วิเคราะห์ความเชื่อและพิธีกรรมที่มีต่อองค์หลวงปู่มีชัย และองค์หลวงปู่วิชัย ของชุมชนตำบลนาข่า อำเภอเมือง จังหวัดอุดรธานี
Main Article Content
บทคัดย่อ
การวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์ (1) เพื่อศึกษาความเชื่อและพิธีกรรมในพระพุทธศาสนาเถรวาท (2) เพื่อศึกษาสภาพความเชื่อและพิธีกรรมที่มีต่อองค์หลวงปู่มีชัย และองค์หลวงปู่วิชัย
ของชุมชนตำบลนาข่า อำเภอเมือง จังหวัดอุดรธานี (3) เพื่อศึกษาวิเคราะห์ความเชื่อและพิธีกรรมที่มีต่อองค์หลวงปู่มีชัย และองค์หลวงปู่วิชัย ของชุมชนตำบลนาข่า อำเภอเมือง จังหวัดอุดรธานี การวิจัยเป็นเชิงคุณภาพ โดยศึกษาข้อมูลจากเอกสาร และสัมภาษณ์ผู้ให้ข้อมูลสำคัญ 25 รูป/คน โดยใช้แบบสัมภาษณ์ในการเก็บข้อมูล แล้วใช้การวิเคราะห์เชิงเปรียบเทียบเพื่อหาความสัมพันธ์ระหว่างข้อมูล
ผลการวิจัยพบว่า
1. ความเชื่อและพิธีกรรมในพระพุทธศาสนาเถรวาท ของชุมชนตำบลนาข่าสะท้อนถึงการยึดมั่นในพระรัตนตรัย โดยชาวบ้านปฏิบัติศีล 5 ทำบุญในวันสำคัญทางศาสนา บูชาพระพุทธรูป และปฏิบัติธรรม เพื่อเสริมสร้างจิตใจและความสงบสุข ความเชื่อเรื่องกรรมและบทบาทของพระสงฆ์ยังเป็นแกนหลักในการรักษาศีลธรรมและความสัมพันธ์ในชุมชน
2. สภาพความเชื่อและพิธีกรรมที่มีต่อองค์หลวงปู่มีชัย และองค์หลวงปู่วิชัยของชุมชน มีบทบาทสำคัญใน 4 ด้าน ได้แก่ (1) ด้านบุคคล สร้างศรัทธามีความศักดิ์สิทธิ์ และยึดถือเพื่อดำเนินชีวิตอย่างมีศีลธรรม (2) ด้านสังคม ช่วยสร้างความสามัคคีในชุมชน และส่งเสริมบทบาทของวัดเป็นศูนย์กลางชุมชน (3) ด้านเศรษฐกิจ ช่วยกระตุ้นการท่องเที่ยวทางศาสนา การค้า และเศรษฐกิจชุมชน (4) ด้านประเพณี ช่วยรักษาและสืบทอดพิธีกรรมดั้งเดิม เสริมสร้างอัตลักษณ์ของชุมชน
3. วิเคราะห์ความเชื่อและพิธีกรรมที่มีต่อองค์หลวงปู่มีชัย และองค์หลวงปู่วิชัยของชุมชน พบว่า ความเชื่อและพิธีกรรมที่เกี่ยวข้องกับองค์หลวงปู่มีชัยและองค์หลวงปู่วิชัยช่วยสร้างความมั่นคงทางจิตใจ ลดความขัดแย้ง ส่งเสริมความเป็นอันหนึ่งอันเดียวกันในชุมชน ตลอดจนสนับสนุนเศรษฐกิจและการอนุรักษ์วัฒนธรรมท้องถิ่น ทำให้ตำบลนาข่ามีความสงบสุขและเจริญรุ่งเรืองอย่างยั่งยืน
Article Details

อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
เอกสารอ้างอิง
กรมการศาสนา. (2563). วัฒนธรรมและศาสนาในสังคมไทย. กรุงเทพมหานคร: สำนักพิมพ์กรมการศาสนา.
คณิตชลท์ จองบุญ. (2565). การบูรณาการกลไกเพื่อความเข้มแข็งของชุมชนผ่านภูมิปัญญา พิธีกรรม และวรรณกรรมท้องถิ่น จังหวัดลำปาง. ใน วิทยานิพนธ์พุทธศาสตรมหาบัณฑิต สาขาวิชาพระพุทธศาสนา. มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.
จารุวรรณ ศรีสมบัติ. (2561). บทบาทของวัดในชุมชน: กรณีศึกษาวัดในภาคตะวันออกเฉียงเหนือ. วารสารศาสนาและวัฒนธรรม, 5(2), 45-67.
พระธรรมปิฎก (ป. อ. ปยุตโต). (2557). พุทธศาสนากับสังคมไทย. กรุงเทพมหานคร: มูลนิธิพุทธธรรม.
พระบุญเลี้ยง โอภาโส (สุขพิพัฒน์). (2565). การวิเคราะห์ความเชื่อในการอนุรักษ์ป่าชุมชนของชาวตำบลสวนจิก อำเภอศรีสมเด็จ จังหวัดร้อยเอ็ด. ใน ดุษฎีนิพนธ์พุทธศาสตรดุษฎีบัณฑิต สาขาวิชาปรัชญา. มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.
พระปลัดชนะศึก สนฺตจิตฺโต (สำราญพานิช). (2565). ทัศนคติของประชาชนที่มีต่อพิธีพุทธาภิเษก: กรณีศึกษาวัดราษฎร์ศรัทธาธรรม (วัดบางชัน) เขตคันนายาว กรุงเทพมหานคร. ใน วิทยานิพนธ์พุทธศาสตรมหาบัณฑิต สาขาวิชาพระพุทธศาสนา. มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.
วานิตธิวัฒน์ คำเรือง. (2565). ความเชื่อและพิธีกรรมของชาวน่านที่มีต่อเสาพระหลักเมืองน่าน. ใน วิทยานิพนธ์พุทธศาสตรมหาบัณฑิต สาขาวิชาพระพุทธศาสนา. มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.
สมหมาย คำสิงห์นอก. (2562). การเปลี่ยนแปลงของศาสนาและความเชื่อในยุคโลกาภิวัตน์. วารสารวิจัยสังคมศาสตร์, 10(1), 89-102.
สำนักพระพุทธศาสนาแห่งชาติ. (2565). แนวทางการส่งเสริมศาสนาและวัฒนธรรมในชุมชน. กรุงเทพมหานคร: สำนักพิมพ์สำนักพระพุทธศาสนาแห่งชาติ.