การประยุกต์ใช้หลักสังคหวัตถุธรรมในการพัฒนาชุมชนของประชาชน ในเขตเทศบาลตำบลเขาพนม อำเภอเขาพนม จังหวัดกระบี่

Main Article Content

วิชาญ ธมฺมญาโณ
กัณตภณ หนูทองแก้ว

บทคัดย่อ

การวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) ศึกษาระดับการประยุกต์ใช้หลักสังคหวัตถุธรรมในการพัฒนาชุมชนของประชาชนในเขตเทศบาลตำบลเขาพนม อำเภอเขาพนม จังหวัดกระบี่ และ
2) เสนอแนวทางในการส่งเสริมการประยุกต์ใช้หลักสังคหวัตถุธรรมในพื้นที่ดังกล่าว การวิจัยนี้เป็นการวิจัยเชิงปริมาณ ใช้แบบสอบถามเป็นเครื่องมือในการเก็บรวบรวมข้อมูลจากกลุ่มตัวอย่าง ได้แก่ ประชาชนที่อาศัยอยู่ในเขตเทศบาลตำบลเขาพนม จำนวนทั้งสิ้น 364 คน โดยกลุ่มตัวอย่างได้จากการสุ่มตัวอย่างแบบแบ่งชั้น จากประชากรทั้ง 8 หมู่บ้านในเขตเทศบาล เครื่องมือที่ใช้เป็นแบบสอบถามชนิดมาตราส่วนประมาณค่า วิเคราะห์ข้อมูลด้วยสถิติเชิงพรรณนา ได้แก่ ค่าความถี่ ร้อยละ ค่าเฉลี่ย และส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน


ผลการวิจัยพบว่า


          1) โดยภาพรวมประชาชนมีระดับการประยุกต์ใช้หลักสังคหวัตถุธรรมอยู่ในระดับมาก โดยเฉพาะด้าน ปิยวาจา (การพูดจาไพเราะ) และ สมานัตตตา (การวางตนเสมอภาค)           มีระดับสูงที่สุด ขณะที่ด้าน ทาน (การให้) มีระดับต่ำสุดแต่ยังอยู่ในระดับมาก


          2) ปัจจัยส่วนบุคคล ได้แก่ อายุ อาชีพ ระดับการศึกษา รายได้เฉลี่ยต่อเดือน และระยะเวลาการอยู่อาศัยในชุมชน มีผลต่อระดับการประยุกต์ใช้หลักสังคหวัตถุธรรมแตกต่างกันอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ โดยเฉพาะในมิติของ อัตถจริยา และ ปิยวาจา


          3) แนวทางการส่งเสริมการประยุกต์ใช้หลักสังคหวัตถุธรรมในชุมชน ได้แก่ การส่งเสริมกิจกรรมจิตอาสา การบูรณาการหลักธรรมในกิจกรรมของชุมชน การเสริมบทบาทผู้นำชุมชน และการจัดเวทีแลกเปลี่ยนเรียนรู้ธรรมะในชีวิตประจำวัน

Article Details

ประเภทบทความ
บทความ

เอกสารอ้างอิง

กองพุทธศาสนศึกษา สำนักงานพระพุทธศาสนาแห่งชาติ. (2564). ใน รายงานสถานการณ์พระพุทธศาสนา. กรุงเทพฯ: สำนักงานพระพุทธศาสนาแห่งชาติ.

คณะกรรมการพัฒนาการเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ. (2561). แผนพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ ฉบับที่ 12 (2560–2564). กรุงเทพฯ: สำนักงานสภาพัฒนาการเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ.

พระธรรมปิฎก (ป.อ. ปยุตโต). (2551). พุทธธรรม ฉบับปรับขยาย. กรุงเทพฯ: มหามกุฏราชวิทยาลัย.

พระอธิการสุวิส ธีรวังโส (จันครา), รศ.ดร.สิน งามประโคน และ รศ.ดร.อินดา ศิริวรรณ. (2565). สังคหวัตถุ 4: พุทธธรรมส่งเสริมขวัญและกำลังใจ. วารสารนิตยสารเสียงธรรมจากมหายาน, 8(2), 36–50.

ภัชลดา สุวรรณนวล และ พระปลัดระพิน พุทธิสาโร. (2564). การประยุกต์ใช้หลักธรรมทางพระพุทธศาสนาในการพัฒนาชุมชน. วารสารวิชาการมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์, 18(2), 22–35.

มหาวิทยาลัยมหามกุฏราชวิทยาลัย. (2562). บทบาทของวัดกับการพัฒนาสังคม. กรุงเทพฯ: สำนักวิชาการ.

มูลนิธิศึกษาและเผยแพร่พระพุทธศาสนา. (2564). พจนานุกรมพุทธศาสตร์ ฉบับประมวลธรรม. (พิมพ์ครั้งที่ 33). จาก https://84000.org/tipitaka/dic/d_item.php?i=186

แมคไอเวอร์, อาร์. เอ็ม. (MacIver, R.M.). (1961). The Web of Government. New York: Macmillan.

วิกิพีเดีย. (2565). อำเภอเขาพนม. เรียกใช้เมื่อ 2 พฤศจิกายน 2568 จาก https://th. wikipedia.org/wiki/อำเภอเขาพนม

วิสุทธิ์ บุญญะโสภณ. (2547). ชุมชนกับการพัฒนา. กรุงเทพฯ: สำนักพิมพ์แห่งจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.

สำนักงานคณะกรรมการพัฒนาการเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ. (2561). แผนพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ ฉบับที่ 12 (พ.ศ. 2560–2564). กรุงเทพฯ: สำนักงานฯ.

สำนักงานสถิติจังหวัดกระบี่. (2561). ใน รายงานผลการสำรวจสภาวะทางสังคมและประชากรจังหวัดกระบี่ ปี 2561. กระบี่: สำนักงานฯ.

สำนักงานสถิติจังหวัดกระบี่. (2561). ใน รายงานสถิติจังหวัดกระบี่ประจำปี 2561. กระบี่: สำนักงานฯ.

MacIver, R. M. (1961). Society: An Introductory Analysis (8th ed.). New York, NY: Rinehart and Winston.