบบการสอนศีลธรรมในโรงเรียนโดยใช้ Active Learning เป็นฐาน เป็นการสอนแบบบูรณาการไตรสิกขา คือ การสอนในคาบนั้นๆ พระสอนศีลธรรมจะต้องออกแบบกิจกรรมให้ผู้เรียนได้ใช้ ศีล สมาธิ ปัญญา หรือได้ใช้กาย ได้ใช้จิตใจ และได้ใช้ความคิด ในการเรียนคาบนั้นๆ ซึ่งจากการศึกษาวิจัยสามารถสรุปได้เป็น 3 ขั้นตอน คือ 1) ขั้นตอนการเล่นหรือการทำกิจกรรม 2) ขั้นตอนการถอดบทเรียนและนำเสนอทั้งในกลุ่มย่อยและหน้าชั้น 3) ขั้นตอนของการสรุปเนื้อหาสาระข้อธรรมที่นำมาสอนในครั้งนั้นๆ ถ้าหากพระสอนศีลธรรมในโรงเรียนนำเอารูปแบบการสอนศีลธรรมโดยใช้ Active Learning เป็นฐาน ไปปรับหรือประยุกต์ใช้ ก็จะทำให้เกิดประสิทธิภาพในการเรียนการสอนวิชาพระพุทธศาสนามีมากขึ้น นักเรียนก็จะสามารถเข้าใจและเข้าถึงข้ออรรถข้อธรรมนั้นๆ ได้ดีกว่าการสอนแบบบรรยาย
Article Details
เอกสารอ้างอิง
พระพรหมคุณาภรณ์ (ป.อ. ปยุตฺโต). (2551). พจนานุกรมพุทธศาสน์ ฉบับประมวลศัพท์, พิมพ์ครั้งที่ 11.กรุงเทพมหานคร: โรงพิมพ์บริษัท เอส อาร์ พริ้นติ้ง แมส โปรดักส์ จำกัด.
พระมหาพิทักษ์ ลีนาลาด. (2548). วิเคราะห์ปัญหาการเรียนการสอนวิชาพระพุทธศาสนาในโรงเรียน. วิทยานิพนธ์ศิลปศาสตรมหาบัณฑิต ภาควิชาพุทธศาสนศึกษา. คณะอักษรศาสตร์: จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย
มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย. (2539). พระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย. กรุงเทพมหานคร: โรงพิมพ์มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย. สุพรต บุญอ่อน และธีรพันธ์เชิญรัมย์. (2567). แนวคิดเกี่ยวกับวิธีการสอนของพระพุทธเจ้าและแบบ Active Learning. วารสารบัณฑิตศึกษาปริทรรศน์ วิทยาลัยสงฆ์นครสวรรค์. 12(1), 73-86.
อรรถพล อนันตวรสกุล. (2539). สภาพและปัญหาการเรียนการสอนวิชาพระพุทธศาสนาในโรงเรียนมัธยมศึกษา สังกัดกรมสามัญศึกษาสภาพ และปัญหาการเรียนการสอนวิชาพระพุทธศาสนา ในโรงเรียนมัธยมศึกษา สังกัดกรมสามัญศึกษา. วิทยานิพนธ์ครุศาสตร์มหาบัณฑิต สาขาวิชาการสอนสังคมศึกษา. บัณฑิตวิทยาลัย: จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
