ศึกษาการบริหารกิจการคณะสงฆ์ตามหลักสาราณียธรรม 6 ของคณะสงฆ์ตำบลหมากแข้ง เขต 2 อำเภอเมือง จังหวัดอุดรธานี
Main Article Content
บทคัดย่อ
การวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ (1) ศึกษาหลักสาราณียธรรม 6 ในพระพุทธศาสนา (2) ศึกษาสภาพปัจจุบันของการบริหารกิจการคณะสงฆ์ตำบลหมากแข้ง เขต 2 อำเภอเมือง จังหวัดอุดรธานี และ (3) สภาพปัจจุบันของการบริหารกิจการคณะสงฆ์ของตำบลหมากแข้ง เขต 2 อำเภอเมือง จังหวัดอุดรธานี โดยใช้ระเบียบวิธีวิจัยเชิงคุณภาพ รวบรวมข้อมูลจากเอกสารและสัมภาษณ์เชิงลึกกับผู้ให้ข้อมูลสำคัญ 25 รูป/คน ผลการวิจัยพบว่า
- หลักสาราณียธรรม 6 ประกอบด้วย เมตตากายกรรม เมตตาวจีกรรม เมตตามโนกรรม สาธารณโภคี สีลสามัญญตา และทิฏฐิสามัญญตา ซึ่งเป็นแนวทางส่งเสริมความสามัคคี ความปรองดอง ความร่วมมือในหมู่คณะ สร้างเสริมประสิทธิภาพ ความโปร่งใสในการบริหารงานคณะสงฆ์
- สภาพปัจจุบันของการบริหารกิจการคณะสงฆ์ พบว่ามีโครงสร้างการปกครองที่ชัดเจน มีความสัมพันธ์ที่ดีระหว่างคณะสงฆ์กับชุมชน อย่างไรก็ตาม ยังเผชิญปัญหาขาดแคลนทรัพยากร บุคลากร และความท้าทายในการปรับตัวสู่สังคมยุคใหม่ โดยเฉพาะในด้านการศึกษา การเผยแผ่ธรรมะ และการพัฒนาชุมชนที่ยังต้องการการสนับสนุนเพิ่ม
- การบริหารกิจการคณะสงฆ์ตามหลักสาราณียธรรม 6 ของคณะสงฆ์ตำบลหมากแข้ง เขต 2 อำเภอเมือง จังหวัดอุดรธานี พบว่าด้านการปกครองใช้เมตตากายกรรมและสีลสามัญญตาเพื่อเสริมสร้างความสามัคคี ด้านศาสนศึกษามุ่งเน้นทิฏฐิสามัญญตาและเมตตามโนกรรมเพื่อพัฒนาการศึกษา ด้านการเผยแผ่พระพุทธศาสนาใช้เมตตาวจีกรรมเพื่อสร้างความสัมพันธ์ที่ดี ด้านสาธารณสงเคราะห์และการพัฒนาชุมชนใช้สาธารณโภคีและเมตตากายกรรมเพื่อช่วยเหลือสังคมโดยรวม การนำหลักสาราณียธรรม 6 มาปรับใช้ช่วยให้การบริหารกิจการคณะสงฆ์มีประสิทธิภาพ โปร่งใส และเกิดประโยชน์ต่อชุมชนและพระพุทธศาสนา
Article Details

อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
เอกสารอ้างอิง
กรมการศาสนา. (2550). แนวทางการบริหารกิจการคณะสงฆ์ในประเทศไทย. กรุงเทพมหานคร: กระทรวงวัฒนธรรม.
จิรายุทธ พิทักษ์ธรรม. (2562). การบริหารงานคณะสงฆ์ตามแนวพุทธธรรมในเขตภาคตะวันออกเฉียงเหนือของประเทศไทย. ใน วิทยานิพนธ์พุทธศาสตรมหาบัณฑิต สาขาวิชาพระพุทธศาสนา. มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.
พระครูโพธิกิตติคุณ (กิตติพงษ์ สุปญฺโญ). (2564). การบริหารกิจการคณะสงฆ์ตามหลักธรรมาภิบาลเชิงพุทธของคณะสงฆ์ภาค 3. ใน ดุษฎีนิพนธ์พุทธศาสตรดุษฎีบัณฑิต สาขาวิชาพระพุทธศาสนา. มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.
พระไตรปิฎก ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย. (2542). พระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย (เล่มที่ 10). กรุงเทพมหานคร: มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.
พระพรหมคุณาภรณ์ (ป. อ. ปยุตฺโต). (2555). พุทธธรรม ฉบับปรับขยาย. กรุงเทพมหานคร: โรงพิมพ์มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.
พระมหาจรัญ ภูริโกวิโท (พรมเลิศ). (2564). แนวทางการบริหารกิจการคณะสงฆ์ของพระสังฆาธิการจังหวัดนนทบุรีเชิงพุทธบูรณาการ. ใน ดุษฎีนิพนธ์พุทธศาสตรดุษฎีบัณฑิต สาขาวิชาพระพุทธศาสนา. มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.
พระราชวัลภาจารย์ (ดาวเรือง อาจารคุโณ). (2564). ภาวะผู้นำของพระสังฆาธิการในการปกครองคณะสงฆ์อำเภอเมือง จังหวัดราชบุรี. ใน วิทยานิพนธ์พุทธศาสตรมหาบัณฑิต สาขาวิชาพระพุทธศาสนา. มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.
พระศรีสัจญาณมุนี (สุมินทร์ ยติกโร). (2564). การพัฒนารูปแบบการบริหารงานกิจการคณะสงฆ์ในจังหวัดชัยภูมิ. ดุษฎีนิพนธ์พุทธศาสตรดุษฎีบัณฑิต สาขาวิชาพระพุทธศาสนา. มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.
สมชาย วัฒนธรรม. (2561). แนวทางการบริหารงานคณะสงฆ์เพื่อพัฒนาชุมชนในประเทศไทย. วิทยานิพนธ์ปริญญาเอก คณะสังคมศาสตร์. มหาวิทยาลัยขอนแก่น.
สมเด็จพระพุทธโฆษาจารย์ (ป. อ. ปยุตฺโต). (2560). พจนานุกรมพุทธศาสน์ ฉบับประมวลธรรม. กรุงเทพมหานคร: โรงพิมพ์มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.