การศึกษาสภาพการดำเนินงานวิสาหกิจชุมชนกลุ่มเกษตรกรผู้ปลูกกาแฟ: กรณีศึกษา วิสาหกิจชุมชนผู้ปลูกกาแฟ อำเภอน้ำหนาว จังหวัดเพชรบูรณ์

บทคัดย่อ

การศึกษาสภาพการดำเนินงานวิสาหกิจชุมชนกลุ่มเกษตรกรผู้ปลูกกาแฟ: กรณีศึกษา วิสาหกิจชุมชนผู้ปลูกกาแฟ อำเภอน้ำหนาว จังหวัดเพชรบูรณ์ ในครั้งนี้ เป็นการวิจัยเชิงคุณภาพ โดยเลือกกลุ่มตัวอย่างแบบเจาะจงจำนวน 2 กลุ่ม ซึ่งประกอบไปด้วย กลุ่มวิสาหกิจชุมชนกาแฟน้ำหนาวอาราบิก้าและกลุ่มวิสาหกิจชุมชนป่าอุ่นคนอิ่ม จำนวน 22 คน วิเคราะห์ข้อมูลด้วยการจำแนกกลุ่มคำและการจัดหมวดหมู่ของข้อมูลแล้วนำมาวิเคราะห์สรุปในรูปแบบของความเรียงเชิงพรรณนา โดยมีวัตถุประสงค์ 1) ศึกษาสภาพการดำเนินงานของกลุ่มเกษตรกรผู้ปลูกกาแฟ อำเภอน้ำหนาว จังหวัดเพชรบูรณ์ 2) ศึกษาปัญหาและอุปสรรคการดำเนินงานของกลุ่มเกษตรกรผู้ปลูกกาแฟ อำเภอน้ำหนาว จังหวัดเพชรบูรณ์ 3) ศึกษาแนวทางการพัฒนากลุ่มเกษตรกรผู้ปลูกกาแฟ อำเภอน้ำหนาว จังหวัดเพชรบูรณ์

ผลการวิจัยพบว่า 1) การรวมกลุ่มเริ่มจากมีผู้นำกลุ่มที่มีวิสัยทัศน์ กล้าคิดกล้าตัดสินใจ มีความรู้ความเชี่ยวชาญการปลูกและผลิตเมล็ดกาแฟ ได้ชักชวนเกษตรกรที่มีแนวความคิดและมีปัญหาคล้าย ๆ กัน มาร่วมกันจัดตั้งกลุ่มวิสาหกิจชุมชนขึ้นมา และได้รับการส่งเสริมจากภาครัฐ 2) กลุ่มเกษตรกรผู้ปลูกกาแฟมีการรวมกลุ่มยังไม่เหนียวแน่น ยังขาดความรู้ความเข้าใจในด้านการผลิตและการตลาด บางครั้งสมาชิกกลุ่มไม่สามารถมาร่วมผลิตสินค้าของกลุ่มได้ ขาดการสนับสนุนจากภาครัฐด้านเครื่องมือในการดำเนินกิจการที่มีประสิทธิภาพและความรู้ด้านการตลาดสมัยใหม่ ผลผลิตได้น้อยและไม่ได้คุณภาพ ทำให้มีตลาดในการรับซื้อผลผลิตแคบ และที่สำคัญขาดผู้ที่จะมาสานงานของวิสาหกิจชุมชนต่อจากคนรุ่นเก่า 3) กลุ่มเกษตรกรผู้ปลูกกาแฟได้ให้ความสนใจการศึกษาวิจัยครั้งนี้เป็นอย่างมาก โดยประธานกลุ่มจะมีบทบาทสำคัญอย่างมากในการพัฒนากลุ่ม จะต้องสร้างวัฒนธรรมองค์กรให้เกิดความสามัคคีนำไปสู่การรวมกลุ่มที่เหนียวแน่น หมั่นแสวงหาความรู้ด้านการตลาดเรียนรู้วิธีการสร้างมูลค่าเพิ่มให้เป็นผลิตภัณฑ์ชนิดอื่นเพื่อให้เกิดความหลากหลาย โดยจัดหาวิทยากรมาฝึกอบรมให้ความรู้แก่สมาชิกกลุ่ม ชักชวนคนรุ่นใหม่ให้เข้ามาร่วมกลุ่มและสอนงานให้สามารถทำหน้าที่แทนกันได้ จัดให้มีสถานที่ในการประชุมที่สะดวกเพื่อเป็นศูนย์กลางการนำปัญหาด้านต่าง ๆ มาปรึกษาหารือกัน ควรจัดให้มีโครงการศึกษาดูงานอย่างต่อเนื่อง