แนวคิดเรื่องการต่อสู้ในทัศนะของครูบาเจ้าศรีวิชัย: ศึกษาวิเคราะห์
Article Sidebar
Main Article Content
บทคัดย่อ
บทความนี้มีวัตถุประสงค์ 1) เพื่อศึกษาแนวคิดเรื่องการต่อสู้ในทัศนะของครูบาเจ้าศรีวิชัยเพื่อวิเคราะห์แนวคิดเรื่องการต่อสู้ในทัศนะของครูบาเจ้าศรีวิชัย โดยมีกรอบศึกษาวิเคราะห์เชิงปรัชญา ดังนี้ 1.เป้าหมายการต่อสู้ 2. หนทางบรรลุเป้าหมายการต่อสู้ 3.วิธีปฏิบัติเพื่อมนุษย์บรรลุเป้าหมายการต่อสู้ 4. คุณค่าของวิธีปฏิบัติเพื่อมนุษย์บรรลุเป้าหมายการต่อสู้ โดยอาศัยหลักฐานประวัติศาสตร์ที่มีปรากฏแนวคิดเรื่องการต่อสู้ในทัศนะของครูบาเจ้าศรีวิชัย ผลการศึกษาและวิเคราะห์ พบว่า แนวคิดเรื่องการต่อสู้ในทัศนะของครูบาเจ้าศรีวิชัยเกิดจากฐานคิดของพระพุทธศาสนาในสายวัฒนธรรมล้านนาโดยข้อเสนอว่ามนุษย์ในโลกไม่มีอิสรภาพ เพราะทุกคนในโลกล้วนถูกครอบด้วยอำนาจอุปาทานเช่นนี้ เป้าหมายการต่อสู้ของมนุษย์ คือ มุ่งภาวะหลุดพ้นจากอำนาจครอบงำด้วยอุปาทาน หนทางบรรลุเป้าหมายการต่อสู้ของมนุษย์ คือ วิถีของพระโพธิสัตว์ ไม่ใช่วิถีของพระอรหันต์ วิธีปฏิบัติเพื่อบรรลุเป้าหมายการต่อสู้ของมนุษย์ คือ บำเพ็ญบารมีเพื่อตรัสรู้เป็นพระพุทธเจ้า คุณค่าวิธีปฏิบัติเพื่อบรรลุเป้าหมายการต่อสู้ของมนุษย์ คือ ก่อสร้างศูนย์รวมศรัทธามหาชน เน้นประโยชน์ส่วนรวม ไม่เน้นประโยชน์ ส่วนตน ดังนั้น การต่อสู้ของมนุษย์ คือ มุ่งเอาชนะอำนาจครอบงำของอุปาทาน โดยอาศัยศรัทธาวางใจในมหากรุณาและมหาปัญญาของพระพุทธเจ้าเป็นหลัก ส่วนเงื่อนไขของการต่อสู้ของครูบาเจ้าศรีวิชัย คือ ความไร้เดียงสาของผู้มีจิตสำนึกว่า “มารบ่มี บารมีบ่เกิด”
Article Details
อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
บทความนี้ได้รับการเผยแพร่ภายใต้สัญญาอนุญาต Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International (CC BY-NC-ND 4.0) ซึ่งอนุญาตให้ผู้อื่นสามารถแชร์บทความได้โดยให้เครดิตผู้เขียนและห้ามนำไปใช้เพื่อการค้าหรือดัดแปลง หากต้องการใช้งานซ้ำในลักษณะอื่น ๆ หรือการเผยแพร่ซ้ำ จำเป็นต้องได้รับอนุญาตจากวารสาร
เอกสารอ้างอิง
ชาญณรงค์ ศรีสุวรรณ. (2540). การศึกษาวิหารที่สร้างในกระบวนการครูบาเจ้าศรีวิชัย พ.ศ. 2447-248. วิทยานิพนธ์ปริญญาศิลปศาสตรมหาบัณฑิต, สาขาวิชาประวัติศาสตร์สถาปัตยกรรม, คณะสถาปัตยกรรมศาสตร์, มหาวิทยาลัยศิลปากร.
ซองยาล รินโปเจ. (2548). อนาคตของพระพุทธศาสนา. ปาฐกถา. ทาคินี แปล. กรุงเทพฯ: ส่องศยาม.
ธเนศวร์ เจริญเมือง. (2567). ครูบาศรีวิชัย 90ปี การสร้างถนนขึ้นวัดดอยสุเทพ: สืบสานภารกิจครูบา. เชียงใหม่: เชียงใหม่โรงพิมพ์แสงศิลป์.
ปรีชา ช้างขวัญยืน. (2534). ความยุติธรรม. เอกสารการสอนชุดวิชาปรัชญาการเมือง. กรุงเทพฯ: มหาวิทยาลัย สุโขทัยธรรมาธิราช.
พระพิพิธวรรณการ (รวบรวมโดยรับสั่งสมเด็จพระสังฆราชเจ้า). (2475). แถลงการณ์คณะสงฆ์ เล่ม 20. พระนคร: โรงพิมพ์ศรีหงส์
พระครูพุทธิธรรมโสภิต. (2535). ประวัติวัดพระบาทและประวัติพระครูบาเจ้าศรีวิชัย นักบุญแห่งลานนาไทย. พิมพ์ถวายในงานฉลองสัญญาบัตร-พัดยศ พระครูพิพิธบุญโญปถัมภ์. ลำปาง: วัดพระบาท.
พระมหาขวัญชัย กิตฺติเมธี (เหมประไพ). (2563). พระพุทธศาสนากับปัญหาความรุนแรง: กรณีศึกษาจักกวัตติสูตร. วารสาร มจร อุบลปริทรรศน์. 5(1): 409-423.
พระโพธิรังสี. (2555). คำแปล จามเทวีวงศ์ พงศาวดารเมืองหริภุญไชย. พิมพ์ครั้งที่ 5. นนทบุรี: มหาวิทยาลัย สุโขทัยธรรมาธิราช.
เพ็ญสุภา สุขคตะ. (2561). ครูบาเจ้าศรีวิชัย เล่ม 1. กรุงเทพฯ: พี.พี.เค. การพิมพ์.
ภิกษุอานันท์ พุทฺธธมฺโม. (2558). ครูบาเจ้าศรีวิชัย นักบุญแห่งลานนา ศรีหริภุญชัย. เชียงใหม่: โรงพิมพ์นันทพันธ์.
มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย. (2539). พระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย. กรุงเทพฯ: โรงพิมพ์มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย,
ไมตรี ภาวังค์. (2552). เล่าขาน…ตำนานธรรม ฉบับครูบาเจ้าอภิชัยขาวปี. เชียงใหม่: ชมรมพุทธศิลปศึกษา และประเพณี มหาวิทยาลัยเชียงใหม่.
สมาคมชาวลำพูน. (2561). ครูบาเจ้าศรีวิชัย: สิริชีวประวัติ วัตรปฏิบัติ หลักธรรมคำสอน และมงคลบารมี.กรุงเทพฯ: พี.พี.เค การพิมพ์.
สิงฆะ วรรณสัย. (2522). สารประวัติครูบาเจ้าศรีวิชัย นักบุญแห่งลานนาไทย. เชียงใหม่: ศูนย์หนังสือเชียงใหม่.
สิงฆะ วรรณสัย. (2545). พุทธตำนานพระเจ้าเลียบโลก. เชียงใหม่: ลานนาการพิมพ์.
ส.กวีวัฒน์ และคณะ. (2562). จารึกไว้ในล้านนา ที่ระลึกบำเพ็ญกุศล 150 ปี ชาตกาลหลวงปู่มั่น ภูริทัตฺโต. เชียงใหม่: วัดเจดีย์หลวง.
สำนักจดหมายเหตุแห่งชาติ. (2475). นายรวม ยอดท้าย สายลับสืบข่าวทั่วราชอาณาจักรและต่างประเทศที่มีไปถึงกรรมการคณะราษฎร. เอกสารสำนักนายกรัฐมนตรี สร.0201.25/217, 8 กรกฎาคม 2475.
ฮันส์ เพนธ์. (2526). ประวัติความเป็นมาของล้านนาไทย. เชียงใหม่: สถาบันวิจัยสังคม, มหาวิทยาลัยเชียงใหม่.
