แนวทางการพัฒนาองค์ความรู้ปรับเปลี่ยนฐานความคิดของชุมชน บนความเปลี่ยนแปลงของตำบลนาเสียว อำเภอเมือง จังหวัดชัยภูมิ

ผู้แต่ง

  • พชร อุตมะพันธุ์ มหาวิทยาลัยราชภัฏชัยภูมิ
  • สิทธิพรร์ สุนทร มหาวิทยาลัยราชภัฏมหาสารคาม
  • คัทลียา นาวิเศษ มหาวิทยาลัยราชภัฏชัยภูมิ

คำสำคัญ:

องค์ความรู้, ฐานความคิดเดิม, ความเปลี่ยนแปลงทางสังค, องค์ความรู้เดิม, แนวทางการพัฒนาองค์ความรู้

บทคัดย่อ

แนวทางการพัฒนาองค์ความรู้ปรับเปลี่ยนฐานความคิดของชุมชนบนความเปลี่ยนแปลงของตำบลนาเสียว
อำเภอเมือง จังหวัดชัยภูมิ มีวัตถุประสงค์ดังนี้ 1. เพื่อศึกษาปัจจัยองค์ความรู้เดิมของฐานชุมชนบนความเปลี่ยนแปลงของตำบลนาเสียว อำเภอเมือง จังหวัดชัยภูมิ 2. เพื่อหาแนวทางการพัฒนาองค์ความรู้ในการปรับเปลี่ยนพฤติกรรม บนความเปลี่ยนแปลงของตำบลนาเสียว อำเภอเมือง จังหวัดชัยภูมิ ผู้วิจัยใช้วิธีวิจัยแบบผสมผสาน (Mixed method research) ระหว่างวิธีการดำเนินการวิจัยในเชิงปริมาณ(Quantitative Research) และวิธีการดำเนินการวิจัยในเชิงคุณภาพ (Qualitative  Research) ประชากรระยะที่ 1 ประกอบด้วย ประชาชนทั้งสิ้น 1,864 ครัวเรือนโดยได้ขนาดของกลุ่มตัวอย่าง จำนวน  329  คน ระยะที่ 2 ดำเนินการโดยสัมภาษณ์เชิงลึกจากผู้ให้ข้อมูลสำคัญ ได้แก่ ตัวแทนผู้นำชุมชนและประชาชน ตำบลนาเสียว 8 หมู่บ้าน จำนวน 12 คน การวิเคราะห์ข้อมูลด้วยสถิติ ได้แก่ การแจกแจงความถี่ ค่าร้อยละ ค่าเฉลี่ย และค่าเบี่ยงเบนมาตรฐานที่มีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .05 และเชิงพรรณาความ         

         ผลการวิจัยพบว่า

         วัตถุประสงค์ประการแรก ปัจจัยองค์ความรู้เดิมของฐานชุมชนบนความเปลี่ยนแปลงของตำบลนาเสียว อำเภอเมือง จังหวัดชัยภูมิ โดยรวมอยู่ในระดับปานกลาง เมื่อพิจารณาเป็นรายด้าน พบว่าปัจจัยด้านองค์ความรู้เดิมของฐานชุมชนด้านสุขภาพของคนในชุมชนอยู่ในระดับมาก รองลงมาคือปัจจัยด้านสภาพแวดล้อมทางสังคมอยู่ในระดับมาก และปัจจัยด้านสภาพแวดล้อมทางเศรษฐกิจอยู่ในระดับปานกลาง

         วัตถุประสงค์ประการที่สอง แนวทางการพัฒนาองค์ความรู้ในการปรับเปลี่ยนพฤติกรรมบนความเปลี่ยนแปลงของ ตำบลนาเสียว อำเภอเมือง จังหวัดชัยภูมิ ชุมชนต้องมีการพัฒนาในปัจจัยด้านสภาพแวดล้อมทางสังคมการพัฒนาองค์ความรู้ ตั้งรับและแก้ไขปัญหาปัจจัยที่มากระทบกับชุมชน สิ่งแวดล้อมที่เกิดขึ้นโดยธรรมชาติและที่มนุษย์สร้างขึ้น ปัจจัยด้านสภาพแวดล้อมทางเศรษฐกิจโดยการสร้างมูลค่าเพิ่มจากทุนทรัพยากรชุมชนเพื่อให้เกิดรายได้ระบบเศรษฐกิจหมุนเวียนภายในชุมชนในลักษณะระเบิดออกสู่ภายนอกและตั้งรับสภาวะเศรษฐกิจที่เปลี่ยนแปลงอย่างเป็นพลวัตร ปัจจัยด้านการบริหารพัฒนาชุมชน ผู้นำชุมชนตัวแทนประชาชนผู้นำกลุ่มต่าง ๆ ควรเข้าใจหลักการบริหารจัดการชุมชน ชี้ให้ประชาชนในชุมชนเห็นความสำคัญและประโยชน์ที่คนในชุมชนจะได้รับในการเข้ามามีส่วนร่วมในกระบวนการบริหารจัดการพัฒนาชุมชน  ปัจจัยด้านการปกครองในระบอบประชาธิปไตยส่งเสริมความรู้คนในชุมชนทราบถึงสิทธิ หน้าที่ของตนไม่ละเมิดสิทธิซึ่งกันและกัน คนในชุมชนต้องเคารพกฎกติการะเบียบของชุมชน ทราบถึงการเข้าถึงการขอรับบริการสาธารณะและการเข้าถึงกระบวนการยุติธรรม ปัจจัยด้านสุขภาพของคนในชุมชน ต้องส่งเสริมองค์ความรู้เข้าใจเหตุแห่งปัญหาสุขภาพกาย สุขภาพจิตใจ ที่เกิดจากปัญหาจากการเปลี่ยนแปลงทางสังคม การบริโภคอาหารที่ไม่ถูกหลักโภชนาการ  พฤติกรรมการใช้สารเสพติดที่ส่งผลกระทบต่อสุขภาพและสังคมโดยภาพรวมปัจจัยด้านเทคโนโลยีสารสนเทศสมัยใหม่ ส่งเสริมองค์ความรู้ประชาชนในการปรับตัว รู้เท่าทันภัยอันตรายที่มากับเทคโนโลยี และนำมาใช้ประโยชน์ได้อย่างเหมาะสมและปลอดภัย

ประวัติผู้แต่ง

พชร อุตมะพันธุ์, มหาวิทยาลัยราชภัฏชัยภูมิ

คณะครุศาสตร์และการพัฒนามนุษย์

สิทธิพรร์ สุนทร, มหาวิทยาลัยราชภัฏมหาสารคาม

คณะรัฐศาสตร์และรัฐประศาสนศาสตร์ 

คัทลียา นาวิเศษ, มหาวิทยาลัยราชภัฏชัยภูมิ

คณะศิลปศาสตร์และวิทยาศาสตร์

เอกสารอ้างอิง

นัฐพล ปันสกุล และศุภกาญจน์ แก่นท้าว.(2563). ความสัมพันธ์ระหว่างปัจจัยส่วนบุคคลกับระดับกิจกรรมทางกายในผู้ป่วยโรคไม่ติดต่อเรื้อรัง จังหวัดแพร่.วารสารพยาบาลสงขลานครินทร์, 40(2),66-82.

พรพรรณ แซ่ตั๊น.(2554). การเปลี่ยนแปลงของชุมชนในเขตจังหวัดชลบุรี กรณีศึกษาชุมชนบ้านหนองบอนแดง ตำบลหนองบอนแดง อำเภอบ้านบึง จังหวัดชลบุรี. [วิทยานิพนธ์ปริญญามหาบัณฑิต, มหาวิทยลัยบูรพา]. Burapha University Library. https://webopac.lib.buu.ac.th/bibitem?bibid=b00221733

ศิริวัฒน์ โพธิเวชกุล และณัฐปราย์ ชัยสินคุณานนต์.(2565). การพัฒนาเชิงพื้นที่ด้วยกระบวนการมีส่วนร่วมของภาคีเครือข่ายภายใต้โมเดล ABC - 6D เพื่อพัฒนาคุณภาพชีวิตอย่างยั่งยืนของประชาชนจังหวัดชัยภูมิ.สถาบันเทคโนโลยี

พระจอมเกล้าคุณทหารลาดกระบัง, พลิกโฉมสังคมอุดมศึกษาสู่ยุคดิจิทัล: การประชุมวิชาการระดับชาติทางศิลปศาสตร์ประยุกต์ ครั้งที่ 11 (น. 23-29). https://drive.google.com/file/d/1ym8Rft_gIUoQoBfh7f1s21tqHpQtLO9m/view

ศุภวรรณ ภิรมย์ทอง ยุวัฒน์ วุฒิเมธี และ ติน ปรัชญพฤทธิ์. (2558). การจัดการความขัดแย้งด้านสิ่งแวดล้อมในชุมชนชนบทไทยกรณีโครงการพัฒนาการท่องเที่ยวชมหิ่งห้อยจังหวัดสมุทรสงคราม.วารสารสังคมศาสตร์วิชาการ, 8(2), 187-204.

สมศักดิ์ ศรีสันติสุข. (2536). การเปลี่ยนแปลงทางสังคมและวัฒนธรรม.แนวทางศึกษาวิเคราะห์และวางแผน. โรงพิมพ์คลังนานาวิทยา.

อุไรวรรณ สุขอนันต์. (2563). การนำของผู้ว่าราชการจังหวัดในการบริหารจังหวัดเชิงพื้นที่. [วิทยานิพนธ์ปริญญาดุษฎีบัณฑิต, มหาวิทยาลัยรังสิต]. คลังทรัพยากรสารสนเทศดิจิทัล มหาวิทยาลัยรังสิต. https://rsuir-library.rsu.ac.th/handle/123456789/672

Yamane, T. (1773). Statistics : An introductory analysis. Harper & Row.

ดาวน์โหลด

เผยแพร่แล้ว

30-08-2025

รูปแบบการอ้างอิง

อุตมะพันธุ์ พ., สุนทร ส., & นาวิเศษ ค. (2025). แนวทางการพัฒนาองค์ความรู้ปรับเปลี่ยนฐานความคิดของชุมชน บนความเปลี่ยนแปลงของตำบลนาเสียว อำเภอเมือง จังหวัดชัยภูมิ. วารสารสังคมศาสตร์ทัศนา, 1(2), 38–50. สืบค้น จาก https://so12.tci-thaijo.org/index.php/j_ssp/article/view/3161

ฉบับ

ประเภทบทความ

บทความวิจัย