ธรรมชาติของขันธ์ 5 ในพระไตรปิฎก

บทคัดย่อ

         บทความนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาธรรมชาติของขันธ์ 5 ในพระไตรปิฎก ผลการศึกษาพบว่า ขันธ์ 5 ในพระวินัยปิฎกเป็นการแสดงแบบสมมติบัญญัติ ในพระอภิธรรมปิฎกเป็นการแสดงแบบปรมัตถบัญญัติ ในพระสุตตันตปิฎกเป็นคำสอนที่เทียบได้กับแนวคิด/หลักการ, เฉพาะในพระสุตตันตปิฎกผู้เขียนศึกษาจากคัมภีร์สังยุตตนิกาย ขันธวารวรรค เป็นหลัก ซึ่งเป็นการแสดงธรรมชาติหรือลักษณะของขันธ์ 5 ในมิติต่างๆ ได้แก่ 1) การระงับและบรรเทาทุกข์ทางกาย 2) บ่อเกิดแห่งฉันทราคะ 3) ภาวะทำให้สะดุ้ง 4) ธรรมอันหนัก (ภาระ) สำหรับผู้ยึดมั่นถือมั่น 5) คุณเครื่องกำจัดฉันทราคะ 6) มายา 7) ปิดบังไตรลักษณ์ ทำให้มีความเห็นผิดสำหรับผู้ยึดมั่นถือมั่น การเข้าใจขันธ์ 5 ได้ถูกต้องมีผลทำให้ดำรงชีวิตด้วยปัญหา สามารถกำหนดรู้และหลีกเลี่ยงปัญหาที่จะเกิดขึ้นเพราะความเขลาต่อชีวิต แต่จะปฏิบัติตนได้ถูกต้องเหมาะสมกับสภาพชีวิตหรือบริบทของชีวิต ซึ่งทำให้พบกับทางแห่งความสงบสุขตามหลักพระพุทธศาสนาที่มุ่งสอนให้มนุษย์เข้าใจสัจธรรมแห่งชีวิตตามความเป็นจริง เช่น ความไม่เที่ยงแห่งขันธ์ 5 เป็นต้น