การศึกษาสถานการณ์และต้นทุนคุณธรรมของประชาชนในจังหวัดระยอง เพื่อสนับสนุนการขับเคลื่อนจังหวัดคุณธรรม

บทคัดย่อ

ศึกษาวิจัยเรื่อง “การศึกษาสถานการณ์และต้นทุนทางคุณธรรมเพื่อขับเคลื่อนจังหวัดคุณธรรมของจังหวัดระยอง” เป็นการวิจัยแบบผสมผสาน ใช้การวิจัยเชิงปริมาณนำและใช้การวิจัยเชิงคุณภาพสนับสนุนข้อค้นพบ มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) ศึกษา รวบรวมข้อมูลสถานการณ์คุณธรรมที่ก่อให้เกิดผลกระทบทางสังคมทั้งเชิงบวกและเชิงลบในพื้นที่จังหวัดระยอง 2) เพื่อรวบรวมข้อมูลต้นทุนทางด้านคุณธรรม ความดี ในระดับบุคคล  องค์กร พื้นที่ในจังหวัดระยอง และ 3) เพื่อสนับสนุนกระบวนการทางวิชาการที่เป็นประโยชน์ต่อการขับเคลื่อนจังหวัดคุณธรรม ประชากรในการวิจัยเชิงปริมาณเป็นประชาชนที่อยู่อาศัยในจังหวัดระยองจำนวน 751,343 คน ใช้สูตรของทาโร่ ยามาเน่ ในการคำนวณหากลุ่มตัวอย่าง โดยกำหนดความคาดเคลื่อนที่ 0.05 ได้จำนวน 400 คน เลือกมาโดยการสุ่มแบบเจาะจง (Purposive Sampling) ส่วนผู้ให้ข้อมูลสำคัญ (Key Informants) จำนวน 9 คน คัดเลือกจากผู้มีส่วนเกี่ยวข้องกับการขับเคลื่อนคุณธรรมในจังหวัดระยอง การวิเคราะห์ข้อมูลเชิงปริมาณใช้สถิติค่าความถี่ (Frequency) ค่าร้อยละ (Percentage) ค่าเฉลี่ย (Mean) และค่าเบี่ยงเบนมาตรฐาน (Standard Deviation)  ส่วนการวิเคราะห์ข้อมูลเชิงคุณภาพใช้การวิเคราะห์เนื้อหาแบบสรุปความ (Content Analysis) ของข้อมูลที่ศึกษารวบรวมมาและได้มาจากการสัมภาษณ์เชิงลึก

           ผลการศึกษาวิจัยพบว่า

           1) ด้านสถานการณ์คุณธรรมในจังหวัดระยองในภาพรวมมีความเข้มแข็งเพราะแต่ละพื้นที่มีวัฒนธรรมและประเพณีประจำถิ่นที่ได้รับการรักษาและสืบทอดกันมาเป็นอย่างดี นอกจากนี้ยังมีการตั้งกลุ่มชุมชนคุณธรรมในพื้นที่ต่าง ๆ และสามารถเป็นต้นแบบของชุมชนคุณธรรมได้ ประเด็นสำคัญคือมีการสนับสนุนจากประชาชนในท้องถิ่นเอง จากส่วนราชการและภาคเอกชนอย่างแข็งขัน

           2) ประชาชนในจังหวัดระยอง มีระดับการปฏิบัติตนตามหลักคุณธรรม 5 ด้าน คือ วินัย พอเพียง สุจริต จิตอาสา และกตัญญู ในภาพรวมอยู่ในระดับมากที่สุด (  = 4.25)      เมื่อแยกเป็นรายด้านพบว่าด้านสุจริตอยู่อันดับที่หนึ่งในระดับมากที่สุด (  = 4.36) ในขณะที่ด้านพอเพียงอยู่ในอันดับสุดท้ายในระดับมาก (  = 4.05) เมื่อแยกเป็นรายอำเภอพบว่าอำเภอแกลง มีระดับการปฏิบัติตนตามหลักคุณธรรมทั้ง 5 ด้าน อยู่ในระดับมากที่สุด (  = 4.47) ส่วนอำเภอที่มีผลระดับการปฏิบัติตนตามหลักคุณธรรมทั้ง 5 ด้าน อยู่ในระดับสุดท้ายคืออำเภอเขาชะเมาอยู่ในระดับมาก (  = 4.05) ส่วนผลการวิเคราะห์ข้อมูลเชิงคุณภาพมีผลการศึกษาเป็นไปในทิศทางเดียวกัน

           3) การสนับสนุนกระบวนการทางวิชาการที่เป็นประโยชน์ต่อการขับเคลื่อนจังหวัดคุณธรรม คือให้องค์กรปกครองท้องถิ่นในแต่ละพื้นที่กำหนดการส่งเสริมสนับสนุนโครงการหรือกิจกรรมที่สนับสนุนระดับต้นทุนคุณธรรมเป็นนโยบายสาธารณะ และให้มีการประชาสัมพันธ์กิจกรรมหรือโครงการที่เด่น ๆ ทางสื่อทุกช่องทางโดยเฉพาะสื่อโซเชียล