เขียนตนเอง เขียนหลักสูตร: ระเบียบวิธีอัตชาติพันธุ์วรรณนาเพื่อการพัฒนาหลักสูตรและรูปแบบการเรียนรู้

Main Article Content

อนิรุทธิ์ สมเสาร์
นพวรรณ ทะวะลัย

บทคัดย่อ

บทความนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อสำรวจและเสนอแนวทางการใช้ระเบียบวิธีอัตชาติพันธุ์วรรณนาในการพัฒนาหลักสูตรและการออกแบบการเรียนรู้ที่มีความหมายและสอดคล้องกับความเป็นมนุษย์ โดยเริ่มจากการตั้งคำถามต่อแนวคิดหลักสูตรในกระแสหลักที่มักเน้นประสิทธิภาพ การวัดผลและการควบคุมเชิงเทคนิค บทความนำเสนอกรอบแนวคิดว่าด้วยอัตชาติพันธุ์วรรณนาในฐานะระเบียบวิธีที่ตั้งอยู่บนญาณวิทยาหลังสมัยใหม่และจริยธรรมของการเขียนตนเอง เสนอการบูรณาการเสียงของประสบการณ์ ความรู้สึก และความเปราะบางของมนุษย์เข้ากับการออกแบบหลักสูตรผ่านแนวคิดหลักสูตรที่มีชีวิต (living curriculum) และหลักสูตรในฐานะกระบวนการมนุษย์ (curriculum-as-lived) นอกจากนี้บทความยังอภิปรายการประยุกต์ใช้อัตชาติพันธุ์วรรณนาในสามมิติ ได้แก่ การเขียนเพื่อทำความเข้าใจตนเองในฐานะครู การออกแบบหลักสูตรจากเสียงของประสบการณ์และการจัดการเรียนรู้ที่เปิดพื้นที่ให้กับตัวตนของผู้เรียน พร้อมทั้งเสนอกรณีศึกษาจากบริบทไทยเพื่อชี้ให้เห็นพลังของแนวทางนี้ในการท้าทายโครงสร้างความรู้แบบเดิม และสร้างการเปลี่ยนแปลงทั้งในระดับส่วนบุคคลและเชิงระบบ สุดท้าย บทความสรุปว่าอัตชาติพันธุ์วรรณนาไม่เพียงเป็นเครื่องมือทางวิจัย แต่คือแนวทางการดำรงอยู่ที่เปิดพื้นที่ให้ความรู้ที่มีชีวิต ความสัมพันธ์เชิงมนุษย์ และการเรียนรู้ที่ลึกซึ้งได้เกิดขึ้นอย่างแท้จริงในพื้นที่การศึกษา

Article Details

ประเภทบทความ
บทความ

เอกสารอ้างอิง

หิมพรรณ รักแต่งาม. (2563). “เสียง” ที่เปลี่ยนไปของนักศิลปะบำบัดในงานวิจัยเรื่องเล่า: กรณีศึกษา. Silpakorn University e-Journal (Social Sciences, Humanities, and Arts), 40(2), 1–16.

อนิรุทธิ์ สมเสาร์. (2568). การเรียนรู้ความตระหนักรู้ในตนเองเพื่อก้าวผ่านความปั่นป่วนทางจิตวิญญาณ. ใน วิทยานิพนธ์ปริญญาปรัชญาดุษฎีบัณฑิต สาขาวิชาหลักสูตรและการสอน บัณฑิตวิทยาลัย. มหาวิทยาลัยขอนแก่น.

Aoki, T. T. (1993). Legitimating lived curriculum: Toward a curricular landscape of multiplicity. Journal of Curriculum and Supervision, 8(3), 255–268.

Bilgen, W. (2022). Autoethnography as a method of knowledge production in education. Qualitative Inquiry, 28(4), 408–420.

Bochner, A. P. (2001). Narrative’s virtues. Qualitative Inquiry, 7(2), 131–157.

Ellis, C. S. (2004). The ethnographic I: A methodological novel about autoethnography. Walnut Creek, CA: AltaMira Press.

Ellis, C. S. & Bochner, A. P. (2006). Analyzing analytic autoethnography: An autopsy. Journal of Contemporary Ethnography, 35(4), 429–449.

Holman, J.S., Adams, T.E., & Ellis, C. (2013). Handbook of autoethnography. Walnut Creek, CA: Left Coast Press.

Pinar, W.F. (2012). What Is Curriculum Theory? (2nd ed.). Routledge.

Poulos, C. N. (2017). Autoethnography: Stories, struggles, and successes. Routledge.