การวิเคราะห์วิธีการอธิบายธรรมตามแนวสมเด็จพระพุทธโฆษาจารย์(ป.อ.ปยุตฺโต)
Article Sidebar
Main Article Content
บทคัดย่อ
บทความวิจัยนี้ มีวัตถุประสงค์ดังนี้ 1) เพื่อศึกษาวิธีการอธิบายธรรมในพุทธปรัชญาเถรวาท 2) เพื่อศึกษาวิธีการอธิบายธรรมตามแนวสมเด็จพระพุทธโฆษาจารย์ (ป.อ.ปยุตฺโต) และ 3) เพื่อวิเคราะห์วิธีการอธิบายธรรมตามแนวสมเด็จพระพุทธโฆษาจารย์ (ป.อ.ปยุตฺโต) เป็นการวิจัยเชิงคุณภาพ โดยศึกษาจากหนังสืองานเขียนของสมเด็จพระพุทธโฆษาจารย์ (ป.อ.ปยุตฺโต) เป็นหลัก พระไตรปิฎก อรรถกถา และเอกสารที่เกี่ยวข้อง นำเสนอผลการวิจัยด้วยวิธีการวิเคราะห์เชิงพรรณนา
ผลการวิจัยพบว่า
1. วิธีการอธิบายธรรมในพุทธปรัชญาเถรวาท ดังนี้ 1) วิธีการอธิบายธรรมต่างๆ เช่น เรื่องบุคคลด้วยบุคคล เป็นต้น 2) การอธิบายธรรมมีดังนี้ (1) แบบสนทนา (2) แบบบรรยาย (3) แบบตอบปัญหา และ (4) แบบวางกฎข้อบังคับ 2. วิธีการอธิบายธรรม มีดังนี้ 1) การอธิบายขันธ์ 5 2) การอธิบายอายตนะ 6 3) การอธิบายไตรลักษณ์ 4) การอธิบายปฏิจจสมุปบาท 5) การอธิบายกรรม 3. วิเคราะห์วิธีการอธิบายธรรม มีดังนี้ 1) วิธีการอธิบายขันธ์ 5 เช่น แยกแยะสภาวะที่มีอยู่จริง เป็นต้น 2) วิธีการอธิบายอายตนะ 6 เช่น ตามพุทธพจน์ เป็นต้น 3) วิธีการอธิบายไตรลักษณ์ เช่น โดยความหมายของไตรลักษณ์ เป็นต้น 4) วิธีการอธิบายปฏิจสมุปปบาท เช่น โดยยกตัวกฎหรือตัวสภาวะ เป็นต้น 5) วิธีการอธิบายกรรม เช่น โดยความจริงตามธรรมชาติ เป็นต้น
Article Details
เอกสารอ้างอิง
พระธรรมปิฎก (ป.อ. ปยุตฺโต). (2546). พุทธธรรมฉบับปรับปรุงและขยายความ. พิมพ์ครั้งที่ 11. กรุงเทพมหานคร: โรงพิมพ์มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.
พระพรหมคุณาภรณ์ (ป.อ. ปยุตฺโต). (2559). พุทธธรรม ฉบับปรับขยาย. พิมพ์ครั้งที่ 45. กรุงเทพมหานคร: มูลนิธิธรรมทานกุศลจิต สำนักพิมพ์ผลิธัมม์.
พระครูโอภาสธรรมพิทักษ์ (เสียม เตชธมฺโม/เงางาม). (2554). ศึกษาหลักและวิธีการเผยแผ่ธรรมของพระธรรมโมลี (ทองอยู่ ญาณวิสุทฺโธ). วิทยานิพนธ์พุทธศาสตรมหาบัณฑิต. บัณฑิตวิทยาลัย: มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.
มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.(2539). พระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย. พิมพ์เนื่องในมหามงคลสมัยเฉลิมพระชนมพรรษา 5 รอบ ของสมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ พุทธศักราช 2539. กรุงเทพมหานคร: มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.
พระมหารุ่งเพชร ชวนปญฺโญ (พัดทาป). (2548). ศึกษารูปแบบและวิธีการเผยแผ่พุทธธรรมของพระธรรมกิตติวงศ์ (ทองดี สุรเตโช). วิทยานิพนธ์พุทธศาสตรมหาบัณฑิต สาขาวิชาธรรมนิเทศ. บัณฑิตวิทยาลัย: มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.
สมเด็จพระพุทธโฆษาจารย์ (ป.อ. ปยุตฺโต). (2560). ความสุขที่สมบูรณ์. กรุงเทพมหานคร: โรงพิมพ์เจริญดีมั่นคงการพิมพ์.
Phra Brahmagunabhorn (P.A. Payutto). (2018). Buddhist Dictionary Vocabulary version. 1st edition 31. Phra Nakhon Si Ayutthaya: Mahachulalongkornrajavidylaya University.
