การพัฒนาโปรแกรมการเสริมสร้างชุดความคิดดิจิทัลสำหรับครูในสังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษานครราชสีมา
Article Sidebar
Main Article Content
บทคัดย่อ
บทความวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) ศึกษาองค์ประกอบและวิเคราะห์องค์ประกอบเชิงยืนยันของชุดความคิดดิจิทัล 2) พัฒนาโปรแกรมการเสริมสร้างชุดความคิดดิจิทัลสำหรับครูในโรงเรียนสังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษานครราชสีมา และ 3) ประเมินความเหมาะสมและความเป็นไปได้ของโปรแกรมการเสริมสร้างชุดความคิดดิจิทัลสำหรับครู
ในโรงเรียนสังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษานครราชสีมา ใช้ระเบียบวิธีวิจัยแบบผสานวิธี วิธีดำเนินการวิจัยประกอบไปด้วย 3 ระยะได้แก่ระยะที่ 1 การศึกษาองค์ประกอบ
และวิเคราะห์องค์ประกอบเชิงยืนยันของชุดความคิดดิจิทัล กลุ่มตัวอย่างคือ ครูในโรงเรียนสังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษานครราชสีมา จำนวน 346 คน ได้มาจากการสุ่มแบบชั้นภูมิ เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัย ได้แก่ แบบสอบถามระดับความคิดเห็นเกี่ยวกับองค์ประกอบและตัวบ่งชี้ของชุดความคิดดิจิทัลสำหรับครูในโรงเรียน สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษานครราชสีมา มีลักษณะเป็นแบบมาตราส่วนประมาณค่า 5 ระดับ วิเคราะห์ข้อมูลโดยการวิเคราะห์องค์ประกอบเชิงยืนยัน ระยะที่ 2 การพัฒนาโปรแกรมการเสริมสร้างชุดความคิดดิจิทัลสำหรับครูในโรงเรียนสังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษานครราชสีมา กลุ่มเป้าหมายคือผู้เชี่ยวชาญ จำนวน 10 ท่าน โดยใช้เทคนิคสนทนากลุ่มผู้เชี่ยวชาญ เครื่องมือที่ใช้คือแบบบันทึกการสนทนากลุ่มผู้เชี่ยวชาญ วิเคราะห์ข้อมูลโดยการวิเคราะห์เนื้อหา และระยะที่ 3 การประเมินความเหมาะสมและความเป็นไปได้ของโปรแกรมการเสริมสร้างชุดความคิดดิจิทัลสำหรับครูในโรงเรียนสังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษานครราชสีมา กลุ่มตัวอย่างคือ ผู้อำนวยการโรงเรียนในสังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษานครราชสีมา จำนวน 50 คน ได้มาจากการเลือกแบบเจาะจง เครื่องมือที่ใช้ คือ แบบประเมินความเหมาะสม และความเป็นไปได้ของโปรแกรมการเสริมสร้างชุดความคิดดิจิทัลสำหรับครูในโรงเรียนสังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษานครราชสีมา เป็นแบบมาตราส่วนประมาณค่า 5 ระดับ วิเคราะห์ข้อมูลโดยการคำนวณหาค่าเฉลี่ยและค่าส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน เป็นรายข้อ
ผลการวิจัยพบว่า 1) องค์ประกอบของชุดความคิดดิจิทัล ประกอบด้วย 5 องค์ประกอบคือ 1) ชุดความคิดแบบเติบโต (Growth mindset) 2) จิตใจนักสำรวจ (Explorer’s mind) 3) การทำงานร่วมกัน (Collaborative approach) 4) ความสามารถในการจัดการกับความไม่แน่นอน (Comfort with ambiguity) และ 5) การทำงานอย่างยืดหยุ่นและคล่องตัว (Agile approach) 2) โปรแกรมการเสริมสร้าง ชุดความคิดดิจิทัล สำหรับครูในโรงเรียนสังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษานครราชสีมา มีโครงสร้างของโปรแกรมประกอบไปด้วย 1) ชื่อโปรแกรม 2) หลักการของโปรแกรม 3) จุดมุ่งหมายของโปรแกรม
4) กระบวนการพัฒนา ประกอบด้วย 5 โมดูล จัดเรียงตามค่าน้ำหนักขององค์ประกอบ
และ 3) ความเหมาะสม และความเป็นไปได้ ของโปรแกรมการเสริมสร้างชุดความคิดดิจิทัลสำหรับครูในโรงเรียนสังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษานครราชสีมา โดยภาพรวมอยู่ในระดับมากที่สุดทุกด้าน
Article Details
เอกสารอ้างอิง
กระทรวงศึกษาธิการ. (2564). แผนปฏิบัติการดิจิทัลเพื่อการศึกษา กระทรวงศึกษาธิการ พ.ศ. 2563 – 2565. กรุงเทพฯ: กระทรวงศึกษาธิการ.
กระทรวงศึกษาธิการ. (2565). แผนปฏิบัติการดิจิทัลเพื่อการศึกษา กระทรวงศึกษาธิการ พ.ศ. 2566 – 2570. กรุงเทพฯ: กระทรวงศึกษาธิการ.
กนกอร กวานสุพรรณ และคณะ. (2560). การพัฒนาโปรแกรมเสริมสร้างทักษะการเรียนตามแนวคิดการเรียนรู้เพื่อสร้างสรรค์ด้วยปัญญาและการเรียนรู้ด้วยการนำตนเองสำหรับนิสิตระดับปริญญาตรีชั้นปีที่ 1 มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ วิทยาเขตเฉลิมพระเกียรติ จังหวัดสกลนคร. ใน วิทยานิพนธ์ดุษฎีบัณฑิต. จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
จำลักษณ์ ขุนพลแก้ว. (2566). Digital Mindset: ทัศนคติสำคัญในการขับเคลื่อนองค์กรสู่ความสำเร็จในยุคดิจิทัล. กรุงเทพฯ: สถาบันพัฒนาทรัพยากรมนุษย์และองค์กร.
จำลอง ไชยยา. (2545). การพัฒนาโปรแกรมส่งเสริมความรู้เจตคติและการอนุรักษ์ป่าต้นน้ำโดยใช้วิธีสตอรี่ไลน์สำหรับนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 6 ในโรงเรียนสังกัด สำนักงานการประถมศึกษาจังหวัดน่าน. ใน วิทยานิพนธ์มหาบัณฑิต. จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
ชนัญญา ใยลออ. (2560). การพัฒนาโปรแกรมการศึกษานอกระบบโรงเรียนตามแนวคิดความฉลาดทางวัฒนธรรมและแนวคิดอุปนิสัย 7 ประการ ของสตีเฟน อาร์ โควี่ เพื่อเสริมสร้างทักษะการทำงานร่วมกันกับผู้อื่นในองค์กรธุรกิจขนาดกลางและขนาดย่อม. ใน วิทยานิพนธ์ดุษฎีบัณฑิต. จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
ดาวใจ อินทร์จันทร์. (2543). การพัฒนาโปรแกรมสร้างเสริมความรู้ เจตคติ และพฤติกรรมในการจัดการขยะโดยใช้แนวคิดการเรียนรู้อย่างมีส่วนร่วม สำหรับนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 6. ใน วิทยานิพนธ์มหาบัณฑิต. จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
ไท คำล้าน. (2551). การพัฒนาโปรแกรมฝึกอบรมเพื่อเสริมสร้างภาวะผู้นำทางสิ่งแวดล้อมศึกษาสำหรับผู้บริหารสถานศึกษา. ใน วิทยานิพนธ์ดุษฎีบัณฑิต. มหาวิทยาลัยมหาสารคาม.
ธัญนุช สิงหพันธ์. (2559). การพัฒนาโปรแกรมการเสริมสร้างการอดทนรอคอยตามแนวคิดการมีสติร่วมกับทฤษฎีการกระทำด้วยเหตุผลในนักเรียนระดับประถมศึกษาปีที่ 4. ในวิทยานิพนธ์ดุษฎีบัณฑิต. จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
นิศา ชูโต. (2535). อิทธิพลของสื่อมวลชนที่มีต่อการเล่นของเด็กในจิตวิทยาการเล่นของเด็ก. กรุงเทพฯ: สำนักงานคณะกรรมการส่งเสริมและประสานงานเยาวชนแห่งชาติ สำนัก นายกรัฐมนตรี.
นฤมล มณีงาม. (2547). การพัฒนาโปรแกรมสร้างจิตสำนึกเกี่ยวกับการประหยัดพลังงานตามหลักการเรียนรู้ด้วยการรับใช้สังคม สำหรับนักเรียนชั้นประถมปีที่ 6. ใน วิทยานิพนธ์มหาบัณฑิต. จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
บุญชม ศรีสะอาด. (2556). การวิจัยเบื้องต้น. (พิมพ์ครั้งที่ 9). กรุงเทพฯ: สุวีริยาสาส์น.
ปริญญา มีสุข. (2552). ผลของการออกแบบโปรแกรมการพัฒนาวิชาชีพแบบมีส่วนร่วมของครู. ใน วิทยานิพนธ์ดุษฎีบัณฑิต. จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
พีชาณิกา เพชรสังข์. (2562). การพัฒนาโปรแกรมเสริมสร้างพฤติกรรมการเรียนโดยใช้ทฤษฎีแรงจูงใจใฝ่สัมฤทธิ์และทฤษฎีการตั้งเป้าหมายสำหรับนักศึกษาระดับปริญญาตรี.ใน วิทยานิพนธ์ปริญญามหาบัณฑิต. จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
ยอดอนงค์ จอมหงส์พิพัฒน์. (2553). การพัฒนาโปรแกรมพัฒนาครูผู้นำการจัดการเรียนรู้ตามแนวทางปฏิรูปการศึกษาขั้นพื้นฐาน. ใน ปริญญานิพนธ์. มหาวิทยาลัยราชภัฏสกลนคร.
วัชราภรณ์ แสงทิตย์ และสุธรรม ธรรมทัศนานนท์. (2566). การพัฒนาโปรแกรมเสริมสร้างภาวะผู้นำดิจิทัลของครู สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษานครราชสีมา.ใน ดุษฎีนิพนธ์การศึกษาดุษฎีบัณฑิต. มหาวิทยาลัยขอนแก่น.
สารีพันธุ์ ศุภวรรณ. (2545). การพัฒนาโปรแกรมการศึกษานอกระบบโรงเรียนตามแนวคิดการเรียนรู้แบบร่วมกันเพื่อพัฒนาทักษะการแก้ปัญหาของเด็กเร่ร่อน. ใน วิทยานิพนธ์มหาบัณฑิต. จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
สุวิมล ว่องวาณิช. (2543). การวิจัยปฏิบัติการในชั้นเรียน. กรุงเทพฯ: ภาควิชาวิจัยการศึกษา คณะครุศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
สุวิมล ติรกานันท์. (2548). การวิจัยและการสร้างเครื่องมือวัด. (พิมพ์ครั้งที่ 6). กรุงเทพฯสำนักพิมพ์แห่งจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
สุดธิดา การด. (2562). คุณลักษณะอันพึงประสงค์ของนักวิชาชีพบัญชีในยุคดิจิทัลของสถานประกอบการ ในจังหวัดเลย. ใน สารนิพนธ์มหาบัณฑิต. มหาวิทยาลัยธุรกิจบัณฑิตย์.
สำนักงานคณะกรรมการข้าราชการพลเรือน. (2560). แนวทางการพัฒนาทักษะด้านดิจิทัลของข้าราชการและบุคลากรภาครัฐเพื่อปรับเปลี่ยนเป็นรัฐบาลดิจิทัล. กรุงเทพฯ: ผู้แต่ง
สำนักงานพัฒนารัฐบาลดิจิทัล (องค์การมหาชน). (2564). รายงานฉบับย่อโครงการสำรวจระดับความพร้อมรัฐบาลดิจิทัลหน่วยงานภาครัฐของประเทศไทย ประจำปี 2564. กรุงเทพฯ: สำนักงานพัฒนารัฐบาลดิจิทัล (องค์การมหาชน).
สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษานครราชสีมา. (2567). แผนพัฒนาการศึกษาขั้นพื้นฐาน ระยะ 5 ปี (พ.ศ. 2566 - 2570) ฉบับทบทวนประจำปีงบประมาณ พ.ศ. 2567 สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษานครราชสีมา. นครราชสีมา: ผู้แต่ง
สำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน. (2566). แนวทางการจัดการศึกษายุคใหม่เพื่อพัฒนาครูและสถานศึกษา. กรุงเทพฯ: สำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน.
ศักดิ์ เสกขุนทด. (2562). Digital Mindset กับการพัฒนาบุคลากรในยุคดิจิทัล. เอกสารประกอบการสัมมนาทางวิชาการ. กรุงเทพฯ: สำนักงานคณะกรรมการพัฒนาระบบราชการ.
หรรษา สุขกาล. (2543). การพัฒนารูปแบบโปรแกรมการทำงานระหว่างเรียนเพื่อส่งเสริม จริยธรรมในการทำงานของนิสิตนักศึกษาระดับปริญญาบัณฑิตในสถาบันอุดมศึกษา สังกัดทบวงมหาวิทยาลัย. ใน วิทยานิพนธ์ดุษีบัณฑิต. จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
เอื้ออารี จันทร. (2565). การพัฒนาความสามารถในการผลิตสื่อสำหรับนักศึกษาวิชาชีพครูสาขาวิชาการศึกษาปฐมวัยโดยใช้การเรียนรู้จากการทำงานแบบผสมผสานและเสริม ศักยภาพด้วยเทคโนโลยี. วารสารวิจัยทางการศึกษา คณะศึกษาศาสตร์ มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ, 17(1), 312-325.
Atlassian. (2021). 4 mindsets your team needs for a successful digitaltransformation. Retrieved May 4, 2020, from https://www.atlas sian.com/blog/teamwork/digital-transformation-mindsets
Benke, V. (2013). Digital mindset: Characteristics and implications for leadership development (Master’s thesis, University of Applied Sciences Vorarlberg).
Boyle, P. G. (1981). Planning better programs. New York: McGraw-Hill.
Boone, Edgar I. (1985). Developing Programme in Adult Education. New Jersey: Practice Hall.
Boone, E. J. (1992). Guidelines for Community Colleges To Follow in Community-Based Programming.
Byrne, B. M. (2010). Structural Equation Modeling with AMOS: Basic Concepts, Applications, and Programming (2nd ed.). New York: Routledge.
Cooper, J. D., & Worden, T. W. (1983). The classroom reading program in the elementary school: assessment, organization, and management: Prentice Hall.
Caffarella, R.S. (1994). Planing Programme for Adult Learners. San Francisco:Jossey-bass.
CIMB. (n.d.). The Digital Mindset. Retrieved May 4, 2022, from chrome extension://efaidnbmnnnibpcajpcglclefindmkaj/https://grow.skyrocket.ph/wp-content/uploads/.pdf
EDUCA. (2023). ชวนรู้จัก Digital Mindset – ของดีที่ครูต้องมี (อินเตอร์เน็ต). เรียกใช้เมื่อ 4 พฤษภาคม 2567. จาก https://www.educathai.com/knowledge/articles/665.
Fullan, M. (2007). The new meaning of educational change (4th ed.). New York: Teachers College Press.
Hair, J. F., Black, W. C., Babin, B. J., & Anderson, R. E. (2014). Multivariate Data Analysis (7th ed.). Pearson Education.
Harvard Business Review. (2022). Developing a Digital Mindset: Preparing People for Digital Transformation. Harvard Business Publishing.
Inkish. (n.d.). Digital Mindset. Retrieved May 4, 2020, from https://inkish. news/article/NDY2.
Kirkpatrick, D. L., & Kirkpatrick, J. D. (2006). Evaluating training programs: The fourlevels (3rd ed.). San Francisco: Berrett-Koehler.
Knowles. (1980). The Modem Practice of Adult Education from Pedagogy to Andragogy. New York: The Adult Education Company.
KPMG. (2020). Digital Mindset Framework and Assessment. Retrieved May 4,2020 from https://kpmg.com/xx/en/home/insights/2020/07/kpmg-digital-mindset.html
KINCENTRIC. (2022). Leaders Need a Digital Mindset to Drive the Future of Work.Retrieved May 4, 2023, from https://www.kincentric.com/insights/ leaders-need-a-digital-mindset-to-drive-the-future-of-work
Leonardi, P. M., & Neeley, T. (2023). The Digital Mindset: What It Really Takes to Thrive in the Age of Data, Algorithms, and AI. Harvard Business ReviewPress.
Niedermeyer, F. C. (1992). A checklist for reviewing environmental education programs. The Journal of Environmental Education, 23(2), 46-50.
OECD. (2021). Teachers and Leaders in Vocational Education and Training. Retrieved May 4, 2023, from https://www.oecd.org/en/publications/ teachers-and-leaders-in-vocational-education-and-training_59d4fbb1en. html
PacRim. (2022).7 เช็กลิสต์ว่าเรามี “Digital Mindset” หรือไม่. ใช้งานเมื่อ 4 พฤษภาคม 2567 จาก https://www.pacrimgroup.com/th/7-digital-mindset.
Roberto, F., Marcus, B., Luiz V., and Ligia A. (2022). Clave Digital Mindset Scale: Development and validity evidence. Revista de Administracao Mackenzie, 25(1), 1-27.
Tietalent. (n.d.). Developing a Digital Mindset: 5 Tips to Embrace Technological Innovation in Your Company. Retrieved May 4, 2022, from https://tietalent.com/en/blog/101/developing-a-digital-mindset-5-tips-to-embrace-technological-innovation-in-your-company
Tyler, R. W. (1986). Evaluation acting program. Boston: Allin and Bacon.
Visiativ-industry. (2022). 6 Characteristics of a Digital Mindset. Retrieved May 4, 2022 from https://www.industrialdecarbonizationnetwork.com/digital-trans formation-1/articles/6-characteristics-of-a-digital-mindset
