การประเมินความต้องการจำเป็นและแนวทางการพัฒนาการเข้าสู่ตำแหน่งทางวิชาการของคณาจารย์มหาวิทยาลัยพะเยา

Main Article Content

สมาพร วรรณโวหาร

บทคัดย่อ

การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) ศึกษาการรับรู้ในหลักเกณฑ์และวิธีการแต่งตั้งบุคคลให้ดำรงตำแหน่งทางวิชาการของคณาจารย์มหาวิทยาลัยพะเยา 2) ศึกษาสภาพปัจจุบัน สภาพที่คาดหวัง และสภาพความต้องการจำเป็นในการเข้าสู่ตำแหน่งทางวิชาการของคณาจารย์มหาวิทยาลัยพะเยา และ 3) ศึกษาแนวทางการพัฒนาการเข้าสู่ตำแหน่งทางวิชาการของคณาจารย์มหาวิทยาลัยพะเยา โดยวิธีดำเนินการวิจัยแบ่งออกเป็น 2 ส่วน ได้แก่ ส่วนที่ 1 แบบสอบถาม กลุ่มตัวอย่างคือ พนักงานมหาวิทยาลัยสายวิชาการ จำนวน 298 คน ได้มาจากการสุ่มแบบแบ่งชั้น สถิติที่ใช้ในการวิเคราะห์ข้อมูล ได้แก่ ค่าความถี่ ค่าร้อยละ ค่าเฉลี่ย และค่าส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน และการวิเคราะห์ PNI_modified และส่วนที่ 2 การสัมภาษณ์
เชิงลึก กลุ่มตัวอย่างคือ ผู้บริหารมหาวิทยาลัยพะเยา จำนวน 6 คน ซึ่งได้มาจากการเลือกแบบเจาะจง วิเคราะห์ข้อมูลโดยการวิเคราะห์เนื้อหา


ผลการวิจัยพบว่า 1) คณาจารย์มหาวิทยาลัยพะเยา มีการรับรู้ในหลักเกณฑ์และวิธีการแต่งตั้งบุคคลให้ดำรงตำแหน่งทางวิชาการ โดยรวมอยู่ในระดับมาก 2) สภาพปัจจุบันในการเข้าสู่ตำแหน่งทางวิชาการของคณาจารย์มหาวิทยาลัยพะเยา โดยรวมอยู่ในระดับมาก ในขณะที่สภาพที่คาดหวังในการเข้าสู่ตำแหน่งทางวิชาการของคณาจารย์มหาวิทยาลัยพะเยา โดยรวมอยู่ในระดับมากที่สุด ส่วนลำดับความสำคัญการประเมินความต้องการจำเป็นด้านที่มากที่สุดคือ ด้านบรรยากาศในการทำผลงานทางวิชาการ (PNI_modified = 0.35) และ 3) แนวทางการพัฒนาการเข้าสู่ตำแหน่งทางวิชาการของคณาจารย์มหาวิทยาลัยพะเยา โดยการพัฒนากลไกแรงจูงใจภายใน (inner motivation) และมาตรการเชิงระบบ ที่ส่งเสริมให้คณาจารย์ตระหนักถึง คุณค่าที่แท้จริงของตำแหน่งทางวิชาการ ควบคู่ไปกับการปรับปรุงหลักเกณฑ์และกระบวนการให้ชัดเจนและยืดหยุ่น และเพิ่มการสนับสนุนงบประมาณวิจัยเพื่อส่งเสริมการเผยแพร่ และสร้างเครือข่ายระดับนานาชาติ นอกจากนี้ ต้องจัดตั้งระบบพี่เลี้ยงที่เป็นทางการและต่อเนื่อง รวมทั้งส่งเสริมการแลกเปลี่ยนแนวปฏิบัติที่ดี และมอบรางวัลจูงใจให้ส่วนงานที่บรรลุเป้าหมาย

Article Details

ประเภทบทความ
บทความ

เอกสารอ้างอิง

กระทรวงการอุดมศึกษา วิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรม. (2568). ทำเนียบผู้ดำรงตำแหน่งทางวิชาการแห่งชาติ. เรียกใช้เมื่อ 15 มกราคม 2568 จาก https://nap.mhesi.go.th/Fa cultyRecord/Report/UniversityType/RankOfAcademic1.aspx

เกรียงไกร เจริญธนาวัฒน์. (2567). มุมมอง หลักคิด และแนวทางเกี่ยวกับการขอตําแหน่งทางวิชาการ. วารสารนิติศาสตร์ มหาวิทยาลัยแม่ฟ้าหลวง, 7(1), 314-332.

ธนันพร สุวรรณคาม. (2559). ปัจจัยด้านแรงจูงใจในการทำงานความพึงพอใจในงานที่ส่งผลต่อความผูกพันต่อองค์การของพนักงานธนาคารพาณิชย์แห่งหนึ่ง. ใน วิทยานิพนธ์ศิลปศาสตรมหาบัณฑิต. สาขาวิชาจิตวิทยาอุตสาหกรรมและองค์การ. มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์.

ธานินทร์ ศิลป์จารุ. (2550). การวิจัยและวิเคราะห์ข้อมูลทางสถิติด้วย SPSS. กรุงเทพฯ: บริษัท วี. อินเตอร์พริ้น.

บุญชม ศรีสะอาด. (2560). การวิจัยเบื้องต้น ฉบับปรับปรุงใหม่. (พิมพ์ครั้งที่ 10). กรุงเทพฯ: บริษัท สุวีริยาสาส์น จำกัด.

ปรมะ สตะเวทิน. (2546). หลักนิเทศศาสตร์. (พิมพ์ครั้งที่ 10). กรุงเทพฯ: ภาพพิมพ์.

ประกาศ ก.พ.อ. (2565). เรื่อง หลักเกณฑ์และวิธีการพิจารณาแต่งตั้งบุคคลให้ดำรงตำแหน่งผู้ช่วยศาสตราจารย์ รองศาสตราจารย์ และศาสตราจารย์ พ.ศ. 2564. ราชกิจจานุเบกษา เล่ม 139 ตอนพิเศษ 4 ง หน้า 22-50 (7 มกราคม 2565).

ประภาพร ถึกกวย. (2556). แนวทางการพัฒนาการเข้าสู่ตำแหน่งทางวิชาการของอาจารย์ มหาวิทยาลัยศิลปากร วิทยาเขตพระราชวังสนามจันทร์. วารสารวิชาการ Veridian e-Journal: ฉบับมนุษยศาสตร์สังคมศาสตร์และวิทยาศาสตร์, 6(3), 92-109.

มหาวิทยาลัยพะเยา. (2568). ข้อบังคับมหาวิทยาลัยพะเยา ว่าด้วย คุณสมบัติ หลักเกณฑ์และวิธีการพิจารณาแต่งตั้งผู้ช่วยศาสตราจารย์ รองศาสตราจารย์ และศาสตราจารย์ (การขอกำหนดตำแหน่งทางวิชาการทั่วไป) พ.ศ. 2565. เรียกใช้เมื่อ 15 มกราคม 2568 จาก https://personnel.up.ac.th/ACAD

มหาวิทยาลัยพะเยา. (2568). ระบบสารสนเทศบุคลากร ม.พะเยา. เรียกใช้ เมื่อ 15 มกราคม 2568 จาก https://smarthr.up.ac.th/SMART/main/POS/POSACAD.aspx

สำนักงานคณะกรรมการการอุดมศึกษา. (2562). คู่มือการประกันคุณภาพการศึกษาภายใน ระดับอุดมศึกษา พ.ศ. 2562. กรุงเทพฯ: สำนักงานคณะกรรมการการอุดมศึกษา.

สุวิมล ว่องวาณิช. (2550). การวิจัยประเมินความต้องการจำเป็น. (พิมพ์ครั้งที่ 2). กรุงเทพฯ: สำนักพิมพ์แห่งจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.

Yamane Taro. (1973). Statistics: An Introductory Analysis. (3rd ed.). New York: Harper and Row Publication.