การฟื้นฟูวัฒนธรรมและประเพณีชาวไทยพวน: อำเภอศรีสัชนาลัย จังหวัดสุโขทัยโดยการมีส่วนร่วมของชุมชน

Main Article Content

ณัฏฐ์อริญ เรืองสมบัติ
จันทร์ โกศล
ทัศนีย์ มงคลรัตน์

บทคัดย่อ

         การวิจัยมีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษา 1) ความสำคัญของวัฒนธรรมและประเพณีชาวไทยพวนที่ต้องฟื้นฟู 2) รูปแบบกิจกรรมและความร่วมมือของชุมชนที่มีต่อการฟื้นฟูวัฒนธรรมและประเพณีชาวไทยพวน 3) การจัดกิจกรรมมีต่อการกระตุ้นเศรษฐกิจของชุมชน และ 4) ความพึงพอใจของคนในชุมชนที่มีต่อการจัดกิจกรรมฟื้นฟูวัฒนธรรมและประเพณีชาวไทยพวน งานวิจัยนี้ดำเนินการในพื้นที่อำเภอศรีสัชนาลัย จังหวัดสุโขทัย และเป็นงานวิจัยแบบผสมผสานระหว่างวิจัยเชิงคุณภาพและวิจัยเชิงปริมาณจากกลุ่มตัวอย่างจำนวน 60 คน


ผลการวิจัยพบว่า 1) การฟื้นฟูวัฒนธรรมและประเพณีชาวไทยพวนประกอบด้วย ภาษาพวน ประเพณีสังขานต์ผู้เฒ่า ประเพณีแต่งกายไทยพวน การเล่นพื้นบ้าน ประเพณีกำฟ้า ประเพณีแห่กฐินทางน้ำ แข่งเรือ วัฒนธรรมการทอผ้า บวชนาคแห่ช้าง ประเพณีสู่ขวัญต่าง ๆ อาบน้ำก่อนกา อาหารพื้นบ้านไทยพวน ผ้าและผลิตภัณฑ์จาก ผ้าเทศมหาชาติจุลกฐินกันโดด และประเพณีเดือนห้า 2) รูปแบบการจัดกิจกรรมด้วยความร่วมมือของชุมชนที่มีต่อการฟื้นฟูวัฒนธรรมและประเพณีชาวไทยพวน พบว่า 3 ลำดับแรก ได้แก่ ร่วมเที่ยวชมกิจกรรม ร่วมระดมความคิดเห็นวัฒนธรรมและประเพณี dki ซื้อสินค้า 3) การส่งเสริมเศรษฐกิจของชุมชนพบว่ากิจกรรมที่มีต่อการกระตุ้นเศรษฐกิจสูงสุด ได้แก่ ซื้อและขายสินค้าให้กับผู้จำหน่ายสินค้าในงานกิจกรรม และ 4) คนในชุมชนมีความพึงพอใจต่อการจัดกิจกรรมฟื้นฟูวัฒนธรรม และประเพณีชาวไทยพวนในอำเภอศรีสัชนาลัย จังหวัดสุโขทัย ในภาพรวมอยู่ในระดับมากที่สุด มีค่าเฉลี่ยเท่ากับ 4.09 และค่าส่วนเบี่ยงเบนเท่ากับ 5.44

Article Details

รูปแบบการอ้างอิง
เรืองสมบัติ ณ. ., โกศล จ., & มงคลรัตน์ ท. . (2025). การฟื้นฟูวัฒนธรรมและประเพณีชาวไทยพวน: อำเภอศรีสัชนาลัย จังหวัดสุโขทัยโดยการมีส่วนร่วมของชุมชน. เสฏฐวิทย์ปริทัศน์, 5(1), 523–534. สืบค้น จาก https://so12.tci-thaijo.org/index.php/stw/article/view/1962
ประเภทบทความ
บทความวิจัย

เอกสารอ้างอิง

กรมส่งเสริมวัฒนธรรม. (2556). ร่างพระราชบัญญัติว่าด้วยมรดกทางวัฒนธรรมที่จับต้องไม่ได้ พ.ศ. 2556. กรุงเทพมหานคร: กรมส่งเสริมวัฒนธรรม

กษมา เตรียมพิทักษ์. (2554). การมีส่วนร่วมของชุมชนในการฟื้นฟูการท่องเที่ยวเชิงอนุรักษ์ อำเภอปายจังหวัดแม่ฮ่องสอน. ปริญญาวิทยาศาสตร์มหาบัณฑิต สาขาวิชาวิทยาศาสตร์การกีฬา บัณฑิตวิทยาลัย: จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.

กิตติมา ปรีดีดิลก. (2524). ทฤษฎีการบริหารองค์กร. กรุงเทพมหานคร: มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒประสานมิตร.

ณรงค์ ณ เชียงใหม่. (2545). การมีส่วนร่วมของประชาชนเพื่อการพัฒนาที่ยั่งยืน.วารสารรูสมิแล, 23(2-3), 1-7.

นิภา พิลาเกิด. (2559). กระบวนการฟื้นฟู “แห่ปราสาทผึ้ง” บ้านท่ากกแก อำเภอหล่มสัก จังหวัดเพชรบูรณ์. ปริญญาศิลปศาสตรมหาบัณฑิต สาขาวิชาการจัดการทรัพยากรวัฒนธรรม บัณฑิตวิทยาลัย: มหาวิทยาลัยศิลปากร.

พระราชบัญญัติส่งเสริมและรักษามรดกภูมิปัญญาทางวัฒนธรรม พ.ศ. 2559. (1 มีนาคม 2559). ราชกิจจานุเบกษา, เล่ม 133 ตอนที่ 19 ก, น. 1 – 9.

มหาวิทยาลัยสุโขทัยธรรมาธิราช. (ม.ป.ป.). บทที่ 4 ผลการวิเคราะห์ข้อมูล. เข้าถึงเมื่อ เมื่อ 19 กุมภาพันธ์ 2568. จาก https://ird01.stou.ac.th/researchlib/uploads/2562_019/%E0 %B8%9A% E0%B8% 97%E0%B8%97%E0%B8%B5%E0%B9%88%204.pdf.

วัลยา นามธรรม. (2566). ไทยพวน. เข้าถึงเมื่อ 19 กุมภาพันธ์ 2568 จาก https://ethnicity.sac. or. th/database-ethnic/179/.

สาธรพิพิธภัณฑ์ผ้าทองคำ. (ม.ป.ป.). ประวัติชาวไทยพวนศรีสัชนาลัย. เข้าถึง เมื่อ 19 กุมภาพันธ์ 2568. จากhttp://www.sathorngoldtextilemuseum.com/thai-phuan-history.html

หทัยรัตน์ บุณโยปัษฎัมภ์ และ เบ็ญจรัศม์ มาประณีต. (2558). การมีส่วนร่วมในการอนุรักษ์วัฒนธรรมไทยพวนของคณะกรรมการบริหารศูนย์วัฒนธรรมเฉลิมราชวัดฝั่งคลอง จังหวัด นครนายก. วิทยานิพนธ์ คณะสังคมศาสตร์ บัณฑิตวิทยาลัย: มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ.

อานนท์ อาภาภิรม. (2519). สังคมวัฒนธรรมและประเพณีไทย. กรุงเทพมหานคร: แพร่พิทยา.

เอกพงษ์ สารน้อย และ สุกานดา สารน้อย. (2563). ปัญหากฎหมายการมีส่วนร่วมของชุมชนในการ ส่งเสริมและอนุรักษ์มรดกภูมิปัญญาทางวัฒนธรรม. วารสารวิชาการ คณะนิติศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชภัฏอุบลราชธานี, 8(2), 18-31.

Strauss, A. & Sayless, H. (1960). Personal: The Human Problem of Management. New York: Prentice – Inc. Hall.