วิเคราะห์พุทธทำนายที่มีความสอดคล้องกับการดำเนินชีวิตของประชาชน ในตำบลบ้านถิ่น อำเภอเมืองแพร่ จังหวัดแพร่
คำสำคัญ:
พุทธทำนาย, ประชาชน, บ้านถิ่น, ไทลื้อบทคัดย่อ
งานวิจัยในครั้งนี้ มีวัตถุประสงค์ คือ 1) เพื่อศึกษาความเป็นมาของพุทธทำนายที่ปรากฏในคัมภีร์
เถรวาท 2) เพื่อศึกษาพุทธทำนายที่มีความสอดคล้องกับการดำเนินชีวิตของประชาชนในตำบลบ้านถิ่น อำเภอเมืองแพร่ จังหวัดแพร่ และ 3) เพื่อวิเคราะห์พุทธทำนายที่มีความสอดคล้องกับการดำเนินชีวิตของประชาชนในตำบลบ้านถิ่น อำเภอเมืองแพร่ จังหวัดแพร่ ใช้ระเบียบวิธีวิจัยเชิงคุณภาพ (Qualitative Research) โดยการศึกษาภาคเอกสาร และสัมภาษณ์เชิงลึก (In-depth-interviews) ประชาชนในพื้นที่ จำนวน 15 รูป/ คน และทำการวิเคราะห์ตามวัตถุประสงค์
- ในคัมภีร์อรรถกถา ได้กล่าวถึงความฝัน 16 ประการของพระเจ้าปเสนทิโกศลโดยมี เนื้อหาใจความสำคัญเกี่ยวกับการทำนายในอนาคตหลังจาก 2,500 ปี ไปแล้ว จะมีคำทำนายเกี่ยวกับผู้ปกครองเป็นหลักที่ไม่ตั้งอยู่ในศีลธรรมจริยธรรม ปกครองหรือบริหารบ้านเมืองด้วยความอยุติธรรม ผู้นำหลงอยู่ในอำนาจ ดำเนินการบริหารประเทศด้วยความไม่สุจริต และความเสื่อมโทรมของสังคม โดยเฉพาะมนุษย์ที่ไม่มีคุณธรรมจริยธรรม ไม่มีศีลธรรม ขาดจรรยาบรรณในการทำงาน และรวมไปพระสงฆ์ที่ไม่ครองตนตามพระธรรมวินัย จนเกิดความไม่ปกติของบ้านเมือง สังคมขาดความเรียบร้อย จนไม่สามารถทำงานเพื่อเลี้ยงชีพได้
- พุทธทำนายมีความสอดคล้องกับการดำเนินชีวิตของประชาชนในตำบลบ้านถิ่น อำเภอเมืองแพร่ จังหวัดแพร่ ส่งผลให้เศรษฐกิจฝืดเคือง ประชาชนจะเดือดร้อน จากพุทธทำนายข้อดังกล่าว ส่งผลกระทบ
ต่อเศรษฐกิจ ประชาชนชาวจังหวัดแพร่จึงได้น้อมนำเอาหลักธรรมคำสอนทางพระพุทธศาสนาเพื่อพัฒนาเศรษฐกิจในชุมชน มีผลกระทบต่อสังคมอย่างเห็นได้ชัดในกรณีปัญหาต่าง ๆ ที่ปรากฏตามสื่อ การแก่งแย่งชิงดีชิงเด่น การทุจริตคอรัปชั่น ปัญหาเหล่านี้ทางประชาชนในตำบลบ้านถิ่น อำเภอเมืองแพร่ จังหวัดแพร่ ได้นำเอาหลักธรรมคำสั่งสอนทางพระพุทธศาสนา คือหลักฆราวาสธรรม 4 มาเป็นแนวทางในการประพฤติปฏิบัติและส่งเสริมให้เยาวชน สังคม ได้นำเอาหลักธรรมเกี่ยวกับการเป็นพลเมืองที่ดีมาเป็นแนวทางในการปฏิบัติใน
การครองเรือน - จากความฝัน (สุบิน) ของพระเจ้าปเสนทิโกศล สามารถวิเคราะห์สะท้อนถึงเหตุการณ์ที่จะเกิด
ต่อคนหมู่มากเป็นสังคมจึงแบ่งสภาพของปรากฏการณ์ในสังคมไทย สังคมโลก สามารถวิเคราะห์ด้านการเมือง สังคม เศรษฐกิจ เช่น คนขาดความรู้ประสบการณ์ แต่ได้รับแต่งตั้งให้ปกครอง บ้านเมืองเพิ่มขึ้น ขณะเดียวกัน ผู้มีอำนาจ รับสินบน ปกครองคนอย่างไม่ชอบธรรม และยังไปสอดคล้องกับ วัฒนธรรมประเพณีของประชาชนในตำบลบ้านถิ่น อำเภอเมืองแพร่ จังหวัดแพร่ โดยเฉพาะวัฒนธรรมในเรื่องของความกตัญญูต่อบรรพบุรุษ ซึ่งสอดคล้องกับพุทธทำนายข้อที่ว่า แม่โคดื่มนมลูกโค พระพุทธเจ้าทรงทำนายว่า ภายหน้าเด็กจะไม่เลี้ยงดูผู้ใหญ่คนชราหาเลี้ยงตนเองไม่ได้จะต้องอ้อนวอนขอเด็กเลี้ยงชีพตน ซึ่งขัดแย้งกับวัฒนธรรมประเพณีของไทยที่ทางพระพุทธศาสนาสอนให้มีความกตัญญูต่อบิดามารดา บุพการี โดยเฉพาะอย่างยิ่งที่พระพุทธเจ้าสอนเรื่องทิศ 6 บทบาทหน้าที่ที่สังคมจะต้องประพฤติต่อกันแม้ในพุทธทำนายข้อนี้จะส่งผลกระทบต่อสังคมอย่างกว้างขวาง แต่ด้วยคำสอนในทางพระพุทธศาสนาจึงทำให้บุตรธิดาทุกคนต้องมีความกตัญญูต่อบิดามารดา ครูอาจารย์
โดยเชื่อมโยงกับประเพณีวัฒนธรรมอันดีงามของไทย
เอกสารอ้างอิง
ตุลาภรณ์ แสนปรน และ ปฐม หงส์สุวรรณ. (2564). “รูปแบบ เนื้อหา และลักษณะเด่นของวรรณกรรมพุทธทำนายในสังคมไทย”. วารสารสันติศึกษาปริทรรศน์ มจร. 9(6), 2616-2629.
วาสนา กาญจนะคูหะ และคณะ. (2562). “วรรณกรรมการพยากรณ์”. วารสารเกษมบัณฑิต. 20(พิเศษ), 1-9.
ธนบัตร ใจอินทร์. (2563). “พุทธทำนายความฝันพระเจ้าปเสนทิโกศล ฉบับหอสมุดแห่งชาติ : วามสัมพันธ์กับเพลงยาวพยากรณ์กรุงศรีอยุธยา”. วารสารอักษราพิบูล. 1(2), 38-53.
พระปลัดอาทิตย์ อิทฺธิโชโต (ก้อนแก้ว). (2562). “การศึกษาความเชื่อเรื่องโหราศาสตร์ของชาวพุทธในล้านนา”, วิทยานิพนธ์ปริญญาพุทธศาสตรมหาบัณฑิต. บัณฑิตวิทยาลัย : มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.
พัชรี แก้วผลึก. (2561). “การศึกษาวิเคราะห์เรื่องฤกษ์ตามคัมภีร์โหราศาสตร์ไทยที่มีผลต่อพุทธศาสนิกชน”, วิทยานิพนธ์ปริญญาพุทธศาสตรมหาบัณฑิต. บัณฑิตวิทยาลัย : มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.
พระธรรมปิฎก (ป.อ.ปยุตุโต). (2539). ความสำคัญของพระพุทธศาสนาในฐานะศาสนาประจำชาติ. กรุงเทพมหานคร: โรงพิมพ์บริษัทสหธรรมิก จำกัด.
มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย. (2539). พระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย. กรุงเทพมหานคร : โรงพิมพ์มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.
เทศบาลตำบลบ้านถิ่น. (2566). ประวัติ/สภาพทั่วไปตำบลบ้านถิ่น. [ออนไลน์]. แหล่งที่มา: https://www.banthin.go.th/tambon/general. [15 มกราคม 2566]
