วิเคราะห์พิธีกรรมที่เกี่ยวกับการบูชาพระธาตุเทพจินดา วัดมหาธาตุเทพจินดา ตำบลเชียงแหว อำเภอกุมภวาปี จังหวัดอุดรธานี

บทคัดย่อ

การวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์ของการวิจัย คือ 1) เพื่อศึกษาความเชื่อ และพิธีกรรมในการบูชาพระธาตุเทพจินดา วัดมหาธาตุเทพจินดา ตำบลเชียงแหว อำเภอกุมภวาปี จังหวัดอุดรธานี 2) เพื่อวิเคราะห์พิธีกรรมที่เกี่ยวกับการบูชาพระธาตุเทพจินดา วัดมหาธาตุเทพจินดา ตำบลเชียงแหว อำเภอกุมภวาปี จังหวัดอุดรธานี เป็นการวิจัยเชิงคุณภาพภาคสนาม ผลการวิจัยพบว่า ความเชื่อ และพิธีกรรมในการบูชาพระธาตุเทพจินดา วัดมหาธาตุเทพจินดา ตำบลเชียงแหว อำเภอกุมภวาปี จังหวัดอุดรธานี ได้ความเชื่อที่มีผลต่อเรื่องสังคม เศรษฐกิจ และชุมชนทำให้ชุมชนมีศีลธรรมมากขึ้น มีความเกรงกลัวต่อบาปและสิ่งศักดิ์สิทธิ์ เช่น การเคารพสิ่งศักดิ์สิทธิ์เป็นกิจกรรมทางหนึ่งที่จะทำให้คนในชุมชนปฏิบัติตัวเป็นคนดีมีศีลธรรม ให้มีความสามัคคี สร้างความสัมพันธ์ภายในครอบครัว ปลูกฝังจิตสำนึกในครอบครัวเป็นที่ให้ชุมชนและครอบครัวมีกิจกรรมร่วมกัน เป็นที่ยึดเหนี่ยวจิตใจของคนในครอบครัวเป็นที่พึ่งทางใจ เมื่อได้มาขอพรให้ครอบครัวอยู่เย็นเป็นสุขและกราบไหว้ขอพรให้ท่านคุ้มครองจึงมีความเชื่อมั่นทางด้านจิตใจ และความเชื่อด้านสติและสมาธิมากขึ้น ทำให้สังคมอยู่กันแบบผาสุก เกิดความปลอดภัยและดีงามภายในชุมชนสืบต่อไป วิเคราะห์พิธีกรรมที่เกี่ยวกับการบูชาพระธาตุเทพจินดา วัดมหาธาตุเทพจินดา ตำบลเชียงแหว อำเภอกุมภวาปี จังหวัดอุดรธานี พบว่าชุมชนได้ จริยธรรม และศีลธรรมอันดีงาม มีความเชื่อถือตั้งแต่ผู้เฒ่าผู้แก่ ปู่ ย่า ตา ยาย คือ 1) ความเชื่อเรื่องส่วนปัจเจกบุคคล 2) ความเชื่อเรื่องสิ่งศักดิ์สิทธ์ อิทธิฤทธิ์ ปาฏิหาริย์ 3) ความเชื่อเรื่องบุญบั้งไฟ  4) ความเชื่อเรื่องกรรม บุญ-บาป 5) ความเชื่อเรื่องนรก-สวรรค์ ที่สามารถวิเคราะห์ได้หลักพุทธธรรม คือ 1. บูชาด้วยการปฏิบัติบูชา คือตั้งตนอยู่ในโอวาท แล้วประพฤติตนเป็นธรรมจารี ถือศีล 5 และ ศีล 8 มรรคมีองค์ 8 และ ไตรสิกขาบาท เรียกว่า ปฏิบัติบูชา ส่วนบุคคลผู้ปฏิบัติธรรม สมควรแก่ธรรม ปฏิบัติชอบยิ่ง ประพฤติตามธรรม ด้วย ถือว่าบูชาพระองค์ด้วยการบูชาอย่างยิ่ง 2.บูชาด้วยอามิสบูชา คือ บูชาด้วยวัสดุสิ่งของ หรือประทีป ธูป เทียน และสุคนธชาติ ดอกไม้ พวงมาลัย เครื่องหอม ช้างม้าวัวควาย บั้งไฟ ผ้า 7 สี ผ้าห่มพระธาตุ รำบวงสรวง จุดบั้งไฟบูชา การนำมหรสพมาแสดง ผลไม้มงคลต่างๆ น้ำดื่มต่างๆ เรียกว่า อามิสบูชา ด้วยสิงของต่างๆ ที่ตนมีความเชื่อ