การนำเสนอภาพแทนในเพลงลูกทุ่งอีสานยุคใหม่

บทคัดย่อ

บทความนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาภาพแทนผู้ชายและผู้หญิงในเพลงลูกทุ่งอีสาน พ.ศ. 2560-ปัจจุบัน ศึกษาจากบทเพลงลูกทุ่งอีสาน พ.ศ. 2560 จนถึงปัจจุบัน จำนวน 16 บทเพลง ใช้แนวคิดภาพแทน นำเสนอผลการศึกษาโดยวิธีการพรรณนาวิเคราะห์ เป็นการวิจัยเชิงคุณภาพ

ผลการศึกษา พบว่า ภาพแทนผู้ชายในเพลงลูกทุ่งอีสาน พบจำนวน 4 ภาพแทน ได้แก่ 1. ผู้ชายในฐานะผู้หาเลี้ยงและผู้เสียสละ 2. ผู้ชายผู้ไม่ซื่อสัตย์และไม่น่าไว้วางใจ 3. ผู้ชายผู้มีความเปราะบางทางอารมณ์ 4. ผู้ชายจริงใจที่เจียมตัว ส่วนผลการศึกษาภาพแทนผู้หญิงในเพลงลูกทุ่งอีสาน พบจำนวน 4 ภาพแทน ได้แก่ 1. ผู้หญิงผู้ที่มีอำนาจตัดสินใจและเห็นคุณค่าในตนเอง 2. ผู้หญิงที่ไม่ยอมทนต่อการถูกกระทำ 3. ผู้หญิงผู้รักอิสระและท้าทายขนบ 4. ผู้หญิงผู้อ่อนแอและถูกกระทำ

การศึกษาภาพแทนผู้ชายและผู้หญิงในเพลงลูกทุ่งอีสานแสดงให้เห็นว่า เพลงเหล่านี้นำเสนอภาพแทนทั้งในแง่ที่สอดคล้องกับขนบเดิม และมีภาพแทนบางส่วนแสดงให้ความเป็นคนในสังคมสมัยใหม่ที่สัมพันธ์กับการเปลี่ยนสังคมทางวัฒนธรรม จึงทำให้ความเป็นหญิงและความเป็นชายแตกต่างไปจากขนบเดิมด้วย ดังนั้น เพลงลูกอีสานในปัจจุบันจึงไม่ใช่เป็นเพียงสื่อความบันเทิงเท่านั้น หากแต่ยังนำเสนอภาพของผู้คน รวมทั้งความคิดที่เปลี่ยนแปลงไปตามยุคสมัยด้วยเช่นเดียวกัน