การบูรณาการพุทธนวัตกรรมในกระบวนการเรียนการสอนในอนาคต

บทคัดย่อ

บทความวิชาการนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาความหมาย แนวคิด และแนวทางการบูรณาการ “พุทธนวัตกรรม” เข้าสู่กระบวนการเรียนการสอนในบริบทการศึกษาไทยยุคใหม่ โดยเน้นการพัฒนาผู้เรียนอย่างรอบด้าน ทั้งด้านสติปัญญา อารมณ์ และจิตวิญญาณ เพื่อตอบสนองต่อความท้าทาย      ของสังคมยุคศตวรรษที่ 21 ที่มีการเปลี่ยนแปลงอย่างรวดเร็วและซับซ้อน ทั้งในด้านเทคโนโลยี เศรษฐกิจ และสังคม พุทธนวัตกรรมในที่นี้ หมายถึง การประยุกต์ใช้หลักธรรมในพระพุทธศาสนา      อาทิ สติ เมตตา และปัญญา ร่วมกับกระบวนการคิดเชิงนวัตกรรม เพื่อสร้างการเรียนรู้ที่ลึกซึ้ง            มีความหมาย และส่งผลต่อการเปลี่ยนแปลงภายในจิตใจของผู้เรียนอย่างแท้จริง บทความได้นำเสนอรูปแบบและกลยุทธ์ที่หลากหลายในการออกแบบการเรียนการสอน อาทิ การสะท้อนตน การฝึกสติ   การเรียนรู้จากธรรมชาติ และการใช้เทคโนโลยีดิจิทัล เพื่อสนับสนุนการเรียนรู้ที่มีมิติทางจิตวิญญาณและความเป็นมนุษย์ควบคู่กับทักษะในศตวรรษใหม่

ผลการศึกษาชี้ให้เห็นว่า แนวทางการบูรณาการพุทธนวัตกรรมมิใช่เพียงแนวทางทางเลือก แต่สามารถเป็น “พื้นที่ภายใน” ของการเรียนรู้ที่ยั่งยืนและลึกซึ้ง ครูมีบทบาทเป็นผู้นำทางการตื่นรู้     ที่ช่วยจุดประกายการเข้าใจตนเองของผู้เรียน ขณะเดียวกันผู้เรียนเองก็ได้รับการส่งเสริมให้เป็นผู้แสวงหาความรู้ด้วยแรงบันดาลใจภายใน และสามารถใช้หลักธรรมเป็นเข็มทิศในการดำเนินชีวิต      พุทธนวัตกรรมจึงเป็นการเปลี่ยนกรอบวิธีคิดเกี่ยวกับการศึกษา จากที่เคยมุ่งเน้นผลสัมฤทธิ์ทางวิชาการ สู่การศึกษาเพื่อการเติบโตภายใน การสร้างความหมายในชีวิต และการอยู่ร่วมกันอย่างสันติในสังคม บทความนี้จึงเป็นการเสนอแนวทางที่มีพลังและเหมาะสมต่อการนำไปประยุกต์ใช้ในการพัฒนาระบบการศึกษาไทยในอนาคต เพื่อสร้างมนุษย์ที่สมดุลทั้งทางกาย ใจ และปัญญา พร้อมรับมือกับ          ความเปลี่ยนแปลงของโลกอย่างมีสติและคุณค่า