การศึกษาเชิงวิเคราะห์บทบาทของพระสงฆ์กับการพัฒนาการปกครองไทยตามหลักทศพิธราชธรรม

Main Article Content

พระปรีชา ชยวุฑฺโฒ (อมรชัยนนท์)
เกษฎา ผาทอง

บทคัดย่อ

การวิจัยมีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) เพื่อศึกษาบทบาทของพระสงฆ์ที่เกี่ยวกับการปกครองในสมัยพุทธกาลมาจนถึงปัจจุบัน 2) เพื่อศึกษาการปกครองไทย 3) เพื่อวิเคราะห์บทบาทของพระสงฆ์กับการพัฒนาการปกครองไทยในยุคปัจจุบันตามหลักทศพิธราชธรรม งานวิจัยนี้เป็นการศึกษาวิจัยเอกสาร


  ผลการวิจัยพบว่า


1. บทบาทของพระสงฆ์ที่เกี่ยวกับการปกครองที่ดีนั้น ต้องเป็นไปตามระเบียบมติของกฎมหาเถรสมาคมและคณะสงฆ์ตามพระธรรมวินัย บทบาทของพระสงฆ์ที่เกี่ยวกับการปกครองนั้นจะต้องมีธรรมนูญเป็นกฎหมายสูงสุด คือ มีพระธรรมพระวินัยเป็นหลัก และปกครองกันด้วยหลักความเสมอภาค หลักเสรีภาพ หลักความเป็นธรรม อำนาจในการตัดสินเป็นของส่วนรวม 2.แนวคิดทางการปกครองแบบธรรมราชาและเทวราชา ถูกนำมาปรับใช้ตั้งแต่ช่วงปลายสมัยสุโขทัยสู่สมัยอยุธยา กรุงธนบุรี และกรุงรัตนโกสินทร์เรื่อยมา ความคิดทางการเมืองทั้งสองนี้ ได้ถูกนำมาปรับใช้ให้เข้ากับระบอบประชาธิปไตยของไทยในยุคปัจจุบัน จนกระทั่งอุดมการณ์ทางการเมืองทั้งสองแบบ ได้กลายเป็นวัฒนธรรมทางการเมืองไทย ซึ่งได้รับการถ่ายทอดปลูกฝังทั้งทางตรงและทางอ้อมสืบต่อกันมา จนกระทั่งบุคคลยอมรับและยึดถือเป็นแนวทางในการปฏิบัติทางการเมืองของสังคมนั้น ๆ 3. บทบาทของพระสงฆ์กับการพัฒนาการปกครองไทยในยุคปัจจุบันตามหลักทศพิธราชธรรม ปรากฏออกมาในรูปแบบของหลักธรรมคําสอน ที่ต้องการให้ผู้นำ นักปกครอง นักบริหาร นักการเมือง ผู้ที่อยู่ภายใต้การบังคับบัญชา และประชาชนทั่วไป ได้ใช้หลักทศพิธราชธรรม 10 ประการ เพื่อพัฒนาตนเองทั้งทางกาย ทางวาจา และทางใจ 

Article Details

ประเภทบทความ
บทความวิจัย

เอกสารอ้างอิง

มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย. (2539). พระไตรปิฏกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราช วิทยาลัยเล่ม 1-45. กรุงเทพฯ: มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.

มหามกุฏราชวิทยาลัย. (2534). พระไตรปิฏกและอรรถกถาแปล ฉบับมหามกฏราชวิทยาลัย ชุด91 เล่ม. กรุงเทพฯ: มหามกุฏราชวิทยาลัย.

พุทธทาสภิกขุ. (2556). คู่มือมนุษย์ 1 ใจความสำคัญของพุทธศาสนา. กรุงเทพฯ: เลี่ยงเชียง.

เรืองวิทย์ เกษสุวรรณ. (2549). หลักรัฐศาสตร์. กรุงเทพฯ: โรงพิมพ์บริษัทบพิธการพิมพ์.

โรม บุนนาค. (2553). ทศพิธราชธรรมแห่งรัชกาลที่ 9. กรุงเทพฯ: สยามบันทึก.

ลิขิต ธีรเวคิน. (2543). การเมืองการปกครองของไทย. กรุงเทพฯ: สำนักพิมพ์มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์.

สมเด็จพระมหาสมณเจ้า กรมพระยาวชิรญาณวโรรส. (2540). นวโกวาท (ฉบับประชาชน)กรุงเทพฯ: มหามกุฏราชวิทยาลัย.

สุกิจ ชัยมุสิก. (2563). รัฐศาสตร์ตามแนวพุทธศาสตร์. กรุงเทพฯ: เจปรินซ์.

สุชีพ ปัญญานุภาพ. (2539). พระไตรปิฎกฉบับสำหรับประชาชน. กรุงเทพฯ: มหามกุฏราชวิทยาลัย.

สุลักษณ์ ศิวรักษ์. (2525). ความรู้เบื้อต้นทางรัฐศาสตร์. กรุงเทพฯ: โรงพิมพ์มิตรนราการพิมพ์.

เสถียร โพธินันทะ. (2540). ทรรศนะทางการเมืองของพระพุทธศาสนา. กรุงเทพฯ : บริษัทสามัคคีสาส์น จำกัด.

กิตติทัศน์ ผกาทอง. (2561). อุดมการณ์ทางการเมืองในสังคมประชาธิปไตย. ใน สารนิพนธ์พุทธศาสตรบัณฑิต. มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.

พระสุธารักษ์ (ธมฺมารกฺโข ปิยมาตย์). (2564). พระพุทธศาสนากับระบอบประชาธิปไตย : ศึกษาเปรียบเทียบ. ใน วิทยานิพนธ์รัฐศาสตรมหาบัณฑิต สาขาวิชาการปกครอง. มหาวิทยาลัยมหามกุฏราชวิทยาลัย.

เกษฎา ผาทอง. (2559). ยุทธศาสตร์การพัฒนาประชาธิปไตยและกระบวนการประชาสังคมไทยภายใต้กระบวนทัศน์หลักธรรมทางพระพุทธศาสนา. วารสารธรรมทรรศน์, 16(2), 263-264.

โกวิท วงศ์สุรวัฒน์. (2560). การปฏิรูปการปกครองในรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว : ประสบการณ์จากสิงคโปร์ชวาและอินเดีย พ.ศ. 2413 – 2415. วารสารการบริหารปกครอง, 6(1).

พระครูปลัดเกษฎา ผาทอง, ธีรภัทร์ เสรีรังสรรค์, บุญทัน ดอกไธสง และ อิสระ สุวรรณบล. (2562). วัฒนธรรมทางการเมือง : แนวคิดสู่การพัฒนาสังคมไทย. วารสารบัณฑิตศึกษามหาจุฬาขอนแก่น, 6(2), 25.