การบริหารงานวิชาการตามหลักอิทธิบาท 4 ของผู้บริหารสถานศึกษา ที่ส่งผลต่อคุณลักษณะที่พึงประสงค์ของผู้เรียนในโรงเรียน สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษานนทบุรี

Main Article Content

พิชนันท์ ดำตะโก
พระมหาธำรงค์ ิตปุญฺโ

บทคัดย่อ

การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) ศึกษาการบริหารงานวิชาการตามหลักอิทธิบาท 4 ของผู้บริหารสถานศึกษา สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษานนทบุรี 2) ศึกษาคุณลักษณะที่พึงประสงค์ของผู้เรียนในโรงเรียนสังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษานนทบุรี และ 3) ศึกษาอิทธิพลของการบริหารงานวิชาการตามหลักอิทธิบาท 4 ของผู้บริหารสถานศึกษาที่ส่งผลต่อคุณลักษณะที่พึงประสงค์ของผู้เรียน กลุ่มตัวอย่างในการวิจัยประกอบด้วยผู้บริหารสถานศึกษา หัวหน้างาน และครูผู้สอน รวมทั้งสิ้น 320 คน เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัยคือแบบสอบถาม การวิเคราะห์ข้อมูลใช้โปรแกรมสำเร็จรูปทางสถิติ โดยใช้สถิติเชิงพรรณนา ได้แก่ ค่าความถี่ ร้อยละ ค่าเฉลี่ย และส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน และใช้สถิติเชิงอนุมาน คือ การวิเคราะห์ถดถอยพหุคูณแบบขั้นตอน (Stepwise Multiple Regression Analysis)


ผลการวิจัยพบว่า 1) การบริหารงานวิชาการตามหลักอิทธิบาท 4 ของผู้บริหารสถานศึกษาโดยรวมอยู่ในระดับมาก โดยด้านที่มีค่าเฉลี่ยสูงสุดคือการจัดการเรียนการสอน รองลงมาคือการวัดผลและประเมินผล ส่วนด้านที่มีค่าเฉลี่ยต่ำสุดคือการบริหารหลักสูตร 2) คุณลักษณะที่พึงประสงค์ของผู้เรียนโดยรวมอยู่ในระดับมาก โดยด้านที่มีค่าเฉลี่ยสูงสุดคือด้านรักชาติ ศาสน์ กษัตริย์ รองลงมาคือด้านจิตสาธารณะ และด้านที่มีค่าเฉลี่ยต่ำสุดคือด้านใฝ่เรียนรู้ และ 3) การจัดการเรียนการสอน การวัดผลและประเมินผล และการนิเทศภายในสถานศึกษาตามหลักอิทธิบาท 4 สามารถร่วมกันพยากรณ์คุณลักษณะที่พึงประสงค์ของผู้เรียนได้ร้อยละ 55 (R² = 0.55) มีค่าสัมประสิทธิ์สหสัมพันธ์พหุคูณเท่ากับ 0.74 และค่าคลาดเคลื่อนมาตรฐานเท่ากับ 0.41 ที่ระดับนัยสำคัญทางสถิติ .05 สมการพยากรณ์ที่ได้คือ ในรูปคะแนนดิบ: 𝑌̂ = 0.804 + 0.186(X₂) + 0.215(X₃) + 0.382(X₅) ในรูปคะแนนมาตรฐาน: 𝑍̂ = 0.177(Z₂) + 0.216(Z₃) + 0.394(Z₅)

Article Details

ประเภทบทความ
บทความ

เอกสารอ้างอิง

กาญจนา อ่อนศรี. (2562). คุณลักษณะอันพึงประสงค์ของนักเรียนระดับมัธยมศึกษาตอนต้น ตามการรับรู้ของครูในโรงเรียนสังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษา เขต 2. กรุงเทพฯ: มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ.

ธำรง ทัศนาญชลี. (2561). แนวทางการประเมินคุณลักษณะอันพึงประสงค์ของผู้เรียน. กรุงเทพฯ: สำนักพิมพ์แห่งจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.

น้ำเพชร บุดดีคํา. (2567). การบริหารงานวิชาการตามหลักอิทธิบาท 4 ของสถานศึกษาสังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาอุดรธานี เขต 3. อุดรธานี: มหาวิทยาลัยราชภัฏอุดรธานี.

พีรศักดิ์ รัตนะ. (2561). การบริหารตามหลักธรรมทางพระพุทธศาสนา. กรุงเทพฯ: โรงพิมพมหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.

ศิริพร รัตนสุวรรณ. (2563). การนิเทศภายในของผู้บริหารสถานศึกษาและผลต่อคุณลักษณะอันพึงประสงค์ของผู้เรียน. นครปฐม: มหาวิทยาลัยศิลปากร.

ศุภลักษณ์ โพธิ์ศรี. (2563). คุณลักษณะอันพึงประสงค์ของนักเรียนในศตวรรษที่ 21: ศึกษาเปรียบเทียบระหว่างโรงเรียนในเขตเมืองกับเขตชนบท. ขอนแก่น: มหาวิทยาลัยขอนแก่น.

สมหญิง แสงทอง. (2562). การบริหารงานวิชาการตามหลักอิทธิบาท 4 กับคุณลักษณะอันพึงประสงค์ของนักเรียนระดับมัธยมศึกษา. นครราชสีมา: มหาวิทยาลัยราชภัฏนครราชสีมา.

สุพจน์. (2563). การพัฒนาบุคลากรทางวิชาการตามหลักอิทธิบาท 4. กรุงเทพฯ: มหาวิทยาลัยราชภัฏพระนคร.

สุวิทย์ เมษินทรีย์. (2560). การปลูกฝังคุณธรรมและค่านิยมความเป็นไทยในสถานศึกษา. กรุงเทพฯ: กระทรวงศึกษาธิการ.

สุกัญญา เกิดก่อ. (2564). การประเมินผลกิจกรรมส่งเสริมคุณลักษณะอันพึงประสงค์ของโรงเรียนมัธยมศึกษาในจังหวัดนนทบุรี. นนทบุรี: มหาวิทยาลัยราชภัฏพระนครศรีอยุธยา.

สำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน. (2562). แนวทางการพัฒนากิจกรรมพัฒนาผู้เรียน. กรุงเทพฯ: สำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน.

สพฐ. (2565). รายงานผลการปรับปรุงหลักสูตรแกนกลางการศึกษาขั้นพื้นฐาน พ.ศ. 2551. กรุงเทพฯ: สำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน.

อุษา สุดสงวน. (2561). การนิเทศภายในตามหลักอิทธิบาท 4 เพื่อพัฒนาครูและผู้เรียน. พระนครศรีอยุธยา: มหาวิทยาลัยราชภัฏพระนครศรีอยุธยา.

ณัฐวุฒิ อินทร. (2561). รูปแบบการนิเทศแบบมีส่วนร่วมตามหลักอิทธิบาท 4 เพื่อส่งเสริมคุณลักษณะอันพึงประสงค์ของนักเรียนระดับมัธยมศึกษาตอนปลาย. ลพบุรี: มหาวิทยาลัยราชภัฏเทพสตรี.

ปิยนาถ เจริญสุข. (2564). การวิเคราะห์องค์ประกอบเชิงสาเหตุของการบริหารสถานศึกษาตามหลักพุทธธรรมกับคุณลักษณะอันพึงประสงค์ของนักเรียนมัธยมศึกษา. กรุงเทพฯ: มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์.

Bandura, A. (1997). Self-efficacy: The exercise of control. New York, NY: W. H. Freeman.

Cuban, L. (2013). Inside the black box of classroom practice: Change without reform in American education. Cambridge, MA: Harvard Education Press.

Fullan, M. (2014). The principal: Three keys to maximizing impact. San Francisco, CA: Jossey-Bass.

McGee, C., & Fraser, D. (2008). The professional practice of teaching. South Melbourne, Australia: Cengage Learning.

Trilling, B., & Fadel, C. (2009). 21st century skills: Learning for life in our times. San Francisco, CA: Jossey-Bass.

UNESCO. (2021). Reimagining our futures together: A new social contract for education. Paris: UNESCO Publishing.