เส้นทางสู่ความหลุดพ้น : วิถีแห่งพระอรหันต์ในอรหันตสูตร

บทคัดย่อ

พระอรหันต์ในคัมภีร์พระพุทธศาสนาเถรวาท คือผู้สิ้นกิเลส ละสังโยชน์ 10 อย่าง ได้แก่ สักกายทิฏฐิ วิจิกิจฉา สีลัพพตปรามาส กามราคะ ปฏิฆะ รูปราคะ อรูปราคะ มานะ อุทธัจจะ และอวิชชาโดยสิ้นเชิง แบ่งออกเป็น 4 ประเภท ได้แก่ สุกขวิปัสสโก (สิ้นกิเลสแต่ไม่มีญาณวิเศษ) เตวิชโช (สิ้นกิเลสและมีวิชชา 3) ฉฬภิญโญ (สิ้นกิเลสและมีอภิญญา 6) และเจตุปฏิสัมภิทัปปัตโต (สิ้นกิเลสและแตกฉานในปฏิสัมภิทา 4) การวิเคราะห์วิถีแห่งความเป็นพระอรหันต์ในอรหันตสูตรเน้นการละสังโยชน์ทั้ง 10 เพื่อให้จิตหลุดพ้นจากโลกสมมติ โดยปฏิบัติตามหลักรัตนะ 7 เพื่อเสริมสร้างคุณธรรม มีสติระลึกถึงธรรมในทุกขณะ และความเพียรในการพิจารณาจนทราบเหตุและผล มีองค์ประกอบสมบูรณ์ด้วยองค์ 10 และดำเนินชีวิตตามมรรคมีองค์ 8 ซึ่งเป็นการเดินบนทางสายกลาง พร้อมทั้งยึดหลักสัทธรรม 7 และไตรสิกขาเป็นแนวทางในการควบคุมพฤติกรรม กาย วาจา ใจ ให้สะอาดบริสุทธิ์ นำไปสู่การพ้นทุกข์และการตรัสรู้เข้าสู่พระนิพพานโดยสมบูรณ์