ความสุขในมรรค 8

บทคัดย่อ

บทความนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษามรรค 8 พบว่า มรรค คือ แนวทางในการปฏิบัติหรือแนวทางการดำเนินชีวิตอันจะนำไปสู่ทางแห่งความดับทุกข์ มรรคมีองค์ 8 สงเคราะห์เป็นไตรสิขาประกอบด้วยศีล สมาธิและปัญญา ได้แก่ หมวดปัญญา ได้แก่ สัมมาทิฏฐิ, สัมมาสังกัปปะ หมวดศีล ได้แก่ สัมมาวาจา, สัมมากัมมันตะ,สัมมาอาชีวะ หมวดสมาธิ ได้แก่ สัมมาวายามะ, สัมมาสติ, สัมมาสมาธิ หลักปฏิบัติตามมรรค 8 เป็นหลักการดำเนินชีวิตตามหลักทางสายกลางและจุดมุ่งหมายเพื่อความสงบ เพื่อความรู้ยิ่ง เพื่อความตรัสรู้ เพื่อพระนิพพาน

ความสุขในมรรค 8 พบว่า มรรค 8 เป็นความสุขภายนอก (โลกียสุข) และความสุขที่เกิดจากภายใน (โลกุตรสุข) ที่นำไปสู่ประโยชน์สุข 3 ขั้น คือ 1) ประโยชน์ปัจจุบัน ได้แก่ ลาภ ยศ สุข สรรเสริญ หรือทรัพย์สิน ฐานะ เกียรติ ไมตรี ชีวิตคู่ครองที่เป็นสุข 2) ประโยชน์ภายหน้า คุณค่าแก่คุณธรรมความดีงาม ความเจริญงอกงามของจิตใจ 3) ประโยชน์สูงสุด การประจักษ์แจ้งความสุขภายในที่สะอาดบริสุทธิ์ เรียกว่า วิมุตติและนิพพาน และระบบการปฏิบัติของมรรคถูกจัดขั้นตอนออกมาในรูปของไตรสิกขา คือ ศีล สมาธิ ปัญญา ที่เป็นทั้งโลกียะและโลกุตตระ หรือศีลธรรม เป็นเครื่องชำระจิตในเบื้องต้น เกิดการประพฤติปฏิบัติในชีวิตประจำวัน ปัญญาและสมาธิ เป็นการพัฒนาจิตในระดับสูงเพื่อให้เข้าถึงเป้าหมายแท้จริง คือ นิพพาน