ลักษณะเฉพาะของประโยคในการแสดงความหมาย ภาษาไทยถิ่นใต้ สำเนียงเจ๊ะเห จังหวัดนราธิวาส และจังหวัดปัตตานี
Main Article Content
บทคัดย่อ
บทความวิชาการนี้นำเสนอตัวอย่างของลักษณะเฉพาะของประโยคในการสื่อความหมาย ภาษาไทยถิ่นใต้ สำเนียงเจ๊ะเห จังหวัดนราธิวาส และจังหวัดปัตตานี โดยใช้แนวคิดทางภาษาศาสตร์ โดยเฉพาะเรื่องลักษณะเฉพาะของประโยคในการแสดงความหมายและลักษณะเฉพาะของโครงสร้างประโยค เนื่องจากประโยคมีความสำคัญอย่างยิ่งในการสื่อสารของผู้คนทุกกลุ่มภาษา เนื่องจากช่วยให้ผู้ส่งสารและผู้รับสารสามารถแสดงความคิดและความรู้สึกได้อย่างถูกต้องและเป็นที่เข้าใจ
ผลการศึกษาพบว่า ลักษณะเฉพาะของประโยคในการสื่อความหมาย ภาษาไทยถิ่นใต้ สำเนียงเจ๊ะเห มีความหลากหลายในการแสดงความหมาย 7 ลักษณะ ได้แก่ 1) ประโยคบอกเล่า 2) ประโยคปฎิเสธ 3) ประโยคห้าม หรือสั่งไม่ให้ทำ 4) ประโยคคำสั่ง 5) ประโยคคำถาม มี 2 ลักษณะ คือ 5.1) ประโยคคำถามที่ต้องการข้อเท็จจริง และ 5.2) ประโยคคำถามที่ต้องการการตอบรับหรือปฏิเสธ เป็นประโยคคำถามที่ใช้คำลงท้ายแสดงคำถาม ไหม หรือ 6) ประโยคเชิญชวน หรือชักชวน และ 7) ประโยคขอร้อง ซึ่งโครงสร้างประโยคภาษาไทยถิ่นใต้ สำเนียงเจ๊ะเห มีโครงสร้างเหมือนประโยคในภาษาไทยถิ่นอื่น ๆ ที่สามารถแสดงความหมายได้โดยใช้คำหรือกลุ่มคำที่เรียงต่อกันอย่างมีความหมายและสมบูรณ์ในโครงสร้าง คือ ภาคประธาน (±ส่วนขยาย) + ภาคแสดง (±ส่วนขยาย) โดยลักษณะเฉพาะของประโยคในภาษาไทยถิ่นใต้ สำเนียงเจ๊ะเห พบว่า ภาคประธาน คือ ส่วนที่บอกผู้กระทำหรือประเด็นหลัก ภาคแสดง คือ ส่วนที่บอกการกระทำหรืออาการของประธาน และส่วนขยาย คือ ส่วนที่ขยายความหมายของประธานหรือแสดงรายละเอียดของภาคแสดง
Article Details
เอกสารอ้างอิง
กรมศิลปากร. (2545). วัฒนธรรม พัฒนาการทางประวัติศาสตร์ เอกลักษณ์ และภูมิปัญญา จังหวัดนราธิวาส. กรุงเทพฯ: โรงพิมพ์คุรุสภาลาดพร้าว.
กำชัย ทองหล่อ. (2519). หลักภาษาไทย (พิมพ์ครั้งที่ 5). กรุงเทพฯ: รวมสาส์น.
ครื่น มนีโชติ. (2559). ภาษา : มรดกภูมิปัญญาทางวัฒนธรรมของชาติ. กรุงเทพฯ : โรงพิมพ์องค์การ สงเคราะห์ทหารผ่านศึก ในพระบรมราชูปถัมภ์.
เฉลิม แสงสุวรรณ และชุม แสงมณี. (ม.ป.ป.). ตำนานเมืองเก่าโคกอิฐ. ม.ป.พ.
นววรรณ พันธุเมธา. (2527). ไวยากรณ์ไทย. กรุงเทพฯ: รุ่งเรืองสาส์น.
พุทธชาติ โปธิบาล และธนานันท์ ตรงดี. (2541) สถานะของภาษาตากใบในภาษาไทถิ่น (โครงการระยะที่ 2). ปัตตานี : คณะมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์.
พจนี ศิริอักษรสาสน์. (2554). ภาษาถิ่นของไทย. (พิมพ์ครั้งที่ 3). กรุงเทพฯ: สำนักพิมพ์มหาวิทยาลัยรามคำแหง.
ภูวนารท พรหมแก้ว (23 ม.ค. 2568). คณะมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชภัฏหมู่บ้านจอมบึง. (ปุณย์จรีย์ สรสีสม, สัมภาษณ์).
ราชบัณฑิตยสถาน. (2556). พจนานุกรมฉบับราชบัณฑิตยสถาน พ.ศ. 2554 : เฉลิมพระเกียรติพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว เนื่องในโอกาสพระราชพิธีมหามงคลเฉลิมพระ ชนมพรรษา 7 รอบ 4 ธันวาคม 2554. กรุงเทพฯ: ผู้แต่ง.
วาริด เจริญราษฎร์. (2562). การแปรการใช้คำกริยาภาษาตากใบ (เจ๊ะเห) ตามระดับอายุของผู้ใช้ภาษาในตำบลเจ๊ะเห อำเภอตากใบ จังหวัดนราธิวาส. วารสารมหาวิทยาลัยราชภัฏ ธนบุรี, 14(1), 28–40.
วิจินตน์ ภาณุพงศ์. (2538). โครงสร้างของภาษาไทย. กรุงเทพฯ : สำนักพิมพ์มหาวิทยาลัยรามคำแหง.สุปรียา
สำนักงานวัฒนธรรมจังหวัดนราธิวาส และสภาวัฒนธรรมอำเภอตากใบ. (2566). สืบสานภาษาไทยถิ่นใต้ ภาษาถิ่นเจ๊ะเห อำเภอตากใบ เรียกใช้เมื่อ 10 มีนาคม 2568 จาก https://pubhtml5.com/yqiq/otfl/basic/
อภินันท์ ซื่อธานุวงศ์ และคณะ. (2555). ชื่อบ้านนามเมืองจังหวัดนราธิวาส. นราธิวาส : ม.ป.ท.
อุปกิตศิลปสาร, พระยา (นิ่ม กาญจนาชีวะ). (2539). หลักภาษาไทย (อักขรวิธี วจีวิภาค วากยสัมพันธ์ ฉันทลักษณ์). กรุงเทพฯ: ไทยวัฒนาพานิช.
_________. (2544). หลักภาษาไทย. (พิมพ์ครั้งที่ 10). กรุงเทพฯ : ไทยวัฒนาพานิช.
Brown, J. M. (1965). From ancient Thai to modern dialects. Michigan : The Social Science Association Press of Thailand.
Diller, Anthony V.N. (1976). Toward a Model of Southern Thai Diglossic Speech Variation. Ph.D. Dissertation. Cornell University.
Li, F. K. (1960). A tentative classification of Tai dialects. In S. Diamond (Ed.), Culture in history: Essays in honor of Paul Rodin (pp. 951–959). New York : Columbia University Press.