คุณสมบัติของผู้ช่วยผู้สอบบัญชี และสภาพแวดล้อมภายในสำนักงานสอบบัญชี ในเขตกรุงเทพมหานครและปริมณฑลที่ส่งผลต่อความก้าวหน้า ในการมุ่งสู่การเป็นผู้สอบบัญชีรับอนุญาต

บทคัดย่อ

บทความวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาคุณสมบัติของผู้ช่วยผู้สอบบัญชีที่ส่งผลต่อความก้าวหน้าในการมุ่งสู่การเป็นผู้สอบบัญชีรับอนุญาต และศึกษาอิทธิพลร่วมของสภาพแวดล้อมในสำนักงานสอบบัญชี (ถ้ามี) จึงตั้งสมมติฐานแยกเป็น 2 แนวทาง สมมติฐานกลุ่มแรกเป็นการศึกษาคุณสมบัติของผู้ช่วยผู้สอบบัญชีที่ส่งผลต่อความก้าวหน้าในการมุ่งสู่การเป็นผู้สอบบัญชีรับอนุญาตในแต่ละด้าน สมมติฐานกลุ่มที่สองเป็นการศึกษาคุณสมบัติของผู้ช่วยผู้สอบบัญชีพร้อมกับสภาพแวดล้อมในสำนักงานบัญชีที่ส่งผลต่อความก้าวหน้าในการมุ่งสู่การเป็นผู้สอบบัญชีรับอนุญาตในแต่ละด้าน เพื่อเปรียบเทียบผลที่ได้ว่าตัวแปรอิสระกลุ่มใดบ้าง ปัจจัยใดบ้าง อธิบายความก้าวหน้าในการมุ่งสู่การเป็นผู้สอบบัญชีรับอนุญาตซึ่งเป็นตัวแปรตามได้ดีกว่ากัน งานวิจัยนี้เป็นการวิจัยแบบเชิงปริมาณ มีเครื่องมือในการวิจัย ได้แก่ แบบสอบถาม โดยมีกลุ่มตัวอย่าง คือผู้ช่วยผู้สอบบัญชีรับอนุญาตในกรุงเทพมหานครและปริมณฑล จำนวน 334 คน ที่มาจากการคำนวนขนาดกลุ่มตัวอย่าง โดยใช้สูตร ทาโร่ ยามาเน่ ที่ระดับความคลาดเคลื่อน 0.05 แล้วนำข้อมูลที่รวบรวมได้จากแบบสอบถามมาวิเคราะห์โดยใช้สถิติเชิงพรรณนา ประกอบด้วย ค่าร้อยละ ค่าเฉลี่ย ค่าเบี่ยงเบนมาตรฐาน และการวิเคราะห์สถิติการถดถอยเชิงพหุคูณทดสอบสมมติฐาน

ผลการวิจัยพบว่า ตัวแปรอิสระในสมมติฐานกลุ่มที่สอง ซึ่งประกอบด้วย ทั้งคุณสมบัติของผู้ช่วยผู้สอบบัญชี และสิ่งแวดล้อมในสำนักงานสอบบัญชี ร่วมกันอธิบายความก้าวหน้าในการมุ่งไปสู่การเป็นผู้สอบบัญชีรับอนุญาตได้ดีกว่าตัวแปรอิสระในสมมติฐานกลุ่มที่หนึ่งที่มีคุณสมบัติของผู้ช่วยผู้สอบบัญชีเป็นตัวแปรอิสระเพียงอย่างเดียว และในบรรดาตัวแปรอิสระทั้ง 2 กลุ่มนี้ คุณสมบัติของผู้ช่วยผู้สอบบัญชีด้านความต้องการอิสรภาพทางการเงิน และสภาพแวดล้อมของสำนักงานสอบบัญชีด้านแรงกดดันจากงาน ส่งอิทธิพลเชิงบวกมากที่สุดต่อความก้าวหน้าในการมุ่งไปสู่การเป็นผู้สอบบัญชีรับอนุญาต อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ 0.01 ซึ่งมากกว่าปัจจัยสิ่งแวดล้อมในสำนักงานสอบบัญชีด้านความสนับสนุนขององค์กร หรือคุณสมบัติของผู้สอบบัญชีด้านประสบการณ์สอบบัญชีและด้านความรู้ทางบัญชี