พุทธเศรษฐศาสตร์ ฉบับนิสิต นักศึกษา และประชาชน

Main Article Content

พระสมบัติ สนฺตจิตฺโต (เป็งวงศ์)

บทคัดย่อ

หนังสือเล่มนี้มีวัตถุประสงค์ชัดเจนในการอธิบายแนวคิด “พุทธเศรษฐศาสตร์” ให้เข้าใจง่ายและสามารถนำไปประยุกต์ใช้ได้ในชีวิตประจำวัน โดยยึดหลักเมตตา ความพอเพียง และปัญญาเป็นศูนย์กลางของระบบเศรษฐกิจ จุดมุ่งหมายของผู้เขียนคือการเปลี่ยนกระบวนทัศน์จาก “ทุนนิยม” มาสู่ “ปัญญานิยม” ที่คำนึงถึงความยั่งยืนของสังคมและสิ่งแวดล้อม ถือเป็นการผสานปรัชญาพุทธกับเศรษฐศาสตร์อย่างมีระบบ เหมาะสำหรับนิสิต นักศึกษา และประชาชนทั่วไปที่ต้องการเข้าใจเศรษฐศาสตร์ในมิติของจริยธรรมและจิตวิญญาณ อย่างไรก็ตาม บทนำของการวิจารณ์มีความครอบคลุมและให้บริบททางประวัติ ความสำคัญ และเจตนารมณ์ของหนังสือได้อย่างชัดเจน แต่สามารถเพิ่มเติม “ปัญหาวิจัยหรือช่องว่างองค์ความรู้” ที่หนังสือต้องการตอบ เพื่อเพิ่มมิติทางวิชาการให้ลึกซึ้งยิ่งขึ้น ทั้งนี้ หนังสือ “พุทธเศรษฐศาสตร์ ฉบับนิสิต นักศึกษา และประชาชน” โดย ศาสตราจารย์ ดร. อภิชัย พันธเสน และคณะ ได้จัดทำขึ้นเพื่อใช้เป็นตำราเรียนประกอบการศึกษารายวิชา พุทธเศรษฐศาสตร์ ซึ่งเป็นวิชาเลือกของนิสิตระดับปริญญาตรี ชั้นปีที่ 2 ถึง 4 คณะบริหารศาสตร์ มหาวิทยาลัยอุบลราชธานี ภายใต้การนำของ ศาสตราจารย์ ดร. อภิชัย พันธเสน คณบดีคณะบริหารศาสตร์ ผู้มีแนวคิดในการปรับเปลี่ยนแนวทางการเรียนการสอนด้านเศรษฐศาสตร์จากกระแสหลักตะวันตก มาสู่แนวคิดแบบพุทธ โดยให้ความสำคัญกับคุณค่าทางจิตใจ ความรับผิดชอบต่อสังคม และความยั่งยืน มากกว่าการแสวงหากำไรสูงสุดเพียงอย่างเดียว แนวทางพุทธเศรษฐศาสตร์ดังกล่าวจึงตอบโจทย์โลกปัจจุบันและอนาคต ด้วยการเน้นการดำรงชีวิตอย่างสมดุล ไม่เบียดเบียนตนเองและผู้อื่น อยู่ร่วมอย่างเกื้อกูลกับธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม อันนำไปสู่การพัฒนาอย่างยั่งยืนทั้งในระดับบุคคล สังคม และประเทศชาติ ดังนั้น หนังสือที่นำมาวิจารณ์ในครั้งนี้ ซึ่งเขียนโดย ศาสตราจารย์ ดร. อภิชัย พันธเสน และคณะ นับว่ามีคุณูปการต่อวงวิชาการด้านเศรษฐศาสตร์เชิงพุทธ และบทวิจารณ์ฉบับนี้ย่อมอำนวยประโยชน์เชิงวิชาการแก่นิสิต นักศึกษา และประชาชนผู้สนใจในแนวทางเศรษฐศาสตร์ที่เกื้อกูลต่อจิตใจและสังคม สืบไป


สำหรับหนังสือเล่มนี้ พิมพ์ครั้งแรก รูปเล่มหนังสือมีขนาด 155X200X10 มม.
น้ำหนัก 300 กรัม ชนิดกระดาษเป็นกระดาษถนอมสายตา จัดพิมพ์โดย บริษัท สำนักพิมพ์ดอกหญ้าวิชาการ จำกัด ปีที่พิมพ์จำหน่าย พ.ศ. 2549 ไม่ระบุจำนวนที่จัดพิมพ์ เนื้อหาสาระของหนังสือเล่มนี้มีจำนวนทั้งหมด 9 บท จำนวน  158 หน้า มีลักษณะรูปเล่ม ใช้โทนปกสีเขียวเข้ม ทำให้รูปเล่มดูเด่น ตรงบริเวณหน้าปกจะมีรูปวงล้อธรรมจักร รูปวิวต้นไม้มีนกเกาะอยู่ และข้อความชื่อหนังสือเขียนเป็นอักษรตัวหนังสือสีเหลืองเขียนว่า “พุทธเศรษฐศาสตร์ ฉบับนิสิต นักศึกษา และประชาชน” และด้านล่างของปกหน้า จะมีข้อความตัวหนังสือสีขาวว่า เป้าหมายสูงสุด คือ การปรับเปลี่ยนกระบวนทัศน์ของประเทศจาก “ทุนนิยม” มาเป็น “พุทธเศรษฐศาสตร์” ซึ่งมีรูปธรรม คือ “เศรษฐกิจพอเพียง” และด้านล่างสุดเขียนชื่อผู้เขียนเป็นตัวหนังสือสีเหลืองว่า ศาสตราจารย์ ดร. อภิชัย พันธเสน และคณะ ส่วนปกด้านหลัง จะเป็นโทนสีเขียวหัวเป็ด มีรูปวิวธรรมชาติ และมีข้อความเป็นตัวหนังสือสีขาวเขียนว่า .....ถ้าหากเข้าใจปัญญาของมนุษย์มีความสำคัญมากกว่าทุน ความคิดที่จะพึ่งปัญญาในฐานะที่เป็นปัจจัยการผลิตหลักจะมีมากขึ้น ถ้าหากสังคมระดับประเทศหรือสังคมโลกทั้งหมดเน้นปัญญาเป็นปัจจัยการผลิตหลัก ระบบเศรษฐกิจหลักของประเทศหรือสังคมโลกก็จะเปลี่ยนเป็นระบบเศรษฐกิจใหม่ ที่อาจจะเรียกว่าระบบ “ปัญญานิยม” แทนระบบ “ทุนนิยม” ที่กำลังสร้างความเสียหายให้สังคมมนุษย์ในปัจจุบัน.... สำหรับข้อมูลทางบรรณานุกรมของหอสมุดแห่งชาติ คือ อภิชัย  พันธเสน และคณะ, พุทธเศรษฐศาสตร์ ฉบับนิสิต นักศึกษา และประชาชน, กรุงเทพมหานคร: บริษัท สำนักพิมพ์ดอกหญ้าวิชาการ จำกัด, 2549.  ISBN : 974-9402-67-7

Article Details

ประเภทบทความ
บทความ

เอกสารอ้างอิง

พระธรรมปิฎก (ป. อ. ปยุตฺโต). (2548). พุทธธรรม. (พิมพ์ครั้งที่ 5). กรุงเทพฯ: มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.

พระมหาวุฒิชัย วชิรเมธี. (2561). เบญจขันธ์กับการพัฒนาชีวิต. กรุงเทพฯ: สำนักพิมพ์อมรินทร์ธรรมะ.

มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย. (2539). พระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย. กรุงเทพฯ: โรงพิมพ์มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.

สมเด็จพระพุทธโฆษาจารย์ (ป. อ. ปยุตฺโต). (2560). พุทธธรรม ฉบับปรับขยาย. (พิมพ์ครั้งที่ 18). กรุงเทพฯ: มูลนิธิพุทธธรรม.

เสฐียรพงษ์ วรรณปก. (2564). แนวคิดสำคัญในพระพุทธศาสนาเถรวาท. (พิมพ์ครั้งที่ 7). กรุงเทพฯ: มหาวิทยาลัยมหามกุฏราชวิทยาลัย.

_______. (2565). พุทธศาสนาเบื้องต้น. (พิมพ์ครั้งที่ 19). กรุงเทพฯ: สำนักพิมพ์มหามกุฏราชวิทยาลัย

อภิชัย พันธเสน และคณะ. (2549). พุทธเศรษฐศาสตร์ ฉบับนิสิต นักศึกษา และประชาชน. กรุงเทพฯ: บริษัท สำนักพิมพ์ดอกหญ้าวิชาการ จำกัด.