การพัฒนาคุณภาพผลิตภัณฑ์ข้าวเกรียบว่าวของกลุ่มอาชีพ บ้านหนองเทาอำเภอคำเขื่อนแก้ว จังหวัดยโสธร สู่เชิงพาณิชย์

Main Article Content

ปิยดา ปัญญาศรี
อนงค์ หลอดแก้ว

บทคัดย่อ

การวิจัยในครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) ศึกษาสภาพปัญหาและความต้องการของผู้บริโภคในการพัฒนาผลิตภัณฑ์และบรรจุภัณฑ์ของข้าวเกรียบว่าว 2) พัฒนากระบวนการผลิตภัณฑ์ข้าวเกรียบว่าวให้มีความสะอาดและ ถูกสุขหลักอนามัย 3) พัฒนาเครื่องจักรสำหรับการผลิตข้าวเกรียบว่าวและบรรจุภัณฑ์ให้ถูกต้องตามหลักโภชนาการ และ 4) ประเมินผลการพัฒนาคุณภาพผลิตภัณฑ์ชุมชนของกลุ่มอาชีพผลิตข้าวเกรียบว่าว กลุ่มผู้ให้ข้อมูล ประกอบด้วย สมาชิกกลุ่มผลิตภัณฑ์ข้าวเกรียบว่าวของกลุ่มอาชีพบ้านหนองเทา การรวบรวมข้อมูลโดยวิธีการสัมภาษณ์ผู้ให้ข้อมูลที่เป็นสมาชิกกลุ่ม จำนวน 27 คน และผู้ร่วมสนทนากลุ่ม จำนวน   8 คน เลือกโดยวิธีแบบเจาะจง เครื่องมือที่ใช้ในการเก็บข้อมูล ได้แก่ แนวทางการสัมภาษณ์ และแนวทางการสนทนากล่มย่อย ใช้วิธีวิเคราะห์เชิงเนื้อหา และการวิเคราะห์แบบพรรณนา  ใช้การบรรยายแบบความเรียง


          ผลการศึกษา พบว่า 1) ผลการศึกษาการผลิตผลิตภัณฑ์ชุมชนในกลุ่มอาชีพผลิตข้าวเกรียบว่าวบ้านหนองเทา พบว่า การผลิตข้าวเกรียบว่าวแผ่นดิบขนาดใหญ่มียอดสั่งซื้อมาก     มีการผลิตข้าวเกรียบว่าวที่มีสีสันที่น่ารับประทานแบบธรรมชาติ เพราะเป็นสีที่ได้จากธรรมชาติ คือ ข้าวเหนียว ฟักทอง ใบเตย น้ำตาลทราย พร้อมกับเพิ่มความหอมจากเนื้อมะพร้าวขูดขาว 2) การออกแบบและพัฒนาเครื่องมือแบบบรรจุภัณฑ์ให้ถูกต้องตามหลักสุขอนามัย กลุ่มอาชีพผลิตข้าวเกรียบว่าวบ้านหนองเทาและคณะผู้วิจัยดำเนินการจัดประชุมสนทนากลุ่ม เพื่อร่วมกำหนดแนวทางในการปรับปรุงอาคารสถานที่ผลิตข้าวเกรียบว่าว และกระบวนการการผลิตข้าวเกรียบว่าว และการออกแบบบรรจุภัณฑ์ พร้อมทั้งการเรียนรู้วิธีการใช้เครื่องผลิตแผ่นข้าวเกรียบว่าวที่ได้รับการสนับสนุนจากนักศึกษาและคณะครูช่างกลโรงงาน วิทยาลัยเทคนิคเลย ในการผลิตเครื่องต้นแบบทำแผ่นข้าวเกรียบว่าวให้กับกลุ่ม เพื่อช่วยเพิ่มการผลิตและลดแรงงานของสมาชิกในการทำแผ่นข้าวเกรียบว่าว สำหรับการพัฒนาเครื่องมือและออกแบบบรรจุภัณฑ์ให้ถูกต้องตามหลักสุขอนามัย 3) การพัฒนาออกแบบเครื่องมือบรรจุภัณฑ์ให้ถูกหลักสุขอนามัยของผู้บริโภค การสร้างโรงงานเพื่อการผลิตข้าวเกรียบว่าว ก่อนการสร้างห้องปฏิบัติการผลิตข้าวเกรียบว่าว พบว่า กลุ่มอาชีพผลิตข้าวเกรียบว่าวใช้พื้นที่บริเวณศาลาประชาคมหมู่บ้านหนองเทา มีพื้นที่โล่งเพื่อใช้เป็นที่รวมกลุ่มและการจัดกิจกรรมต่าง ๆ ของชุมชน ได้พบและประสบอุปสรรคต่าง ๆ ที่หลากหลายที่ต้องปฏิบัติตามหลักเกณฑ์ GMP เพื่อให้การผลิตสะอาดปลอดภัยแต่ผู้บริโภค และ 4) ผลการประเมินการพัฒนาคุณภาพผลิตภัณฑ์ชุมชนของกลุ่มอาชีพผลิตข้าวเกรียบว่าว พบว่า ผู้ที่ทำการประเมินต่างมีความเห็นตรงกันว่าในด้านการแปรรูปผลิตภัณฑ์ข้าวเกรียบว่าวให้เกิดนวัตกรรมที่แปลกใหม่ทั้งสีสันและรสชาติ โดยเฉพาะอย่างยิ่งการแปรรูปผลิตภัณฑ์ชุมชนที่มุ่งเน้นให้มีการผสมผสานแนวคิดที่จะเพิ่มคุณค่าทางโภชนาการให้แก่ผู้บริโภค 

Article Details

ประเภทบทความ
บทความ

เอกสารอ้างอิง

กรมอนามัย. (2557). ผู้สัมผัสอาหาร. พิมพ์ครั้งที่ 4. กรุงเทพฯ: โรงพิมพ์ศูนย์และสิ่งพิมพ์แก้วเจ้าจอม.

โชครัตนชัย ปทุมพร, สตถิรัตนพันธุ์ และ พิมภรณ์ ทวีผล. (2554). โครงการถ่ายทอดเทคโนโลยีการสร้างกลุ่มแปรรูปข้าวเกรียบว่าวเพื่อขอรับการรับรองมาตรฐาน อย. (เลขสาระบบอาหาร). คณะวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี มหาวิทยาลัยราชภัฏนครราชสีมา. จังหวัดนครราชสีมา.

ทัศนีย์ ลิ้มสุวรรณ. (2553). ภูมิปัญญาอาหารจากข้าว. อมรินทร์พริ้นติ้งแอนด์พับลิชชิ่ง. กรุงเทพฯ: ปทุมธานี.

ธนาคารออมสิน. (2563). สุขอนามัยของผู้ประกอบการด้านอาหาร. เรียกใช้เมื่อ 24 เมษายน 2568 จาก https://oomtang.gsb.or.th/kms/kms_view/70

สำนักงานวัฒนธรรมจังหวัดขอนแก่น. (2567). ข้าวเกรียบว่าว. เรียกใช้เมื่อ 24 มิถุนายน 2568. จาก http://www.m-culture.in.th/album/196557

วีระศักดิ์ โรจนาศรีรัตน์. (2564). การจัดบริการอาหารตามหลักสุขภิบาลอาหารและความปลอดภัย. เรียกใช้เมื่อวันที่ 24 เมษายา 2568 จาก ศูนย์อนามัยที่ 5 ราชบุรี https://apps.hpc.go.th/dl/web/upFile/2022/04-4308-20220421143 737/dd48003e1cf9cc7b4b3a843a1c3a90a0.pdf”

สุกัญญา กล่อมจอหอ. (2560). การพัฒนากระบวนการการผลิตข้าวโปร่งให้ได้คุณภาพมาตรฐานของการผลิตอาหารสู่เชิงพาณิชย์ที่ยั่งยืนโดยชุมชนมีส่วนร่วม. วารสารวิจัยเพื่อพัฒนาพื้นเชิงที่, 9(1), 8-22.

รัตนาภรณ์ โชครัตนชัย. (2554). หลักสูตรการพัฒนาระยะยาว “ขนมไทย” เพื่อยกระดับเศรษฐกิจรากฐานเกษตรกร. วารสารชุมชนวิจัย มหาวิทยาลัยราชภัฏนครราชสีมา. 15(2), 82-93.

หรรษา เวียงวะลัย. (2565). แนวทางการส่งเสริมภูมิปัญญาท้องถิ่นในการในการผลิตข้าวโปร่ง : กรณีศึกษาบ้านคลองทราย ตำบลหนองตะเคียนบอน อำเภอวัฒนานคร จังหวัดสระแก้ว. วารสารวไลยอลงกรณ์ปริทัศน์ (มนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์), 12(3), 155-167.

นัฐญา สักกะวัน และพลอยไพลิน ทองแก้ว. (2564). ความรู้และพฤติกรรมตามหลักสุขาภิบาลอาหารของผู้ปรุงอาหารในโรงเรียนสังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การประถมศึกษาเชียงราย เขต 1. วารสารวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี นอร์เทิร์น, 2(4), 76-85.