แนวทางการบริหารจัดการน้ำเสียของประชาชนในเขตเทศบาล ตำบลโคกตูม อำเภอเมือง จังหวัดลพบุรี

บทคัดย่อ

การศึกษาวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์ 2 ประการ ได้แก่ 1) ศึกษาสภาพปัญหาการบริหารจัดการน้ำเสียของประชาชนในเขตเทศบาลตำบลโคกตูม อำเภอเมือง จังหวัดลพบุรี และ 2) ศึกษาแนวทางการบริหารจัดการน้ำเสียของประชาชนในพื้นที่ดังกล่าว โดยใช้วิธีวิจัยเชิงคุณภาพผ่านการสัมภาษณ์เชิงลึกจากผู้ให้ข้อมูลสำคัญ 17 ราย แบ่งเป็นกลุ่มผู้ให้บริการและกลุ่มผู้รับบริการ และวิเคราะห์ข้อมูลแบบเชิงพรรณนา ผลการศึกษาพบว่า

1. สภาพปัญหาการจัดการน้ำเสีย

          ประชาชนส่วนใหญ่ยังขาดความรู้และความตระหนักในการจัดการน้ำเสีย มักใช้วิธีแบบพื้นบ้าน เช่น ปล่อยน้ำเสียลงสู่ดินหรือแหล่งน้ำธรรมชาติ โดยเฉพาะในพื้นที่เกษตรกรรม ทั้งนี้ ปัญหาหลักมาจากข้อจำกัดทางเศรษฐกิจ ทำให้ไม่สามารถลงทุนด้านระบบบำบัดน้ำเสียได้เอง อีกทั้งยังขาดอุปกรณ์และเทคโนโลยีที่เหมาะสม และระบบกำจัดน้ำเสียรวมยังไม่ครอบคลุม เทศบาลมีการอบรมและแจกถังดักไขมันให้กับครัวเรือนที่เข้าร่วมโครงการ แต่พบว่าการมีส่วนร่วมของประชาชนยังน้อย

1. แนวทางการจัดการน้ำเสีย

          แนวทางที่เสนอแบ่งออกเป็น 4 ด้านหลัก ได้แก่ 1) ด้านคน ส่งเสริมความรู้ผ่านการอบรม ประชาสัมพันธ์ และใช้สื่อหลายช่องทางโดยให้ผู้นำชุมชนเป็นผู้สื่อกลาง 2) ด้านเงิน ขอรับการสนับสนุนงบประมาณจากภาครัฐและเอกชน โดยเน้นการจัดหาอุปกรณ์มากกว่าให้เป็นเงินสด 3) ด้านวัสดุอุปกรณ์ จัดหาและแจกอุปกรณ์พื้นฐาน เช่น ถังดักไขมัน และสนับสนุนเทคโนโลยีที่เหมาะสมกับชุมชน 4) ด้านการจัดการ พัฒนาระบบบำบัดน้ำเสียให้เหมาะกับบริบทของพื้นที่ และสร้างเครือข่ายความร่วมมือระหว่างชุมชน ภาครัฐ และเอกชน พร้อมทั้งใช้สื่อประชาสัมพันธ์  ภายในชุมชนอย่างทั่วถึง