การวิเคราะห์เชิงปัจจัยที่ส่งผลต่อความพร้อมในการปรับตัวให้เข้ากับยุคดิจิทัลของวิสาหกิจชุมชนในจังหวัดเชียงราย
Article Sidebar
Main Article Content
บทคัดย่อ
การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อวิเคราะห์ปัจจัยที่ส่งผลต่อความพร้อมในการปรับตัวให้เข้ากับยุคดิจิทัลของวิสาหกิจชุมชนในจังหวัดเชียงราย โดยศึกษาความสัมพันธ์ระหว่างกลยุทธ์และความเป็นผู้นำ ประสบการณ์จากลูกค้า กระบวนการปฏิบัติงาน รูปแบบธุรกิจ ความสามารถทางดิจิทัล และการสนับสนุนจากภาครัฐ กับระดับความพร้อมในการเปลี่ยนผ่านสู่เศรษฐกิจดิจิทัล กลุ่มตัวอย่างคือผู้ประกอบการวิสาหกิจชุมชนในจังหวัดเชียงราย จำนวน 333 ราย ซึ่งได้จากการคำนวณสูตรของ Yamane (1973) เก็บรวบรวมข้อมูลด้วยแบบสอบถามมาตราส่วนประมาณค่า 5 ระดับและวิเคราะห์ข้อมูลด้วยแบบจำลองเชิงสถิติการถดถอยพหุคูณ
ผลการวิจัยพบว่า แบบจำลองการวิเคราะห์มีค่าความสอดคล้องเชิงสถิติที่ดี โดยสามารถอธิบายความแปรปรวนของความพร้อมในการปรับตัวเข้าสู่ยุคดิจิทัลได้ร้อยละ 80.2 (R² = 0.802) และไม่มีปัญหาความสัมพันธ์ซ้ำซ้อนระหว่างตัวแปรต้น (VIF < 5, Tolerance > 0.10) ปัจจัยที่มีอิทธิพลเชิงบวกและมีนัยสำคัญทางสถิติ (p < 0.01) ได้แก่ การสนับสนุนจากภาครัฐ (β = 0.749) และ กลยุทธ์และความเป็นผู้นำ (β = 0.312) ซึ่งเป็นตัวแปรที่ส่งผลต่อระดับความพร้อมทางดิจิทัลของวิสาหกิจชุมชนมากที่สุด ผลการวิจัยชี้ให้เห็นว่าการสนับสนุนจากภาครัฐเป็นปัจจัยสำคัญสูงสุดต่อการปรับตัวทางดิจิทัลของวิสาหกิจชุมชน เนื่องจากการกำหนดนโยบาย การจัดสรรทรัพยากร และการส่งเสริมด้านโครงสร้างพื้นฐานดิจิทัลของรัฐมีบทบาทสำคัญต่อการสร้างขีดความสามารถในการแข่งขันของวิสาหกิจชุมชน ขณะเดียวกัน กลยุทธ์และความเป็นผู้นำภายในองค์กรมีส่วนผลักดันให้เกิดการปรับตัวเชิงรุกและการนำเทคโนโลยีมาใช้ในการดำเนินธุรกิจอย่างมีประสิทธิภาพ การผสมผสานระหว่างแรงขับภายใน (เช่น ภาวะผู้นำและวิสัยทัศน์องค์กร) กับแรงสนับสนุนภายนอก (เช่น นโยบายและระบบสนับสนุนจากภาครัฐ) จึงเป็นกลไกสำคัญในการเสริมสร้างความพร้อมสู่การเปลี่ยนผ่านทางดิจิทัลของวิสาหกิจชุมชนอย่างยั่งยืน
Article Details
เอกสารอ้างอิง
กรมส่งเสริมการเกษตร. (2565). รายงานสถานภาพวิสาหกิจชุมชนในประเทศไทย. กรุงเทพฯ: กรมส่งเสริมการเกษตร.
กรมส่งเสริมอุตสาหกรรม. (2553). รายงานการส่งเสริมและพัฒนาวิสาหกิจชุมชน. กรุงเทพฯ: กรมส่งเสริมอุตสาหกรรม.
พระราชบัญญัติส่งเสริมวิสาหกิจชุมชน พ.ศ. 2548. (18 มกราคม 2548). ราชกิจจานุเบกษา. เล่มที่ 122 ตอนที่ 6ก, หน้า 1–12.
เศรษฐพงค์ มะลิสุวรรณ. (2561). ธุรกิจยุคดิจิทัลกับสตาร์ทอัพไทย. กรุงเทพมหานคร: สำนักพิมพ์จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
สำนักงานคณะกรรมการดิจิทัลเพื่อเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ. (2562). รายงานยุทธศาสตร์ดิจิทัลเพื่อเศรษฐกิจและสังคมของประเทศไทย. กรุงเทพฯ: สำนักงานคณะกรรมการดิจิทัลเพื่อเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ.
สำนักงานส่งเสริมวิสาหกิจขนาดกลางและขนาดย่อม. (2564). รายงานประจำปี 2564. กรุงเทพฯ: สำนักงานส่งเสริมวิสาหกิจขนาดกลางและขนาดย่อม.
Ammeran, M. Y., & Abdul Latip, M. S. (2024). Influencing factors of digital transformation in developing economies: A case study of Malaysia’s SME sector. International Journal of Business and Society, 25(2), 696-712. doi:10.33736/ijbs.7623.2024
Armenakis, A. A., Harris, S. G., & Mossholder, K. W. (1993). Creating readiness for organizational change. Human Relations, 46(6), 681–703.
Castells, M. (2010). The rise of the network society (2nd ed.). New Jersey: Wiley-Blackwell.
Chatterjee, S., & Kar, A. K. (2020). Why do small and medium enterprises use social media marketing and what is the impact: Empirical insights from India. International Journal of Information Management, 53, 102103.
DiMaggio, P. J., & Powell, W. W. (1983). The iron cage revisited: Institutional isomorphism and collective rationality in organizational fields. American Sociological Review, 48(2), 147–160.
Hammer, M. (2010). What is business process management? In J. vom Brocke & M. Rosemann (Eds.). Handbook on business process management 1 (pp. 3–16). New York: Springer.
Holt, D. T., Armenakis, A. A., Feild, H. S., & Harris, S. G. (2007). Readiness for organizational change: The systematic development of a scale. The Journal of Applied Behavioral Science, 43(2), 232–255.
Kotter, J. P. (1996). Leading change. Boston: Harvard Business School Press.
Lemon, K. N., & Verhoef, P. C. (2016). Understanding customer experience throughout the customer journey. Journal of Marketing, 80(6), 69–96.
Lynn, M. R. (1986). Determination and quantification of content validity. Nursing Research, 35(6), 382–385.
Mayer-Schönberger, V., & Cukier, K. (2013). Big data: A revolution that will transform how we live, work, and think. Boston: Houghton Mifflin Harcourt.
Northouse, P. G. (2021). Leadership: Theory and practice (9th ed.). London: SAGE Publications.
Nunnally, J. C., & Bernstein, I. H. (1994). Psychometric theory (3rd ed.). New York: McGraw-Hill.
OECD. (2017). Enhancing the contributions of SMEs in a global and digitalised economy. Paris: OECD Publishing.
OECD. (2019). OECD digital economy outlook 2019. Paris: OECD Publishing.
Porter, M. E. (1990). The competitive advantage of nations. New York: Free Press.
Porter, M. E. (2001). Strategy and the Internet. Harvard Business Review, 79(3), 62–78.
Rogers, E. M. (2003). Diffusion of innovations (5th ed.). New York: Free Press.
Schwab, K. (2016). The fourth industrial revolution. World Economic Forum.
Suominen, A., Kauppinen, H., & Hyytinen, K. (2021). ‘Gold’, ‘Ribbon’ or ‘Puzzle’: What motivates researchers to work in Research and Technology Organizations. Technological Forecasting and Social Change, 170, 120882. doi:10.1016/j.techfore.2021.120882
Tapscott, D. (2014). The digital economy: Rethinking promise and peril in the age of networked intelligence (20th anniversary ed.). New York: McGraw-Hill.
Teece, D. J. (2007). Explicating dynamic capabilities: The nature and microfoundations of (sustainable) enterprise performance. Strategic Management Journal, 28(13), 1319–1350.
Teece, D. J. (2010). Business models, business strategy and innovation. Long Range Planning, 43(2–3), 172–194.
United Nations Conference on Trade and Development. (2020). Digital economy report 2020: Cross-border data flows and development. Geneva: United Nations.
Vial, G. (2019). Understanding digital transformation: A review and a research agenda. The Journal of Strategic Information Systems, 28(2), 118–144.
Weiner, B. J. (2009). A theory of organizational readiness for change. Implementation Science, 4(67), 1–9.
Yamane, T. (1973). Statistics: An introductory analysis (3rd ed.). New York: Harper & Row.
