พลวัฒน์แห่งดินแดนไทย: ภายใต้อนุสัญญาโตกิโอ สู่ความตกลงระงับกรณีระหว่างไทยกับฝรั่งเศส

บทคัดย่อ

บทความวิชาการฉบับนี้มุ่งศึกษาเกี่ยวกับพัฒนาการทางการเมืองและกฎหมายระหว่างประเทศที่เกี่ยวข้องกับ “พลวัฒน์แห่งดินแดนไทย” อันสะท้อนการเปลี่ยนแปลงของอธิปไตยและขอบเขตดินแดนของสยามภายใต้แรงกดดันจากลัทธิล่าอาณานิคมของตะวันตก โดยเฉพาะความสัมพันธ์กับฝรั่งเศสในช่วงคริสต์ศตวรรษที่ 19 ถึงกลางคริสต์ศตวรรษที่ 20
จาก “อนุสัญญาโตกิโอ” (Tokyo Convention) ที่เป็นจุดเริ่มของการเจรจาเชิงสัญลักษณ์ ไปสู่ “ความตกลงระงับกรณีระหว่างไทยกับฝรั่งเศส” (Settlement Agreement) ภายหลังสงครามโลกครั้งที่สอง บทความนี้พิจารณาทั้งบริบทประวัติศาสตร์ การเมืองระหว่างประเทศ และกฎหมาย โดยใช้หลัก ทฤษฎีระบบโลก (World-System Theory) มาใช้ในการวิเคราะห์ เพื่อให้เห็นการเคลื่อนไหวของไทยจากสภาพถูกจำกัดอธิปไตย สู่การทวงคืนสิทธิแห่งรัฐชาติในยุคหลังสงครามโลก บทความวิชาการนี้ชี้ให้เห็นว่า “พลวัฒน์แห่งดินแดนไทย” มิได้เป็นเพียงประวัติศาสตร์ของการสูญเสียหรือได้คืนดินแดน หากแต่เป็นพลวัตของความพยายามธำรงความเป็นเอกราชและศักดิ์ศรีของรัฐไทยในโลกที่เต็มไปด้วยแรงกดดันเชิงอำนาจ พร้อมทั้งสะท้อนถึงภูมิปัญญาทางการทูตและความสามารถในการใช้ “พลังแห่งการเปลี่ยนผ่าน”
เพื่อรักษาความมั่นคงของชาติอย่างยั่งยืน นอกจากนี้ยังมุ่งเปิดพื้นที่ทางวิชาการสำหรับการทำความเข้าใจประวัติศาสตร์ไทยในมิติที่ลึกซึ้งกว่าเดิม โดยมองดินแดนไม่เพียงในฐานะพรมแดนทางกายภาพ แต่ในฐานะสัญลักษณ์ของอำนาจ การต่อรอง และตัวตนของรัฐไทยที่ยังคงดำรงอยู่ในกระแสการเปลี่ยนแปลงของภูมิรัฐศาสตร์โลกสมัยใหม่