การบริหารสถานศึกษาสู่ความเป็นเลิศ
บทคัดย่อ
บทความนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาบทบาทของผู้บริหารในการบริหารสถานศึกษาสู่ความเป็นเลิศโดยการศึกษาเอกสาร งานวิจัย แนวคิดทฤษฏีเกี่ยวกับการบริหารสถานศึกษาและความเป็นเลิศของสถานศึกษา จากการศึกษาแนวคิดทฤษฎีเกี่ยวกับบทบาทการบริหารสถานศึกษาและความเป็นเลิศของสถานศึกษา พบว่า ผู้บริหารสถานศึกษาใช้หลักการบริหารตามวงจรคุณภาพของเดมมิ่ง PDCA ซึ่งประกอบด้วย 1) การวางแผน 2) การปฏิบัติตามแผน 3) การตรวจสอบ/ประเมินผล และ 4) การปรับปรุงพัฒนา จะส่งผลให้สถานศึกษามีความเป็นเลิศ 3 ด้าน ได้แก่ 1) ด้านคุณภาพผู้เรียน 2) ด้านกระบวนการบริหารและการจัดการ และ 3) ด้านกระบวนการจัดการเรียนการสอนที่เน้นผู้เรียนเป็นสำคัญ เพื่อให้สถานศึกษามีความเข้มแข็ง มีประสิทธิภาพตามกรอบที่กฎหมายกำหนด และบรรลุจุดมุ่งหมายของการจัดการศึกษาอย่างคุ้มค่า เกิดประโยชน์สูงสุดกับประเทศชาติ ความเป็นเลิศในการบริหารงานและพฤติกรรมเชิงจริยธรรมมักมีลักษณะที่แตกต่างกันไปขึ้นอยู่กับแต่ละบุคคล แต่ถ้าพิจารณาจากมุมมองของการบริหารแบบ PDCA และพฤติกรรมเชิงจริยธรรมที่เข้าข่ายกับพรบ.การศึกษาแห่งชาติ สามารถกล่าวได้ว่า การวางแผนควรมีขั้นตอนและแนวทางที่ชัดเจน โดยทำการวิเคราะห์และกำหนดเป้าหมายที่เหมาะสม การปฏิบัติตามแผนที่กำหนดด้วยความมีระบบและการควบคุม การตรวจสอบการดำเนินการตามแผนเพื่อทำการปรับปรุง และการทำการปรับปรุงตามผลตรวจสอบเพื่อให้กระบวนการดำเนินไปในทิศทางที่ดีขึ้น ส่วนพฤติกรรมเชิงจริยธรรมที่จะนำสถานศึกษาสู่ความเป็นเลิศ ต้องมีความซื่อสัตย์ในการดำเนินการตามแผนและรายงานผล มีการจัดการและดำเนินการที่เป็นธรรมและเป็นกลาง และเพื่อตอบสนองต่อพระราชบัญญัติการศึกษาแห่งชาติผู้บริหารสถานศึกษาจะต้องปฏิบัติตามกฎหมายที่เกี่ยวข้อง และสนับสนุนการเรียนรู้และพัฒนาทักษะของบุคลากรเพื่อให้การตอบสนองต่อความต้องการของผู้เรียนและส่งเสริมคุณภาพการศึกษา
คำสำคัญ : การบริหารสถานศึกษา ความเป็นเลิศ วงจรคุณภาพของเดมมิ่ง