กระบวนการเพิ่มผลผลิตทำนา 1 ไร่ ได้ข้าว 1 ตัน เพื่อการพึ่งตนเองของเกษตรกรบ้านตลาดประดู่

Increasing the Yield of Rice from 1 Rai to 1 Ton of Rice for Self-Reliance of Farmers in Ban Talat Pradu

ผู้แต่ง

  • ฉลอง แสงราษฎร์เมฆินทร์ บัณฑิตวิทยาลัย สถาบันการเรียนรู้เพื่อปวงชน
  • อาจารย์ดร.วงศ์สถิตย์ วิสุภี บัณฑิตวิทยาลัย สถาบันการเรียนรู้เพื่อปวงชน

คำสำคัญ:

กระบวนการเพิ่มผลผลิต, การทำนา 1 ไร่ ได้ข้าว 1 ตัน, การพึ่งตนเอง

บทคัดย่อ

           การวิจัยนี้เรื่อง กระบวนการเพิ่มผลผลิตทำนา 1 ไร่  1 ตัน สู่การพึ่งตนเองของเกษตรกรบ้านตลาดประดู่ ตำบลกระชอน อำเภอพิมาย จังหวัดนครราชสีมา เป็นการวิจัยเชิงคุณภาพ (Qualitative Research) ใช้วิธีการวิจัยเชิงปฏิบัติการ (Action Research) ศึกษากลุ่มประชากรผู้มีส่วนสำคัญเพื่อให้ข้อมูล จำนวน 24 คน เก็บรวบรวมข้อมูลโดยใช้แบบสังเกต แบบสัมภาษณ์ การสนทนากลุ่ม และการวิเคราะห์ข้อมูลด้วยการวิเคราะห์เนื้อหา โดยมีวัตถุประสงค์การวิจัยเพื่อ 1) ศึกษาสภาพบริบทชุมชน ปัญหาและอุปสรรคกระบวนการทำนาของเกษตรกรชุมชนตลาดประดู่ 2) ศึกษาแนวทางการแก้ไขปัญหากระบวนการเพิ่มผลผลิตของการทำนาของเกษตรกรชุมชนตลาดประดู่ และ 3) ศึกษาผลการพัฒนากระบวนการเพิ่มผลผลิตทำนาเพื่อการพึ่งตนเองของเกษตรกรชุมชนตลาดประดู่ ทำให้ได้ผลการวิจัยคือ สภาพบริบทชุมชน ปัญหาและอุปสรรคกระบวนการทำนาของเกษตรกรชุมชนตลาดประดู่ พบว่าชุมชนบ้านตลาดประดู่ มีสภาพปัญหาการทำนา 10 ประการ พบแนวทางการแก้ไขปัญหากระบวนการเพิ่มผลผลิตทำนาจำนวน 5 ประเด็น และกระบวนการผลิตที่เพิ่มผลผลิตทำนาทั้งหมด 12 ขั้นตอน ผลการพัฒนากระบวนการเพิ่มผลผลิตทำนาเพื่อการพึ่งตนเองของเกษตรกรชุมชนตลาดประดู่ ด้านเศรษฐกิจและด้านสิ่งแวดล้อม กล่าวโดยสรุปการทำนาให้ได้ผลผลิตสูงถึง 1 ตันต่อไร่ ในงานวิจัยครั้งนี้จะเน้นการทำนาแบบประณีต โดยใช้เทคนิค ได้แก่ การเลือกใช้พันธุ์ข้าวที่ให้ผลผลิตดี กข49 การปรับปรุงดินด้วยการไม่เผาตอซังข้าว การหมักฟางข้าวในแปลงนา การใช้ปุ๋ยคอก ปุ๋ยอินทรีย์และปุ๋ยเคมีอย่างเหมาะสม การกำจัดวัชพืช โรคข้าวและแมลงศัตรูพืช และการจัดการน้ำอย่างมีประสิทธิภาพ

เอกสารอ้างอิง

กฤตวิทย์ ศิริจานุสรณ์. (2566). แนวทางส่งเสริมการจัดการตอซังและฟางข้าวของเกษตรกรอำเภอพิมาย จังหวัดนครราชสีมา [วิทยานิพนธ์ปริญญามหาบัณฑิต, มหาวิทยาลัยสุโขทัยธรรมมาธิราช]. STOUIR at Sukhothai Thammathirat Open University.https://ir.stou.ac.th/handle/123456789/13658

จันทร์จ้าว โพธิ์สุทธิ, ประดับ คงประมูล, สมทรง เพศพราหม, ทองใบ ฤกษ์สง่า, พยุง ศรีไพบูลย์, อ้อมใจ พึ่งสุข, บรรจง บัวเงิน, ชูชาติ ฤกษ์ประกอบ, ธเนศ สนธิ, สมพร ฤกษ์สง่า, มงคล คุ้มครอง, รัตนา ช่างต่อ, ลัดดา กิจสาสน, และนาท สมานหมู่. (2564). รายงานวิจัยโครงการกระบวนการผลิตข้าวครบวงจรที่เหมาะสมกับเกษตรกรนาแปลงใหญ่ ตำบลหัวเวียง อำเภอเสนา จังหวัดพระนครศรีอยุธยา. สำนักงานกองทุนสนับสนุนการวิจัย(สกว.) ฝ่ายวิจัยเพื่อท้องถิ่น.

จันทิรา เหล็กดี. (2564). วิถีชีวิตชาวนาในยุค Thailand 4.0 ของชาวนา ตำบลถลุงเหล็ก อำเภอโคกสำโรง จังหวัดลพบุรี [การค้นคว้าอิสระปริญญามหาบัณฑิต, มหาวิทยาลัยราชภัฎเทพสตรี]. ระบบคลังข้อมูลสารสนเทศดิจิทัลมหาวิทยาลัยราชภัฎเทพสตรี. https://library.tru.ac.th/thesis/thesis_report_all_user_thesis.php

พระมหาสำราญ สุเมโธ (มะโนรัตน์). (2564). การทำนาข้าวเกษตรอินทรีย์แปลงใหญ่เชิงพุทธในอำเภอ เมืองจันทร์ อำเภอโพธิ์ศรีสุวรรณ อำเภอราษีไศล จังหวัดศรีสะเกษ [วิทยานิพน์ปริญญาดุษฎีบัณฑิต, มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย]. Thesis Central Library Mahachulalongkornrajavidyalaya University. https://e-thesis.mcu.ac.th/thesis/4002

พิจิตรา โกติรัมย์. (2562). การส่งเสริมการผลิตข้าวอินทรีย์ของเกษตรกรในตำบลกันทรารมย์ อำเภอกระสังจังหวัดบุรีรัมย์ [วิทยานิพนธ์ปริญญามหาบัณฑิต]. มหาวิทยาลัยสุโขทัยธรรมาธิราช.

เมธี เจริญสุข, และอนุพล อุ่นเอ้ย. (2562). การลดต้นทุนกระบวนการปลูกข้าวนาปรัง กรณีศึกษา : ชุมชนบ้านหนองบัวหิ่ง จังหวัดราชบุรี [โครงงานวิศวกรรม หลักสูตรวิศวกรรมศาสตรบัณฑิต]. มหาวิทยาลัยธุรกิจบัณฑิตย์.

สาคร ปานจีน, วรนุช เสาร์ศรีน้อย, และซูรีนา เบ็นยูโซ๊ะ. (2557). คู่มือการทำนา. วิทยาลัยชุมชนนราธิวาส.

สุพัดชา โอทาศรี. (2556). การดำรงอยู่ของอาชีพชาวนาไทย : กรณีศึกษาชาวนาไทย จังหวัดลพบุรี. วารสารวิจัยและพัฒนา มหาวิทยาลัยราชภัฏเลย, 8(25), 33-43.

สัมพันธ์ คงมั่นกลาง. (2566). แนวทางการส่งเสริมการเพิ่มประสิทธิภาพการผลิตข้าวของสมาชิกนาแปลงใหญ่ในอำเภอประทาย จังหวัดนครราชสีมา [วิทยานิพนธ์ปริญญามหาบัณฑิต].มหาวิทยาลัยสุโขทัยธรรมาธิราช.

ดาวน์โหลด

เผยแพร่แล้ว

2025-12-19

รูปแบบการอ้างอิง

แสงราษฎร์เมฆินทร์ ฉ., & วิสุภี ว. (2025). กระบวนการเพิ่มผลผลิตทำนา 1 ไร่ ได้ข้าว 1 ตัน เพื่อการพึ่งตนเองของเกษตรกรบ้านตลาดประดู่: Increasing the Yield of Rice from 1 Rai to 1 Ton of Rice for Self-Reliance of Farmers in Ban Talat Pradu. วารสารบริหารการพัฒนานวัตกรรมเชิงบูรณาการ, 5(2), 37–54. สืบค้น จาก https://so12.tci-thaijo.org/index.php/IIDMJ/article/view/4249

ฉบับ

ประเภทบทความ

บทความวิจัย