ระบบและกลไกการบริหารโรงเรียนมาตรฐานสากล ตามเกณฑ์รางวัลคุณภาพแห่งสำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน (OBECQA) ของโรงเรียนสังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษาเชียงราย
คำสำคัญ:
ระบบและกลไก, โรงเรียนมาตรฐานสากล, เกณฑ์รางวัลคุณภาพแห่งสำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน (OBECQA)บทคัดย่อ
บทความนี้มีวัตถุประสงค์ 1) เพื่อศึกษาองค์ประกอบของระบบและกลไกการบริหารโรงเรียนมาตรฐานสากล ตามเกณฑ์รางวัลคุณภาพแห่งสำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน (OBECQA) ของโรงเรียนสังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษาเชียงราย 2) เพื่อสร้างและประเมินระบบและกลไกการบริหารโรงเรียนมาตรฐานสากล ตามเกณฑ์รางวัลคุณภาพแห่งสำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน (OBECQA) ของโรงเรียนสังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษาเชียงราย การวิจัยนี้เป็นการวิจัยแบบผสมผสาน โดยดำเนินการดังนี้ 1) ศึกษาองค์ประกอบของระบบและกลไก โดยการสังเคราะห์เอกสารและการสัมมนาอิงผู้เชี่ยวชาญ จำนวน 7 คน เลือกแบบเจาะจงผู้มีความรู้และประสบการณ์ โดยใช้แบบสังเคราะห์เอกสารและแบบสัมภาษณ์แบบมีโครงสร้าง วิเคราะห์ข้อมูลเชิงเนื้อหา 2) สร้างและประเมินระบบและกลไก โดยผู้วิจัยนำข้อมูลจากขั้นตอนที่ 1 มาสร้างระบบแล้วนำไปให้ผู้ทรงคุณวุฒิ จำนวน 12 คน เลือกแบบเจาะจงผู้มีความรู้ ประสบการณ์ และมีส่วนได้ส่วนเสีย ใช้แบบประเมินคุณภาพตามมาตรฐานความถูกต้องและความเป็นไปได้ วิเคราะห์ข้อมูลจากค่าเฉลี่ย ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน และวิเคราะห์ข้อมูลเชิงเนื้อหา
ผลการวิจัยพบว่า
1) ระบบและกลไกการบริหารโรงเรียนมาตรฐานสากล ตามเกณฑ์รางวัลคุณภาพแห่งสำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน (OBECQA) ของโรงเรียนสังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษาเชียงราย ระบบประกอบด้วย 4 องค์ประกอบ ได้แก่ 1) ปัจจัยนำเข้า 2) กระบวนการ 3) ผลผลิต 4) ข้อมูลป้อนกลับ และกลไก 15 กลไก ได้แก่ 1) กลไกการนำองค์กร 2) กลไกการกำกับดูแล 3) กลไกการตอบแทนสังคม 4) กลไกการจัดทำกลยุทธ์ 5) กลไกการนำกลยุทธ์ไปใช้ 6) กลไกการตอบสนองความคาดหวังของนักเรียนและผู้มีส่วนได้ส่วนเสีย 7) กลไกการสร้างความผูกพันของนักเรียนและผู้มีส่วนได้ส่วนเสีย 8) กลไกการวัด การวิเคราะห์ และการปรับปรุงผลการดำเนินการ 9) กลไกการจัดการสารสนเทศ 10) กลไกการจัดการความรู้ขององค์กร 11) กลไกการประเมินขีดความสามารถและอัตรากำลังของบุคลากร 12) กลไกในการสร้างสภาพแวดล้อมของบุคลากร 13) กลไกการสร้างความผูกพันของบุคลากร 14) กลไกการออกแบบกระบวนการทำงาน 15) กลไกการวัดประสิทธิผลของการปฏิบัติการ
2) ระบบและกลไกการบริหารโรงเรียนมาตรฐานสากล ตามเกณฑ์รางวัลคุณภาพแห่งสำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน (OBECQA) ของโรงเรียนสังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษาเชียงรายมีคุณภาพตามมาตรฐานความถูกต้องและความเป็นไปได้อยู่ในระดับมากที่สุด
เอกสารอ้างอิง
กลุ่มนโยบายและแผน. (2566). รายงานผลการดำเนินงาน ประจำปีงบประมาณ พ.ศ.2566. เชียงราย : สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษาเชียงราย.
ทิศนา แขมมณี. (2555). ศาสตร์การสอน: องค์ความรู้เพื่อการจัดกระบวนการเรียนรู้ที่มีประสิทธิภาพ (พิมพ์ครั้งที่ 15). กรุงเทพมหานคร : สำนักพิมพ์จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
บุญชม ศรีสะอาด. (2560). การวิจัยเบื้องต้น. (พิมพ์ครั้งที่ 10). กรุงเทพมหานคร : สุวีริยาสาส์น.
ปิยะธิดา สยะรักษ์. (2567). แนวทางการนำองค์กรอย่างมีวิสัยทัศน์ของผู้บริหารสถานศึกษา สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษาเชียงใหม่. การค้นคว้าอิสระปริญญาศึกษาศาสตรมหาบัณฑิต. เชียงใหม่ : มหาวิทยาลัยเชียงใหม่.
พัชรีภรณ์ ส่องเนตร. (2562). กลยุทธ์การบริหารเพื่อการเปลี่ยนแปลงโรงเรียนปงพัฒนาวิทยาคมให้เป็นไปตามโรงเรียนมาตรฐานสากล. วิทยานิพนธ์ปริญญาครุศาสตรดุษฎีบัณฑิต. เชียงราย : มหาวิทยาลัยราชภัฏเชียงราย.
พัฒนพงศ์ ทองศรี. (2565). ทักษะการนิเทศของผู้บริหารที่ส่งผลต่อผลลัพธ์ของโรงเรียนมาตรฐานสากลระดับมัธยมศึกษา. วิทยานิพนธ์ปริญญาครุศาสตรมหาบัณฑิต. กรุงเทพมหานคร : จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
ไพฑูรย์ จารุสาร. (2561). การประเมินโครงการพัฒนาคุณภาพโรงเรียนมาตรฐานสากล ตามเกณฑ์รางวัลคุณภาพ OBECQA โรงเรียนนวมินทราชินูทิศ หอวัง นนทบุรี. การศึกษาส่วนบุคคลหลักสูตรพัฒนานักบริหารระดับสูง. กรุงเทพมหานคร : สถาบันพัฒนาครู คณาจารย์ และบุคลากรทางการศึกษา.
ยุพิน บุญประเสริฐ. (2562). แนวทางสู่ความสำเร็จของการจัดการศึกษาในโรงเรียนมาตรฐานสากล. ศึกษาศาสตร์สาร มหาวิทยาลัยเชียงใหม่, 3(1), 25-33.
วิชุดา เมาบุดดา. (2563). ประสิทธิผลการบริหารโรงเรียนมาตรฐานสากล ในโรงเรียนประถมศึกษาสังกัดสำนักงานศึกษาธิการภาค 11. วิทยานิพนธ์ปริญญาครุศาสตรมหาบัณฑิต. สกลนคร : มหาวิทยาลัยราชภัฏสกลนคร.
สำนักบริหารงานการมัธยมศึกษาตอนปลาย. (2565). เกณฑ์รางวัลคุณภาพแห่งสำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน OBECQA ของโครงการโรงเรียนมาตรฐานสากล ปี 2565 -2568. กรุงเทพมหาคร : โรงพิมพ์ชุมนุมสหกรณ์การเกษตรแห่งประเทศไทย.
สุวดี อุปปินใจ และคณะ. (2565). ระบบและกลไกการบริหารจัดการคุณภาพการศึกษาของสถานศึกษาขั้นพื้นฐานที่ตอบสนองต่อการเปลี่ยนแปลงของโลกอนาคต. วารสารศิลปการจัดการ มูลนิธิธรรมาภิวัตน์, 6(3), 1369-1391.
Bertalanffy, L. von. (1968). General System Theory: Foundations, Development, Applications. New York: George Braziller.
