คติความเชื่อเกี่ยวกับ “กองบุญ” ทางพระพุทธศาสนาที่ เมืองโพนทอง แขวงจำปาสัก สปป.ลาว

บทคัดย่อ

         บทความวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์ดังนี้ 1) เพื่อศึกษาคติความเชื่อเกี่ยวกับกองบุญในชุมชนเขตเก่าเกิ่ง เมืองโพนทอง แขวงจำปาสัก สปป.ลาว 2) เพื่อวิเคราะห์คติความเชื่อเกี่ยวกับกองบุญทางพระพุทธศาสนา ในเขตเก่าเกิ่ง เมืองโพนทอง แขวงจำปาสัก สปป.ลาว เป็นการวิจัยเชิงคุณภาพ กลุ่มเป้าหมาย 25 รูป/คน เครื่องมือวิจัยคือแบบสัมภาษณ์ วิเคราะห์ข้อมูลและนำเสนอผลการวิเคราะห์โดยวิธีพรรณนาความ         

         ผลการวิจัยพบว่า

         ความเป็นมาของกองบุญไม่ปรากฏหลักฐานที่แน่ชัด แต่เป็นการสืบสานประเพณีโดยผู้สูงอายุในชุมชนต่อๆ กันมา กองบุญเป็นชื่อของวัตถุทานที่คนลาวชาวพุทธใช้เรียกในเวลาจะทำบุญ ซึ่งกองบุญนั้นในอดีตเจ้าภาพจะจัดเตรียมเอง แต่ปัจจุบันนิยมซื้อตามร้านจำหน่ายเครื่องสังฆภัณฑ์ กองบุญจะมีความประณีตแตกต่างกันตามฐานะของเจ้าภาพ กองบุญแบ่งเป็น 4 ประเภท ได้แก่ 1) กองบุญบวช 2) กองบุญกฐิน 3) กองบุญฮดสรง 4) กองบุญแจกข้าว องค์ประกอบของกองบุญเช่น กองบุญบวช มีเครื่องกองบุญหลักคือ บริขาร 8 เป็นต้น สัญลักษณ์ของกองบุญ เช่น ธงจระเข้ หมายถึง ความโลภ เป็นต้น การถวายกองบุญ เช่น กองบุญกฐินถวายก่อนที่พระสงฆ์จะอปโลกน์ภิกษุองค์ใดองค์หนึ่งในวัดเป็นผู้รับกฐิน เป็นต้น คติความเชื่อเกี่ยวกับกองบุญทางพระพุทธศาสนา ในเขตเก่าเกิ่ง เมืองโพนทอง แขวงจำปาสัก สปป.ลาว มี 5 ประเด็นสำคัญ ได้แก่ 1) การเวียนว่ายตายเกิด 2) การอุทิศบุญให้แก่เปตชนและการรับส่วนบุญของเปตชน 3) การแสดงความกตัญญูต่อญาติผู้วายชนม์ 4) การทำนุบำรุงพระพุทธศาสนา 5) การสืบทอดอายุพระพุทธศาสนา