องค์ประกอบภาวะผู้นำดิจิทัลของผู้บริหารสถานศึกษาขนาดเล็ก สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษามุกดาหาร

Main Article Content

สิทธิราช ชื่นชม
พรรัชต์ ลังกะสูตร
อธิพงษ์ เพชรสุทธิ์

บทคัดย่อ

การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์ 1) เพื่อวิเคราะห์องค์ประกอบภาวะผู้นำดิจิทัลของผู้บริหารสถานศึกษาขนาดเล็ก สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษามุกดาหาร และ 2) เพื่อศึกษาสภาพภาวะผู้นำดิจิทัลของผู้บริหารสถานศึกษาขนาดเล็ก สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษามุกดาหาร เป็นวิจัยเชิงผสานวิธี กรอบแนวคิดใช้แนวคิดและทฤษฎีของ สุกัญญา แช่มช้อย กลุ่มตัวอย่างซึ่งเป็นผู้บริหารสถานศึกษาและครู จากโรงเรียนใน 15 กลุ่มเครือข่ายพัฒนาคุณภาพการศึกษา จำนวน 100 โรงเรียน แยกเป็นผู้บริหารสถานศึกษาขนาดเล็ก จำนวน 100 คน และครูในสถานศึกษาขนาดเล็ก จำนวน 200 คน รวมผู้ให้ข้อมูลทั้งหมด 300 คน ได้มาโดยการเลือกแบบแบ่งประเภทเครื่องมือที่ใช้เป็นแบบสอบถามแบบประมาณค่า 5 ระดับ และแบบสัมภาษณ์กึ่งโครงสร้าง สถิติที่ใช้ในการวิเคราะห์ข้อมูล ได้แก่ การแจกแจงความถี่ ร้อยละ ค่าเฉลี่ย ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน และการวิเคราะห์เนื้อหา


         ผลการวิจัยพบว่า 1. องค์ประกอบภาวะผู้นำดิจิทัลของผู้บริหารสถานศึกษาขนาดเล็ก สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษามุกดาหาร มี 3 องค์ประกอบมีจำนวนองค์ประกอบย่อยดังนี้ ได้แก่ 1) ด้านการสร้างวัฒนธรรมองค์กรทางดิจิทัล จำนวน 8 ข้อ 2) ด้านการมีทักษะทางเทคโนโลยีดิจิทัลจำนวน 6 ข้อ และ 3) ด้านการพัฒนาบุคลากร จำนวน 6 ข้อ รวมจำนวนข้อย่อยทั้งหมด 20 ข้อ องค์ประกอบสามารถอธิบาย ร่วมกันได้ร้อยละ 28.49  2. สภาพภาวะผู้นำดิจิทัลของผู้บริหารสถานศึกษาขนาดเล็ก สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษามุกดาหาร พบว่าสภาพโดยภาพรวมอยู่ในระดับมาก

Article Details

ประเภทบทความ
บทความ

เอกสารอ้างอิง

กระทรวงศึกษาธิการ. (2545). "พระราชบัญญัติการศึกษาแห่งชาติ พ.ศ. 2542 แก้ไขเพิ่มเติม (ฉบับที่ 2) พ.ศ. 2545 และ (ฉบับที่ 3) พ.ศ. 2553. เรียกใช้เมื่อ 18 พฤศจิกายน 2567 จาก https://person.mwit.ac.th/01-Statutes/NationalEducation.pdf

กระทรวงศึกษาธิการ. (2566). แผนปฏิบัติการประจำปีงบประมาณ พ.ศ. 2566 กรุงเทพมหานคร: สำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน.

กอบสุข คงมนัส. (2561). เครื่องมือดิจิทัลเพื่อการเรียนรู้: วิธีแห่งการศึกษายุคดิจิทัล. วารสาร ศึกษาศาสตร์ มหาวิทยาลัยนเรศวร, 20(4), 279 – 290.

จักรกฤษณ์ สิริริน. (2565). Educational Innovations ภาวะผู้นำตัวใหม่: ภาวะผู้นำ Ict. เรียกใช้เมื่อ 18 พฤศจิกายน 2567 จาก https://www.facebook.com/EdInnoNews/posts/1642173849204991

จิตรกร จันทร์สุข และจีรนันท์ วัชรกุล. (2564). "การศึกษาองค์ประกอบภาวะผู้นำดิจิทัลสำหรับผู้บริหารโรงเรียน ขยายโอกาสทางการศึกษา สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาอุดรธานี เขต 3. วารสารวิชาการมหาวิทยาลัยราชภัฏศรีสะ เกษ, 15(2), 37-47.

จิรพล สังข์โพธิ์ และคนอื่น ๆ. (2563). ภาวะผู้นำในการบริหารองค์กรยุคดิจิทัล กรณีศึกษา: องค์กรไอที และองค์กรที่เกี่ยวข้องกับไอทีในเขตกรุงเทพมหานครและปริมณฑล. เรียกใช้เมื่อ 20 ธันวาคม 2567 จาก http://cio.citu.tu.ac.th/cio2017/?p=410

ชัญญาภัค ใยดี. (2561). การศึกษาแนวทางการพัฒนาภาวะผู้นำด้านเทคโนโลยีของผู้บริหารสถานศึกษา สังกัดองค์การบริหารส่วนจังหวัดนครราชสีมา. วารสารดุษฎีบัณฑิตทางสังคมศาสตร์, 8(1), 150-164.

ชีวิน อ่อนละออ และคนอื่น ๆ. (2563). ภาวะผู้นำยุคดิจิทัลสำหรับนักบริหารการศึกษา. วารสารวิทยาลัย บัณฑิตเอเชีย, 10(1), 108-109.

ชุติรัตน์ กาญจนธนชัย. (2562). ตัวบ่งชี้ภาวะผู้นำดิจิตอลของผู้บริหารสถานศึกษา สังกัดสำนักงาน คณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน. ใน ดุษฎีนิพนธ์ สาขาการบริหารการศึกษา คณะศึกษาศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหามกุฏราชวิทยาลัย.

ไชยา ภาวะบุตร และคนอื่น ๆ. (2563). รูปแบบการพัฒนาภาวะผู้นำเชิงเทคโนโลยีของผู้บริหารสถานศึกษาในยุคดิจิทัล. วารสารการบริหารการศึกษาและภาวะผู้นำ มหาวิทยาลัยราชภัฏสกลนคร, 9(33), 1-11.

ณิรดา เวชญาลักษณ์. (2560). ภาวะผู้นำทางการบริหาร. กรุงเทพมหานคร: สำนักพิมพ์แห่งจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.

ดาวรุวรรณ ถวิลการ. (2564). ภาวะผู้นำดิจิทัล. ขอนแก่น: มหาวิทยาลัยขอนแก่น.

ดาวรุวรรณ ถวิลการ และศิริญญา ภิญโญ. (2559). ภาวะผู้นำการสร้างองค์ความรู้สำหรับผู้บริหารและครู ในศตวรรษที่ 21. วารสารบริหารการศึกษา มหาวิทยาลัยขอนแก่น, 12(2), 3-4.

ต้องลักษณ์ บุญธรรม. (2559). การเป็นผู้นำยุคเศรษฐกิจดิจิทัลกับการพัฒนาที่ยั่งยืนขององค์กรทางการศึกษา. วารสาริชาการครุศาสตร์อุตสาหกรรม พระจอมเกล้าพระนครเหนือ, 7(1), 217-224.

คณะกรรมการ การศึกษาขั้นพื้นฐาน. (2564). วารสารวิจัยวิชาการ, 4(1), 177-187.

ไทเกอร์. (2563). ภาวะผู้นำในยุคดิจิตอลคืออะไร. เรียกใช้เมื่อ 3 พฤศจิกายน 2567 จาก https://thaiwinner.com/digital-leadership/

ธีระ รุญเจริญ. (2557). ความเป็นมืออาชีพในการจัดและบริหารการศึกษายุคปฏิรูปการศึกษา พิมพ์ครั้งที่ 9. กรุงเทพมหานคร: ข้าวฟ่าง.

บุณรดา กรรณสูต. (2557). ภาวะผู้นำเหนือผู้นำของผู้บริหารในสถานศึกษาขั้นพื้นฐาน. Journal of Nakhonratchasima college, 8(1), 87.

ปกรณ์ ลี้สกุล. (2565). Leadership in Digital Era: ภาวะผู้นำในโลกดิจิทัล. เรียกใช้เมื่อ 21 สิงหาคม 2567 จาก https://aommoney.com/leadership-in-digital-era- ภาวะผู้นำ ในโลกดิจิทัล/

รุ่งรัตน์ พลชัย. (2563). ภาวะผู้นำกับการบริหารในยุคดิจิทัล. วารสารมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์ มมร.วิทยาเขตอีสาน, 1(3), 53-59.

มนต์ชัย เทียนทอง. (2561). การใช้เทคโนโลยีสารสนเทศเพื่อการเรียนการสอนในยุค Education 4.0. วารสารวิชาการพระจอมเกล้าพระนครเหนือ, 28(3), 489-491.

วาลิกา รักยินดี และพิชญาภา ยืนยาว. (2562). รูปแบบการบริหารสถานศึกษาในยุคดิจิทัลสู่สถานศึกษาแห่งนวัตกรรม. วารสารงานประชุมวิชาการระดับชาติ ครั้งที่ 11 มหาวิทยาลัยราชภัฏนครปฐม, 1668.

เยาวลักษณ์ จิตต์วโรดม. (2560). บทบาทและทักษะหลักของภาวะผู้นำในยุคสังคมดิจิทัล. วารสารธุรกิจปริทัศน์, 6(1), 82-91.

ลลิตา อ่ำบัว. (2562). เทคโนโลยีกับการศึกษา. เรียกใช้เมื่อ 6 กันยายน 2567 จาก https://www.scimath.org/article-technology/item/12422-2021-08-23-06-07-45.

สำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน. กระทรวงศึกษาธิการ. (ม.ป.ท.,ม.ป.ป.). รายงานประจำปี พ.ศ. 2566.

สำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน กระทรวงศึกษาธิการ. (2566). สถิติข้อมูลทาง การศึกษา ปีการศึกษา 2566. เรียกใช้เมื่อ 4 สิงหาคม 2567 จาก www.bopp.go.th/?page=319.

สำนักงานปลัดกระทรวงศึกษาธิการ กระทรวงศึกษาธิการ. (2566). แผนพัฒนาการศึกษาของ กระทรวงศึกษาธิการ ฉบับที่ 13 (พ.ศ. 2566-2570). กรุงเทพมหานคร: สำนักงานปลัดกระทรวงศึกษาธิการ กระทรวงศึกษาธิการ.

สำนักงานพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ. (2566). แผนแม่บทเฉพาะกิจภายใต้ยุทธศาสตร์ชาติ พ.ศ. 2566-2570. กรุงเทพมหานคร: สำนักงานพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ.

สุกัญญา แช่มช้อย. (2562). การบริหารสถานศึกษาในยุคดิจิทัล. พิมพ์ครั้งที่ 2 ed. กรุงเทพมหานคร: สำนักพิมพ์จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.

สุกัญญา แช่มช้อย. ภาวะผู้นำทางเทคโนโลยี: (2558). การนำเทคโนโลยีสู่ห้องเรียนและโรงเรียนในศตวรรษที่ 21. วารสารศึกษาศาสตร์ มหาวิทยาลัยนเรศวร, 16(4), 216-224. knowledgefarm,tsri.or.th/educational administration-problem/

เอกชัย กี่สุขพันธุ์. (2559). การบริหารสถานศึกษายุคดิจิทัล (School Management in Digital Era). เรียกใช้เมื่อ 20 ตุลาคม 2567 จาก http://www.trueplookpanya.Com/knowledge/content/52232/-edu-teaartedu-teaart-teaartdir.

Bikram Lamba. (2022). Leadership in Digital Age. Las Vegas, NV: n.p.

Eric Sheninger. (2014). Leadership in Education: Pillars of Digital Leadership, Ed. International Center for Leadership in Education (2014): pdf.

Ernest J. Wilson. (1998). Leadership in the Digital Age. The Encyclopedia of Leadership George R. Goethals, Georgia Sorenson, James MacGregor Burns.

Ewa Braf and Ulf Melin. (2020). Leadership in a Digital Era-Is“Digital Leadership” a Buzzword or a Significant Phenomenon. 11th Scandinavian Conference on Information Systems (2020): 13.

Haris Adnan Rizal. (1998). Issues in Digital Era. accessed June 13, 2024, available from https://www.researchgate.net/publication/328528038issues_indigital_era.Howard Lee B. and Andrew L. Comrey. A First Course in Factor Analysis. 2nd ed. Hillsdale: N. J. Lawrence Erlbaum Association.

Howard yongs. (2023). 6 Things Education Administrators in the Digital Age Should Have and Apply. accessed February 14, 2024, available from https://campus.campus-star.com/variety/142966.html.

Narayan Bhatta. (2021). Emerging Ethical Challenges of Leadership in the Digital Era: A Multi Vocal Literature Review. EJBO Electronic Journal of Business Ethicsand Organization Studies 26, 1 (2021): abstract.

Nexus Thailand. (2023). 5 ปัญหาเกี่ยวกับระบบบริหาร ที่ธุรกิจพบเจอในยุคดิจิทัล. เรียกใช้เมื่อ 1 กันยายน 2567 จาก https://m.facebook.com/NexusSystem Resources/photos/a.1551349865162906//2845425972421949/?type=3.

Oxford leadership. (2002). 7 Characteristics of Leadership 4.0 What Successful Leaders Do Differently. accessed March 3 2567, available from https://www.oxfordleadership.com/7-characteristics-leadership-4-0/.

Quoted Kaiser in Barbara G. (1983). Tabachink and Linda S. Fidell. Using Multivariate Statistics. New York: Haper & Row.

Rensis Likert. (1961). The Human Organization New York: Mc Graw – Hill.

Roxana-Lucia MIHAI and Alina CRETU. (2019). Leadership in the Digital Era.Valahian Journal of Economic Studies 10, 24 (2019 ): 65-71.

Sahyaja Ch. and Sekhara K.S. Rao. (2018). New Leadership in the Digital Era-a Conceptual Study on Emotional Dimensions in Relation with

Intellectual Dimensions. International Journal of Civil Engineering and Technology (IJCIET) 9, 1 (January 2018): 738-745.