วิเคราะห์การใช้สื่อออนไลน์ในการศึกษาพระธรรมวินัยและการเผยแผ่ของพระภิกษุสามเณรในเขตอำเภอเมืองแพร่ จังหวัดแพร่

บทคัดย่อ

การวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์ คือ 1. เพื่อศึกษาแนวคิดทฤษฎีเกี่ยวกับการใช้สื่อออนไลน์ในในการศึกษาพระธรรมวินัยและการเผยแผ่ของพระภิกษุสามเณรในสังคมไทยปัจจุบัน 2. เพื่อศึกษาสภาพบริบทและปัญหาของการใช้สื่อออนไลน์ในการศึกษาพระธรรมวินัยและการเผยแผ่ของพระภิกษุสามเณรในเขตอำเภอเมืองแพร่ จังหวัดแพร่ และ 3. เพื่อวิเคราะห์การใช้สื่อออนไลน์ในการศึกษาพระธรรมวินัยและการเผยแผ่ของพระภิกษุสามเณรในเขตอำเภอเมืองแพร่ จังหวัดแพร่ วิธีดำเนินการวิจัยเป็นการวิธีวิจัยแบบผสานวิธี ทั้งการวิจัยเชิงปริมาณและเชิงคุณภาพโดยการวิจัยเชิงปริมาณ ใช้วิธีการวิจัยเชิงสำรวจ กลุ่มตัวอย่างที่ใช้ในการวิจัย และการวิจัยเชิงคุณภาพ ใช้วิธีการสัมภาษณ์เชิงลึกกับผู้ให้ข้อมูลสำคัญ

ผลการศึกษาพบว่า

1. พระสงฆ์ในปัจจุบันใช้ประโยชน์จากเทคโนโลยีสารสนเทศเพื่อพระพุทธศาสนาตามบทบาท และหน้าที่ ดังนี้ 1) ด้านการศึกษาพระธรรม ช่วยให้พระภิกษุได้เรียนรู้พระธรรมวินัยได้อย่างรวดเร็ว สะดวก 2) ด้านการนำความรู้ไปประพฤติปฏิบัติ โดยการค้นคว้าผ่านระบบเทคโนโลยีที่ทันสมัยนี้ในทันที 3) ด้านการเผยแพร่พระพุทธศาสนา ทำให้การเผยแพร่อย่างทั่วถึง คลอบคลุม และรวดเร็ว 4) ด้านการปกป้องพระพุทธศาสนา การประชาสัมพันธ์กิจกรรมที่เป็นสาธารณประโยชน์ การใช้สื่อออนไลน์ก็จะเป็นประโยชน์และไม่เกิดความเสียหายแก่วงการคณะสงฆ์
2. สภาพบริบทของใช้สื่อออนไลน์ในการศึกษาและการเผยแผ่ของพระภิกษุสามเณรในเขตอำเภอเมืองแพร่ จังหวัดแพร่ ส่วนใหญ่มีการใช้สื่อประเภท YouTube (ยูทูบ) Facebook (เฟซบุ๊ก) Line (ไลน์) เป็นส่วนมาก และมีการใช้ Facebook (เฟซบุ๊ก) เป็นประจำมากที่สุด ในแต่ละวันใช้ประมาณ 5-6 ชั่วโมง และส่วนใหญ่เพื่อการศึกษาและเพื่อการสื่อสาร ส่วนสภาพปัญหาพบว่า (1) การใช้ระบบเครือข่ายของเทคโนโลยีสารสนเทศภายในสถานศึกษาที่ขัดข้องบ่อยทำให้ใช้งานได้ไม่สะดวก (2) จำนวนผู้ดูแลและ บุคลากรมีความรู้ความสามารถในการใช้เทคโนโลยีสารสนเทศน้อย (3) พระภิกษุสามเณร ขาดองค์ความรู้และประสบการณ์ในการใช้งานด้านการใช้สื่อออนไลน์ในการเรียนการสอน และ (4) พระภิกษุสามเณรผู้เรียน ขาดแรงจูงใจในการศึกษาแบบออนไลน์
3. ระดับการใช้สื่อออนไลน์ในการศึกษาพระธรรมวินัยและการเผยแผ่ของพระภิกษุสามเณรในเขตอำเภอเมืองแพร่ จังหวัดแพร่ โดยภาพรวม อยู่ในระดับปานกลาง ( = 3.47) เมื่อพิจารณาเป็นรายด้าน พบว่า ด้านการใช้สื่อออนไลน์เพื่อเป็นสื่อการเรียนการสอนในการศึกษาพระธรรมวินัย อยู่ในระดับปานกลาง ( = 3.45) ด้านการศึกษาค้นคว้าพระธรรมวินัยผ่านการใช้สื่อออนไลน์ อยู่ในระดับปานกลาง ( = 3.49) และด้านการเผยแผ่พระธรรมวินัยผ่านสื่อออนไลน์ อยู่ในระดับปานกลาง (= 3.46)