ศึกษาหลักพุทธปรัชญาที่ปรากฏในลักษณะของพระพุทธรูป

บทคัดย่อ

            บทความวิชาการฉบับนี้มีวัตถุประสงค์ เพื่อศึกษาหลักพุทธปรัชญาที่ปรากฏในลักษณะของพระพุทธรูป จากการศึกษาพบว่า หลักพุทธปรัชญาเถรวาทก็คือธรรมที่เป็นคำสั่งสอนของพระพุทธเจ้ามีลักษณะของความเป็นจริงตามกฎธรรมชาติ ไม่ได้เป็นสิ่งที่อยู่นอกเหนือจากฎเกณฑ์ของธรรมชาติจนไม่สามารถที่จะเข้าไปสัมผัสรับรู้ได้ และจะเน้นในเรื่องของการกระทำที่เป็นปัจจุบันสามารถนำมาปฏิบัติได้จริงในชีวิตของมนุษย์ทุกคนต่างก็ต้องเผชิญความทุกข์ของชีวิตในรูปแบบต่างๆ กันจนทำให้ผู้ไม่เข้าใจในความเป็นจริงเกิดความทุกข์ได้ ถ้าหันเข้ามาศึกษาจนเข้าใจหลักพุทธปรัชญาอันเป็นกฎเกณฑ์ธรรมชาติอันแท้จริงแล้วก็จะทำให้เข้าใจชีวิตทำให้สามารถผจญภัยอันตรายและความทุกข์ต่างๆ ไปได้ และหลักพุทธปรัชญาดังกล่าวก็มีปรากฏอยู่ในลักษณะของพระพุทธรูปที่ช่างประติมากรรมได้สรรค์สร้างผสมผสานซ่อนเร้นไว้ในองค์พระพุทธรูป ได้แก่ พระเกตุเมาฬี มีนัยแห่งหลักพุทธปรัชญาที่แฝงอยู่อันหมายถึง ความว่างเปล่า หรือความหลุดพ้นที่หมายถึง โลกุตตรธรรม, พระเกศา มีลักษณะขมวดเป็นปม เป็นพุทธลักษณะที่เตือนสติบ่งบอกว่าปัญหาต่างๆ ที่จะเกิดขึ้นจะต้องเกิดขึ้นที่ตนจะต้องแก้ปัญหาตามแนวมัชฌิมาปฏิปทา หรือทางสายกลาง, พระกรรณ จะมีลักษณะยานเพื่อจะสอนว่าอย่าเป็นคนเชื่อง่ายหรือหูเบาควรใช้ปัญญาคิดตริตรองปัญหาทั้งหลายให้มากๆ ตามเหตุผลอันมีบัญญัติไว้ในกาลามสูตร, พระเนตร จะมีลักษณะทอดลงต่ำเล็กน้อยเป็นลักษณะที่เตือนสติว่าให้สำรวจตัวเองอยู่เสมอโดยการควบคุมอารมณ์ของตนด้วยการให้มีสติสำรวมระวังในอายตนะ, พระองคุลีพระหัตถ์มีลักษณะยาวเสมอกันทั้งสี่นิ้วแสดงให้เห็นว่าทรงมีพระเมตตาต่อสรรพสัตว์อย่างเท่าเทียมกันไม่ว่าจะอยู่ในวรรณะใดก็ตามโดยไร้ซึ่งอคติใดๆ และพระบาทมีลักษณะเรียบตรงเสมอกันและรอยพระบาทเต็มบริบูรณ์เป็นรอยเท้าของผู้ไม่หมกมุ่นในกามคุณห่างไกลจากกิเลสเครื่องร้อยรัดแล้วอย่างสิ้นเชิง